Beret
Z Wikipedii
Beret (z fr. béret, co wywodzi się z regionalnej formy francuskiej, względnie z staroprowansalskiego: berret, dalej z późnej łaciny: birrus — „płaszcz z kapturem”) jest to miękkie, płaskie, okrągle nakrycie głowy bez daszka czy otoka, wykonywane z filcu, aksamitu, lub dzianiny, bywa wykończony małym ogonkiem na górze. Beret jest głównie męskim nakryciem głowy. W wieku XV upowszechnił się jako nakrycie głowy warstw wykształconych. Z czasem zaczął być noszony przez artystów, przeniknął też do ubioru warstw niższych — żołnierzy zaciężnych, pasterzy, robotników. W XX wieku wszedł także do ubioru kobiecego, jako oznaka niezależności i emancypacji.
[edytuj] Berety w wojskowości
Berety stanowią część umundurowania wielu jednostek wojskowych na całym świecie. Zazwyczaj żołnierze noszą je przekrzywione na prawą stronę, ale w niektórych armiach europejskich (np. francuskiej) berety noszone są przekrzywione na lewą stronę. Kolor beretu oznacza najczęściej rodzaj formacji wojskowej, do której należy noszący go żołnierz.
Historia użycia beretu w wojsku sięga przynajmniej XVI wieku, gdy ozdobny beret bywał stałym elementem ekstrawaganckiego ubioru landsknechtów. Do formalnego umundurowania współczesnych wojsk wprowadzono beret po raz pierwszy w końcu XIX wieku, kiedy we Francji stworzono oddziały strzelców alpejskich.
[edytuj] Berety w Wojsku Polskim
Pierwsze berety w polskiej armii nosili członkowie załóg czołgów i samochodów bojowych podczas II wojny światowej. Później stały się one powszechnie używane przez jednostki uczestniczące w walkach na froncie zachodnim. W okresie PRL były używane jedynie przez żołnierzy Marynarki Wojennej (czarne), pododdziałów czołgów (czarne), spadochroniarzy (czerwone) oraz piechotę morską (jasnoniebieskie). Po roku 1990 berety stały się typowym elementem umundurowania w Wojsku Polskim. Używane są berety:
Zgodnie z przepisami § 13. ust 2. oraz § 32. ust. 4. pkt 2) rozporządzenia Ministra Obrony Narodwej z dnia 2 grudnia 2004 r. w sprawie wzorów oraz noszenia umundurowania i oznak wojskowych przez żołnierzy zawodowych i kandydatów na żołnierzy zawodowych (Dz. U. z dnia 13 stycznia 2005 r.) w Polsce żołnierze oraz słuchacze uczelni wojskowych noszą berety w kolorach:
- czarnym - w Marynarce Wojennej, w jednostkach pancernych, pododdziałach czołgów i jednostkach 11 Dywizji Kawalerii Pancernej;
- bordowym - w jednostkach desantowo-szturmowych, specjalnych i jednostkach kawalerii powietrznej;
- niebieskim - w jednostkach obrony wybrzeża i Ośrodku Szkolenia na Potrzeby Sił Pokojowych;
- szkarłatnym - w jednostkach Żandarmerii Wojskowej;
- brązowym - w jednostkach obrony terytorialnej;
- szarym - w Jednostce Wojskowej Nr 2305 (GROM);
- zielonym - w pozostałych jednostkach Wojsk Lądowych.
Czarne berety używane są także przez weteranów II wojny światowej z Armii Krajowej.
Szare berety używane były dawniej przez Cichociemnych.
