Tomb Raider
Tomb Raider is een computerspel dat in 1996 is uitgebracht door Eidos Interactive en ontwikkeld door Core Design. Het centrale personage in het spel is Lara Croft, een aantrekkelijke vrouwelijke archeoloog, die op zoek is naar oudheidkundige schatten. In dat opzicht doet het spel sterk denken aan Indiana Jones. Van het spel werden verschillende vervolgen op de markt gebracht.
Inhoud |
[bewerk] Het spel
Het eerste spel Tomb Raider was aanvankelijk uitgegeven voor de platforms PlayStation, Sega Saturn en PC. PlayStation had in deze jaren een dominante marktpositie en Tomb Raider was een van de titels die daar verantwoordelijk voor was.
Het spel speelt zich af in een 3D-omgeving van onderaardse gewelven en andere locaties, waar de speler Lara doorheen moet leiden. Onderweg moeten gevaarlijke beesten en andere wezens worden gedood, voorwerpen worden verzameld en raadsels worden opgelost. In latere delen worden Lara's tegenstanders hoofdzakelijk mensen, wat kritiek opleverde van sommige spelers die vonden dat het spel te gewelddadig begon te worden.
Tomb Raider is een vroeg voorbeeld uit het 3D-genre. Het is een zogenaamde third person shooter, wat betekent dat Lara altijd zichtbaar is en de speler haar als een marionet bestuurd. De 'camera' volgt haar bij alle acties. De speler ziet de wereld meestal over Lara's schouder of vanuit een standpunt achter haar. (Bij een first person shooter ziet de speler de spelomgeving vanuit het perspectief van het hoofdpersonage - vanuit de eerste persoon dus.) Karakteristiek voor het spel is het feit dat Lara's wereld opgebouwd is uit kubussen. Elke rand, muur en elk plafond staan haaks op elkaar, hoewel dat door wat handige programmeertrucs minder duidelijk is gemaakt. De reden voor deze opbouw is het feit dat de makers het 2D platformspel als uitgangspunt hebben genomen en dat tot een 3D spel hebben uitgebreid. Dit is ook te merken aan de manier waarop het spel gespeeld moet worden: het doet denken aan platformspellen als Prince of Persia, Sonic the Hedgehog of Commander Keen. Ook in deze spellen ligt een sterke nadruk op timing bij het springen van platform naar platform, zo nu en dan onderbroken door een gevecht met vijanden.
Elk nieuw deel van de Tomb Raider-serie introduceert nieuwe wapens en bewegingsmogelijkheden voor Lara. In de vierde versie was Lara's bewegingsarsenaal inmiddels zo ver uitgebreid dat ze terwijl ze van een touw naar beneden gleed een salto achterover kon maken, midden in de lucht omdraaien om een richel achter haar vast te grijpen en tegelijkertijd ook nog haar pistolen gebruiken.
[bewerk] De serie
Er zijn in de loop der jaren verschillende vervolgen van Tomb Raider uitgebracht. Op een rijtje:
- 1996 Tomb Raider I voor PlayStation, Sega Saturn en PC
- Tomb Raider Gold
- 1997 Tomb Raider II voor PlayStation en PC
- Tomb Raider: The Dagger of Xian
- Tomb Raider: The Golden Mask
- 1998 Tomb Raider III voor PlayStation en PC
- Tomb Raider: Adventures of Lara Croft
- Tomb Raider: The Lost Artifact
- 1999 Tomb Raider: The Last Revelation voor PlayStation, Sega Dreamcast en PC
- 2000 Tomb Raider: Chronicles voor PlayStation, Sega Dreamcast en PC
- 2003 Tomb Raider: The Angel Of Darkness voor PlayStation 2 en PC
- 2006 Tomb Raider: Legend (In de zomer van 2006 voor de consoles PC, Xbox, Xbox 360, PS2, PSP)
Er is ook een aantal 2D varianten uitgebracht voor de Game Boy en de mobiele telefoon:
- 2000 Tomb Raider: The Nightmare Stone voor Game Boy Color
- 2001 Tomb Raider: Curse of the Sword voor Game Boy Color
- 2002 Tomb Raider: Prophecy voor Game Boy Advance
- 2003 Tomb Raider: The Osiris Codex voor mobiele telefoon
- 2005 Tomb Raider: Quest for Cinnabar voor mobiele telefoon
- 2005 Tomb Raider: Elixir of Life voor mobiele telefoon
[bewerk] De populariteit
De Tomb Raider-serie is met meer dan 28 miljoen verkochte exemplaren een monstersucces, wat vooral wordt toegeschreven aan de populariteit van het hoofdpersonage Lara Croft. De elegante mix van hersenen, Engelse klasse, haar atletische prestaties en sexy voorkomen sprak veel spelers aan. Ze werd bij zowel mannen als vrouwen populair door tegelijkertijd de mannelijke fantasie en de vrouwelijke eigenwaarde te prikkelen. Haar imago sloot goed aan bij het 'Girlpower'-fenomeen dat in dezelfde tijd door de Spice Girls werd gepropageerd.
De creatie van Toby Gard was het eerste zelfstandige, vrouwelijke hoofdpersonage in een action-adventure spel en daardoor vernieuwend. Het was nog niet eerder gebeurd dat men behalve in het spel ook geïnteresseerd in het personage raakte. Lara Croft kreeg een bekendheid die min of meer los van het computerspel stond.
Lara Croft sierde de cover van vele tijdschriften wereldwijd, trad op in reclamespotjes voor onder andere automerk Seat en werd door U2 gebruikt in haar Popmart tour als een pop icoon van de twintigste eeuw. Er worden lookalike-wedstrijden georganiseerd en er zijn officiële, door Eidos begeleide, Lara Croft-modellen, die voor handelsbeurzen en productpresentaties kunnen worden ingehuurd.
Een belangrijke reden voor Tomb Raiders succes lijkt de borstomvang van Lara Croft. Op Internet circuleert een zogenaamde 'nude patch'. Als dit programmaatje aan de originele Tomb Raider wordt toegevoegd, verschijnt Lara naakt. Eidos doet er alles aan om het personage tegen deze obsceniteit te beschermen en schijnt zelfs rechtszaken aan te spannen tegen degenen die de patch verspreiden.
[bewerk] Spin-offs
Gebruikmakend van de immense populariteit zijn verschillende spin-offs verschenen. Het meest bekend zijn de twee Hollywood films met Angelina Jolie (1975) in de rol van Lara Croft. In 2001 verscheen Lara Croft: Tomb Raider en in 2003 Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life. Er gingen geruchten dat een derde film zou worden gemaakt, maar dat idee is als gevolg van tegenvallende bezoekersaantallen bij het tweede deel losgelaten.
Top Cow Productions publiceert een reeks Tomb Raider-stripboeken en Ballantine Books publiceert in samenwerking met Eidos Tomb Raider-romans. In 2004 kwamen The Amulet of Power van Mike Resnick en The Lost Cult van E. E. Knight uit. In 2005 verscheen The Man of Bronze van James Alan Gardner. De boeken volgen de verhaallijn van het spel en in mindere mate de lijnen van de films. Het is onbekend of de boekenserie voortgezet zal worden.