Klimsport
Klimmen betekent omhoog gaan. Het is een fysieke activiteit die kan worden uitgevoerd op hellingen zoals bij heuvels, bergen of de trappen in een gebouw. Men kan ook in een paal of een boom klimmen, of langs de muur van een gebouw.
Het in dit artikel bedoelde klimmen wordt meestal gedaan als sport of recreatie. De nadruk ligt daarbij meer op klimbalans en klimlenigheid dan op brute kracht. Klimmen gebeurt in de open lucht in klimgebieden op rotsen, in bergen en soms op ijs. Het wordt ook op artificiële klimmuren beoefend in bijvoorbeeld klimhallen.
Korte beklimmingen worden meestal beveiligd met een klimtouw door een zekering boven aan de route te halen. Deze manier van klimmen heet topropen. In klimhallen is deze methode zeer gebruikelijk.
Voor langere beklimmingen plaatst de klimmer de zekeringen tijdens de klim. Deze manier van klimmen heet voorklimmen.
Om het voorklimmen te beveiligen, werken klimmers in paren. Eén persoon is de klimmer, de ander de zekeraar. De klimmer klimt omhoog en plaatst de beveiligingen en leidt zijn klimtouw door deze beveiligingen. De zekeraar, die achter blijft, geeft touw uit en blokkeert het touw als de klimmer zou vallen. Als de klimmer bovenaan is en stand gemaakt heeft, wisselen de klimmer en de zekeraar van rol. De tweede klimmer klimt nu naar boven en verwijdert alle beveiligingen die onderweg door de eerste klimmer aangebracht zijn. De eerste klimmer fungeert nu als zekeraar. Men kan ook door middel van een dubbeltouw twee naklimmers zekeren.
Bijna alle klimmers volgen bekende klimroutes die zijn beschreven in klimgidsen, ook topo (afgeleid van topografie) genoemd. De meest ervaren en ondernemende klimmers zullen proberen nieuwe routes te openen en ze als eerste te klimmen.
Inhoud |
[bewerk] Klimcategorieën naar type terrein
- Alpinisme is het beklimmen van bergen en kan rotsklimmen en ijsklimmen omvatten.
- Boulderen is verticale of horizontale beweging over boulders, lagere rotsen waardoor meestal zonder touw kan worden geklommen.
- Builderen (vgl. bouldering) is het beklimmen van de buitenkant van gebouwen. Dit is meestal verboden.
- IJsklimmen is het klimmen op ijs. Dit is mogelijk bij bevroren watervallen (ijsval).
- Dry-toolen is een variant van ijsklimmen waarbij, met ijsklimmateriaal, uitsluitend in rots geklommen wordt.
- Mixed-terrain klimmen doet men wanneer de aard van de route het noodzakelijk maakt dat ijsklimmen en dry-toolen om beurten gebruikt worden om de route te voltooien.
- Indoor klimmen is verticale of horizontale beweging over artificieel geconstrueerde muren en grepen. Routes hebben een gevarieerde moeilijkheidsgraad en worden meestal aangeduid door middel van grepen van verschillende kleuren.
- Rotsklimmen is verticale of horizontale beweging over steil, rotsachtig terrein.
- een specialisatie uit het rotsklimmen/alpinisme ontstaan is het sportklimmen/vrij klimmen. Hierbij wordt op rots geklommen maar daarbij is opgelegd dat een route (een logisch lijn naar boven over de rots) als geklommen geldt, niet alleen als men boven komt, maar dat dit zonder hulpmiddelen tot voortbeweging is gebeurd. Dus alleen op handen en voeten op de rots. Belangrijk is ook te beseffen dat er wel degelijk zekerheid wordt ingebouwd door touw en tussenzekeringen in de rots om een eventuele val op te vangen. wordt er sportklimmen beoefend zonder zekering spreekt men van free-solo.
[bewerk] Klimcategorieën naar de manier van voortbewegen
Er worden meestal zes manieren onderscheiden.
- Artificieel klimmen: alles is geoorloofd om jezelf en je materiaal de wand op te krijgen. Je kunt materiaal in spleten stoppen en eraan trekken of erop gaan staan om jezelf omhoog te werken. Het is in bepaalde gevallen de enige manier om een rotswand te beklimmen.
- Vrij klimmen: het is bij deze vorm van klimmen alleen geoorloofd om je eigen lichaam te gebruiken om een rots te beklimmen. Materiaal zoals touwen en zekeringen zijn er alleen voor om de klim te beveiligen en mogen niet gebruikt worden om omhoog te komen.
- Scrambling: klimmen zonder een zekeraar nodig te hebben.
- Boulder hopping: Van steen tot steen springen, af en toe gebruikmakend van de handen.
- Hiking: Wandelen met af en toe een winst of verlies in hoogte
- Easy Hiking: de gemakkelijkste manier van klimmen.
[bewerk] Klimstijlen naar type van beveiliging
- Solo klimmen is het klimmen zonder zekeraar. Dit kan d.m.v. een zelfblokkerend zekerapparaat op het touw. Niet te verwarren met Free climbing.
- Free climbing is het klimmen zonder touw en/of beveiligings materiaal
- Traditioneel klimmen is klimmen waarbij de klimmer zelf alle beveiligingen plaatst.
- Sportklimmen is het klimmen van routes die zijn beveiligd met haken die in de rots zijn geboord. De ankers zijn (meestal) betrouwbaar en de klimmer heeft maar weinig materiaal nodig. Klimmers kunnen moeilijkere routes proberen omdat vallen niet zo'n probleem is.
[bewerk] Wedstrijden
Wedstrijden worden meestal indoors gehouden op speciaal daarvoor gemaakte klimwanden. Er zijn twee belangrijke categorieën:
- Difficulty (moeilijksheidsgraad): de deelnemers klimmen de een na de ander dezelfde route. De hoogste greep die ze bereiken telt. De wedstrijd bestaat meestal uit drie routes van oplopende moeilijkheidsgraad.
- Speed (snelheid): op twee identieke routes racen de deelnemers twee aan twee tegen elkaar naar de top. De snelste wint.
Als een bijkomende handicap kan het wedstrijdregelement stipuleren dat een route on sight geklommen moet worden. Dat wil zeggen dat een klimmer de route niet mag zien klimmen door andere klimmers en dat hij/zij slechts een beperkte tijd heeft om de route van de grond af te bestuderen.
Sinds enkele jaren worden ook (internationale) ijsklimwedstrijden gehouden. Het principe hierbij is gelijk aan dat van sportklimwedstrijden.
Tendens is dat de ontwikkeling van de internationale sportklimwedstrijden enigszins stokt. Vooral het financieren van de bouw van speciale uitdagende muren voor een internationale wedstrijd blijkt een probleem. Ook het uitblijven van publieke belangstelling en dus van bijgaande reclamegelden speelt een rol.
Meer en meer wordt het zwaartepunt verlegd naar boulderwedstrijden. Deze zijn gemakkelijker te organiseren en zijn op ieder niveau aantrekkelijk voor deelnemers en publiek.
Informatie over wedstrijdklimmen is te vinden op (delen van) de site van de NKBV en op www.climbing.nl (zie hieronder bij externe links).
[bewerk] Routewaardering
Voor het aangeven van de moeilijkheidsgraad van een route zijn er verschillende schalen in gebruik. Deze routewaarderingen verschillen van land tot land en kunnen ook nog verschillen naargelang de aard van de beklimming.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe link
- Koninklijke Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging
- Dutch Climbing Homepage
- Belgian Climbing Network
- Klimpedia
| Zie ook: |
|---|
 Portaal Sport · Categorie:Sport · Sport van A tot Z · In het nieuws - Sport · Sport · Klimsport |
