Cykl hydrologiczny

Z Wikipedii

Cykl hydrologiczny na ziemi

Cykl hydrologiczny - naturalny obieg wody na Ziemi. Obejmuje on procesy zachodzące zarówno w atmosferze takie jak: parowanie, kondensacja, opady, transport wilgoci; biosferze: pobieranie wody i jej oddawanie w procesie oddychania czyli transpiracji, jak i w litosferze: wsiąkanie, spływ podziemny i powierzchniowy. W cyklu hydrologicznym wyróżnia się obieg duży i mały.

Tylko część wody na kuli ziemskiej podlega cyklowi hydrologicznemu. Znaczne jej ilości są okresowo (w skali procesów geologicznych) wyłączone z obiegu (retencja). Do wody wyłączonej z obiegu zalicza się:

lodowce i pokrywy śnieżno-lodowe - zwłaszcza na biegunach
wodę głębinową w jeziorach, morzach i oceanach
głębinowe wody podziemne

[edytuj] Duży i mały obieg

Przez obieg duży rozumie się procesy zachodzące w skali globalnej i mające wpływ na ogólny bilans wody. Jest to:

parowanie z oceanów
kondensację w atmosferze
przemieszczanie się pary wodnej nad kontynenty
opad na lądy
wsiąkanie
spływ podziemny i powierzchniowy, ponownie zasilający oceany

Obieg mały, to lokalna cyrkulacja wody nie wpływająca znacząco na globalny bilans wody:

W obrębie oceanów jest to:
- parowanie
- kondensacja
- opad
W obrębie kontynentów:
- parowanie
- kondensacja
- opad
- wsiąkanie
- odpływ

[edytuj] Rozkład wody na Ziemi

Woda na Ziemi występuje w postaci:

ciekłej - w morzach i oceanach oraz na lądach, jako wody powierzchniowe: rzeczne, jeziorne oraz podziemne
stałej - kryształki lodu w atmosferze, śnieg, lodowce, wieloletnia zmarzlina
gazowej - para wodna w atmosferze i glebie

Woda ta znajduje się w ciągłym ruchu. W ciągu roku:

z oceanów paruje ok. 383 000 km³ wody (warstwa wody o grubości około 1m)
na powierzchnię oceanów spada ok. 347 000 km³ wody
z lądów paruje ok. 63 000 km³ wody
na powierzchnię lądów spada ok. 99 000 km³ wody
z lądów do morza spływa ok. 36 000 km³ wody.

Ilość wody znajdującej się w powierzchniowej warstwie Ziemi poza wodą zawartą w skałach szacuje się następująco:

Rodzaj	Procent wód bez oceanicznych	Objętość w km³
Lodowce i lód polarny	75	29x10⁶
Wody gruntowe	24.6	4.2x10⁶
Jeziora	0.3	12x10⁴
Wilgoć w glebie	0.06	24x10³
Wilgoć atmosferyczna	0.035	13x10³
Rzeki	0.03	12x10³

Suma wód nieoceanicznych	100	39x10⁶
Oceany		135x10⁷

Najwięcej wody gromadzą oceany (97,2%), jest to jednak woda słona. Woda słodka, niezbędna do życia dla człowieka i większości organizmów lądowych stanowi zaledwie 2,5% objętości hydrosfery, obliczanej na około 1,4 mld km³. Większość (około 80%) wody słodkiej jest uwięziona w lodowcach lub pod powierzchnią Ziemi, jako wody podziemne. Najłatwiej dostępnym źródłem wody słodkiej są rzeki i jeziora.