Valentinianus I
 |
|||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Valentinianus I 321-375 |
|||||||||||||||||||||||||||
| Voorganger: Iovianus |
Keizer van Rome 364-375 |
Opvolger: Valentinianus II |
|||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||
| Tijdvak | Dynastie van Valentinianus | ||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||
Flavius Valentinianus (321 - 17 november 375), bekend als Valentinianus I, was Keizer van Rome van 26 februari 364 tot 17 november 375.
Valentinianus is geboren in Cibalis (het huidige Vinkovci), in het zuiden van Pannonia. Zijn vader was Gratianus de oudere, een bekende en gerespecteerde generaal. Valentinianus maakte ook carrière in het leger, zo was hij cavalerieaanvoerder onder Julianus Apostata, toen deze Caesar was onder Constantius II. Laatstgenoemden hadden echter ruzie met elkaar, wat ervoor zorgde dat Valentinianus ontslagen werd door Constantius. Valentinianus trouwde twee keer; eerste met Severa, die hem een zoon, Gratianus schonk, en daarna met Justina, die de moeder was van Valentinianus II en twee dochters: Galla (de latere vrouw van Theodosius I) en Justa.
Iovianus, de opvolger van Iulianus Apostata als keizer, haalde Valantinianus terug bij het leger. Iovianus stierf echter al spoedig op 17 februari 364, en Valentinianus werd als zijn opvolger gekozen. Om het leger rustig te houden beloofde hij een medekeizer te benoemen, dit werd zijn broer Valens, die het oosten zou besturen, terwijl Valentinianus in het westen zou regeren vanuit Milaan. Er was al snel een opstand van Procopius, mogelijk een familielid van Iulianus, maar Valens kon zijn leger verslaan en liet hem executeren in 366.
In 367 benoemde Valentinianus zijn oudste zoon, Gratianus, tot medekeizer. Het leger morde, want de jonge Gratianus leek niet echt geïnteresseerd in militaire zaken. Valentinianus suste de boel echter, en probeerde van Gratianus toch een militair te maken, overigens zonder veel succes.
Valentinianus was gedurende zijn niet bijzonder lange (11 jaar) heerschappij druk bezig met allerlei veldtochten tegen barbaren, met name de Bourgondiërs, de Saksen en de Alamannen. Hij was bijzonder succesvol hierin, en wist vrede te sluiten met de Alamannen en hun koning Macrianus, die een goede vriend van de Romeinen zou worden. Valentinianus liet veel verdedigingswerken bouwen in Gallia, omdat deze provincie van groot belang was voor het rijk.
Saksische piraten waren een andere bedreiging voor Valentinianus' regering. Deze piraten kwamen uit Britannia en waren bondgenoten van de Picten en de Schotten, en ze plunderden de kusten van Brittannia en Gallia. In 368 stuurde Valentinianus comes Theodosius de oudere naar Britannia om in de in staat van anarchie verkerende provincie de rust te herstellen. Deze Theodosius was daar zeer succesvol in, en hernoemde vervolgens de provincie "Valentia", naar de twee regerende keizers. Theodosius werd vervolgens in 372 naar Africa gestuurd om een opstand van Firmus neer te slaan. Firmus pleegde zelfmoord nadat hij vernomen had van de landing van Theodosius en een leger.
In 374 waren de Quaden, een Germaans volk dat leefde aan de Donau, kwaad op de Romeinen omdat die forten bouwden in wat ze beschouwden als hun eigen gebied. Dit werd nog versterkt door de moord op hun koning Gabinius, waarvoor Valentinianus verantwoordelijk werd gehouden. De Quaden staken de Donau over en plunderden Pannonia. Valentinianus kwam in 375 orde op zaken stellen met een groot leger. Bij een audiëntie met een ambassadeur van de Quaden werd Valentinianus, die bekend stond om zijn ontvlambaarheidheid, kwaad over hun vredesvoorstel en begon te schreeuwen. Van de opwinding kreeg hij een hartinfarct, waaraan hij overleed.
Valentinianus wordt wel beschouwd als de laatste grote West-Romeinse keizer. Hij was eerlijk en hardwerkend, stichtte scholen, hoewel zij zelf amper kon lezen, en gaf geen belastinggeld uit aan luxe zaken, maar aan forten en andere praktische dingen, zoals gratis medische zorg voor de armen in Rome. Valentinianus was zelf christen, maar er was voor iedereen geloofsvrijheid.
[bewerk] Externe link
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Valentinian I op Wikimedia Commons. |
