Archidiecezja katowicka

Z Wikipedii


Archidiecezja katowicka
Siedziba biskupów	Katowice
Katedra diecezjalna	Archikatedra w Katowicach
Metropolia	katowicka
Ilość dekanatów
Biskup ordynariusz	abp Damian Zimoń (metropolita katowicki)
Biskup pomocniczy	bp Gerard Bernacki bp Józef Kupny

Podział administracyjny archidiecezji katowickiej (stan z 1992)

Kuria metropolitalna w Katowicach

WŚSD w Katowicach

Wydział teologiczny UŚ w Katowicach

Archidiecezja katowicka - jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w Kościele katolickim w Polsce ustanowiona diecezją 28 października 1925 przez papieża Piusa XI bullą Vixdum Poloniae unitas weszła jako sufragania w skład metropolii krakowskiej. Złożyły się na nią dwie niejednolicie geograficznie i historycznie ukształtowane części, składowe diecezji wrocławskiej. Pierwsza, to dawny obszar Wikariatu Cieszyńskiego (do końca I wojny światowej część Śląska Austriackiego), a druga to wschodnia część pruskiego Górnego Śląska. Granice powołanej do życia diecezji, liczącej 4225 km² pokrywały się z granicami województwa śląskiego.

W 1938 ordynariuszowi katowickiemu przekazano pod zarząd fragment diecezji wrocławskiej, leżącej w granicach Czechosłowacji, tzw. Zaolzie, a w nim trzy dekanaty: Frysztat, Jabłonków i Karwina, obejmujące 29 parafii. 13 stycznia 1939 biskup katowicki przejął zarząd nad skrawkiem diecezji nitrzańskiej w okręgu Czadeckim obejmującym 2 parafie: Czerne i Skalite. 1 stycznia 1940 Zaolzie powróciło pod jurysdykcję biskupa wrocławskiego.

W końcu ustanowiona archidiecezją 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae Populus (dokonał on reorganizacji istniejących diecezji i prowincji kościelnych, której efektem było powstanie kolejnych 9 prowincji kościelnych). Z liczebnie dużej diecezji katowickiej 13 dekanatów weszło w skład nowo utworzonej diecezji gliwickiej (powierzchnia - ok. 800 km², katolicy - ok. 200000, parafie - 48, co stanowi 1/4 obszaru diecezji). Dalsze 8 dekanatów weszło w skład nowo utworzonej diecezji bielsko-żywieckiej (powierzchnia - ok. 1000 km², katolicy - 350000, parafie - 84 co stanowi ok. 1/4 dotychczasowego obszaru diecezji katowickiej).

Dane liczbowe

1921 po plebiscycie część księży została po stronie niemieckiej, część zaś przeniosła się na stronę polską obawiając się prześladowań
1922 administrator apostolski ks. August Hlond przyjął do pracy grupę księży z innych diecezji, w tym kilku spoza granic Polski. Wszyscy posiadali wyższe wykształcenie teologiczne. W okresie międzywojennym otrzymywali wykształcenie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na jednego księdza przypadało 3385 katolików
1925 katolicy - ok. 915000, dekanaty - 18, parafie i stacje duszpasterskie - 179
duchowieństwo nowo powstającej diecezji rekrutowało się z kleru wrocławskiego, wychowanego i wykształconego w seminariach duchownych we Wrocławiu i Vidnawie (ok. 300 księży, pośród nich 64 uważało się za Niemców, 4 posiadało obywatelstwo niemieckie)
1925-1935 katolicy - wzrost o ok. 400000 (mimo wyjazdu ok. 70 tys. Niemców)
1932 kościoły parafialne - 188 (w tym kościoły tymczasowe - 13, kościoły prywatne - 2, kościół zakonny - 1, kościoły filialne - 20, kaplice z możliwością odprawiania nabożeństw - 133, inne ośrodki kultu - 19
1933 katolicy - 1195395 (w tym katolicy niemieccy - 149153 tj. 12.4%, jak wynika z oficjalnych statystyk państwowych, na polskim Śląsku na początku lat trzydziestych żyło ok. 100000 ludzi używających języka niemieckiego
1938 katolicy - 1305000, grekokatolicy - 111, prawosławni - 53, ewangelicy - 67685, żydzi - 19124, innowiercy - 1401, ateiści - 399
1939 w przeddzień wybuchu II wojny światowej księża - 489. Wybuch wojny zastał przy życiu 72 księży - działaczy plebiscytowych i powstańczych, z których 41 było represjonowanych, wielu przeniosło się dobrowolnie lub przymusowo do Generalnego Gubernatorstwa. Łącznie księża dotknięci różnymi represjami - 157 (45 księży i kleryków zginęło w obozach koncentracyjnych, 5 w więzieniach, 2 w czasie działań wojennych, 5 rozstrzelano, 7 zmarło jako ofiary wojny, 26 przeżyło obozy, 15 czasowo przebywało w obozach, 50 czasowo przebywało w więzieniach, 34 otrzymało zakaz urzędowania, 33 wysiedlono do GG, 12 uciekło za granicę w obawie przed prześladowaniami)
od poł. 1940 na Górny Śląsk sprowadzano ludność niemiecką z Besarabii i Bukowiny, wyznania protestanckiego i katolickiego (w czasie okupacji, z Kościoła katolickiego wystąpiło ok. 4000 wiernych, tj. 0.4%) tworzącą m.in. kadrę urzędniczą powstającej wówczas administracji okupacyjnej
podczas okupacji ok. 150 kościołów i kaplic ucierpiało w mniejszym lub większym stopniu
po okupacji katolicy - 1250000, z tego 80% deklarowało się jako Polacy, a 20% jako Niemcy
1986 katolicy - 2357000
1988 (diecezja katowicka) katolicy - 2.5 mln. , dekanaty - 42, parafie - 398
obecnie katolicy - ok. 1.45 mln. , dekanaty - 33

Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne

W 1980 przeniesiono siedzibę Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego z Krakowa do Katowic. W 1989 w seminarium studia teologiczne w ramach studium domesticum odbywało 294 alumnów. Obecnie wszyscy kandydaci do kapłaństwa kształcą się w Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego.

Patroni

Główna świątynia