Porfirio Díaz

José de la Cruz Porfirio Díaz Mori (Oaxaca, 15 september 1830 – Parijs, 2 juli 1915) was een Mexicaanse generaal en dictator. Hij regeerde Mexico van 1876 tot 1911. De periode van Diaz' regering wordt het Porfiriaat genoemd.

Diáz was geboren in de stad Oaxaca. Hij was een mesties, met Mixteekse en Spaanse voorouders. Hij werd een legerofficier van bescheiden afkomst die een aantal belangrijke overwinningen behaalde, waarvan de bekendste de Slag bij Puebla was. Hij was bij die slag, op 5 mei 1862, aanvoerder van de cavalerie. De Slag bij Puebla wordt nog steeds elk jaar gevierd onder de naam Cinco de Mayo.

In 1876 wierp hij de regering van Sebastián Lerdo de Tejada omver. Hij was voorstander van hervormingen onder de leuze "Geen Herverkiezing" (voor de president). Hij benoemde zichzelf op 26 november 1876 tot president, en na zijn termijn van vier jaar stapte hij inderdaad terug ten gunste van Manuel González, een van zijn aanhangers. González was in feite slechts een stroman. Zijn regering werd gekenmerkt door corruptie en incompetentie. Na vier jaar werd Díaz weer tot president gekozen. Ondergrondse Mexicaanse kranten verzonnen voor Díaz' regering de leuze "Sufragio Efectivo No, Reelección" (Geen effectief stemrecht, herverkiezing), wat een parodie was op Díaz' leuze "Sufragio Efectivo, No Reelección" (Effectief stemrecht, geen herverkiezing).

Díaz paste de grondwet twee keer aan: eerst om twee termijnen te kunnen dienen, en daarna om alle restricties op herverkiezingen te verwijderen. Hij behield de macht dankzij verkiezingsfraude, maar ook door het vermoorden van zijn politieke tegenstanders. Hij was een gewiekste politicus die goed wist hoe hij mensen tot zijn eigen voordeel kon manipuleren. De periode van zijn regering wordt het Porfiraat genoemd. Ten tijde van zijn regering sprak men ookwel spottend van "Díazpotismo".

In 1899 kreeg Díaz enige tegenstand te verduren van Bernardo Reyes, ambtenaar uit zijn regering, die besloot zich verkiesbaar te stellen voor president nadat Díaz in een interview had gezegd dat de volgende verkiezingen vrij zouden zijn. Reyes verloor echter, en werd door Díaz in ballingschap gestuurd.

Díaz startte een moderniseringsprogramma om te proberen Mexico op het niveau van een moderne staat te krijgen. Zijn belangrijkste adviseurs weren de zogenaamde cientificos, economen die een programma van "wetenschappelijke modernisering" omhelsden. Zo werden er spoorlijnen en telegraaflijnen aangelegd. Onder Diaz' regering vertiendubbelde de totale lengte van het spoorwegnet, veel van deze trajecten zijn zonder aanpassing nog steeds in gebruik. Hij introduceerde stoommachines en andere technologische vernieuwingen. Hij stelde Mexico open voor buitenlandse investeerders en bevorderde de bouw van fabrieken in Mexico-stad. Dit had een groei van het stedelijk proletariaat en van Amerikaans kapitaal in het land tot gevolg.

De groeiende macht van Amerikaanse zakenlieden was een gevoelig punt in Mexico, Mexico had immers een groot deel van haar grondgebied aan de VS verloren. Hij ondervond ook weerstand van grootgrondbezitters. Zij wilden het feodale systeem van peonage (onvrije arbeid) handhaven, en waren gekant tegen de kapitalistische economische politiek van Díaz, omdat ze bang waren dat ze in een vrije markt nooit met Amerikaanse zakenlieden konden concurreren.

Ook al wilde Díaz het land moderniseren, hij was geen tegenstander van het bestaan van haciendas, en steunde het bestaan hiervan zelfs. Hij stond de hacienda-eigenaars zelfs toe zich eigen te maken van land dat in collectief eigendom van dorpen was. Hij steunde dit door middel van de rurales, de goed uitgeruste landelijke politie.

In 1910 werden er weer verkiezingen gehouden. Zijn belangrijkste tegenstrever was de liberale kanidaat Francisco I. Madero. Madero genoot veel steun van de bevolking, maar volgens de officiële verkiezingsuitslag had Díaz haast unaniem gewonnen. Madero zou in het gehele land slechts een paar honderd stemmen gekregen hebben. Dit was zo duidelijk verkiezingsfraude, dat Madero opriep tot een opstand tegen Díaz. Madero vluchtte naar Texas waar hij het Plan de San Luis Potosí ter omverwerping van Díaz uitwerkte. De opstand begon op 20 november om 6 uur 's avonds. Dit was het begin van de Mexicaanse Revolutie. Vijf maanden later was het regeringsleger verslagen en Díaz vluchtte.

Hij stierf in 1915 in Parijs. Hij ligt begraven op het Cimetière du Montparnasse.

[bewerk] Uitspraken

"Arm Mexico! Zo ver van God, en zo dicht bij de Verenigde Staten."

Voorganger: Ramón Cajiga	Gouverneur van Oaxaca 1863-1864	Opvolger: José María Ballesteros
Voorganger: Carlos Oronoz	Gouverneur van Oaxaca 1866	Opvolger: Carlos Oronoz
Voorganger: Carlos Oronoz	Gouverneur van Oaxaca 1866	Opvolger: Alejandro García
Voorganger: José María Iglesias	President van Mexico 1876	Opvolger: Juan N. Méndez
Voorganger: Juan N. Méndez	President van Mexico 1877-1880	Opvolger: Manuel González
Voorganger: Francisco Meixueiro	Gouverneur van Oaxaca 1881-1882	Opvolger: Mariano Jiménez
Voorganger: Mariano Jiménez	Gouverneur van Oaxaca 1882-1883	Opvolger: Mariano Jiménez
Voorganger: Manuel González	President van Mexico 1880-1911	Opvolger: Francisco León de la Barra