Łopian pajęczynowaty
Z Wikipedii
Łopian pajęczynowaty | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | astrowce |
Rodzina | astrowate |
Rodzaj | łopian |
Gatunek | łopian pajęczynowaty |
Nazwa systematyczna | |
Arctium tomentosum L. | |
Galeria zdjęć i grafik |
Łopian pajęczynowaty (Arctium tomentosum) – gatunek rośliny dwuletniej należący do rodziny astrowatych. Występuje na całym terytorium Polski aż po niższe położenia górskie.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, bruzdowana, osiągająca wysokość do 2 m. Jest silnie rozgałęziona i cała omszona.
- Liście
- Liście odziomkowe tworzą różyczkę. Liście te są duże, sercowatookrągłe i mają długie, pełne ogonki. Na spodniej stronie pokryte są gęstym kutnerem. Liście łodygowe mają krótsze ogonki i są mniejsze.
- Kwiaty
- Purpurowoczerwone drobne kwiaty zebrane są w koszyczki o średnicy 2 – 3 cm, wyrastające na długich, rozgałęzionych szypułkach z kątów liści na szczycie łodygi. Koszyczki te mają na zewnątrz zielone, haczykowate łuski okrywy i całe osnute są długimi włoskami przypominającymi pajęczynę. Wewnętrzne łuski okrywy purpurowe, na szczycie zaokrąglone i wycięte z krotkim ostrzem. Dno kwiatowe również ma szczeciniaste plewinki (bez haczyków), ok. 2 razy krótsze od łusek okrywy. Kwiaty są przedprątne, zapylane przez owady. Roślina miododajna, kwitnie od lipca do sierpnia.
- Owoc
- Niełupka. Owoce rozsiewane są głównie przez zwierzęta (zoochoria), do sierści których koszyczki kwiatowe przyczepiają się haczykowatymi łuskami okrywy koszyczka.
- Korzeń
- Gruby, palowy i rozgałęziony
- Biotop, wymagania
- Zarośla, brzegi wód i lasów. Roślina ruderalna, hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Artiemisienea, Ass. Arctio- Artemisietum.
[edytuj] Zmienność
Tworzy mieszańce z łopianem gajowym, łopianem mniejszym, łopianem większym.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : Wykorzystuje się głównie korzenie (Radix Bardanae). Zawierają one cukier inulinę, białka, tłuszcze, związki poliacetylenowe, fitosterole, nieduże ilości olejków eterycznych, glikozydy, saponiny, dużo siarki, fosforu, witaminę C.
- Działanie : wykazuje silne działanie antybakteryjne, grzybobójcze, przeciwzapalne. Działa także moczopędnie i napotnie. Zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego, zwiększa natomiast wydzielanie śluzów w przewodzie pokarmowym. Dlatego też korzeń łopianu stosowany jest wewnętrznie w leczeniu nieżytów przewodu pokarmowego, w stanach zapalnych dróg moczowych i woreczka żółciowego, w niewydolności wątroby, zaburzeniach przemiany materii. Wykazuje też pozytywne działanie na skórę. Zewnętrznie stosowany jest do leczenia czyraków, trądziku, świądu skóry, łupieżu. Zapobiega również wypadaniu włosów i łupieżowi.
- Zbiór i suszenie : Korzenie wykopuje się już jesienią pierwszego roku wegetacji, gdy roślina nie wytworzyła jeszcze łodygi kwiatowej, lub na drugi rok na wiosnę. Korzeń myje się, suszy, kroi na mniejsze kawałki i suszy w temperaturze 50 – 60 stopni Celsjusza.
[edytuj] Ciekawostki
- Korzeń łopianu, łodygi i ogonki liściowe są jadalne (na surowo). Można je też kisić,
- Indianie Irokezi suszyli korzenie łopianu przy ogniu i gromadzili na zimę. Jedli je po dłuższym moczeniu w wodzie,
- W Japonii uprawia się go jako warzywo.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. ISBN 83-202-0810-6.
- Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.