Czantoria Wielka
Z Wikipedii
| Czantoria Wielka | |
 Sylwetka Czantorii Wielkiej, po lewej stronie zbocza widoczny przekaźnik RTV na Polanie Stokłosica |
|
| Państwo |  Polska  Czechy |
| Pasmo | Beskid Śląski, Karpaty |
| Wysokość | 995 m n.p.m. |
| Wybitność | 311 m |
Czantoria Wielka (995 m n.p.m.) (czes. Velká Čantoryje, niem. Großer Czantory-Berg) – najwyższe wzniesienie Pasma Czantorii w Beskidzie Śląskim, dominujące w północnej części tego pasma. Jest jednocześnie szczytem granicznym między Polską a Czechami oraz najwyższym szczytem czeskiej części Beskidu Śląskiego. Przez szczyt przebiega także główny wododział Polski, stanowiący granicę między zlewiskami Wisły i Odry.
Szczyt charakteryzuje się stromymi zboczami od wschodu i zachodu – różnica wysokości pomiędzy położonym u stóp góry Ustroniem, a szczytem wynosi 630 m. Czantoria porośnięta jest w większości lasami bukowymi i świerkowo-jodłowymi, miejscami z udziałem jaworów, jesion wyniosłyów, modrzewi i in. Po obu stronach granicy państwowej w partiach podszczytowych znajdują się leśne rezerwaty przyrody: po stronie polskiej rezerwat "Czantoria", a po stronie czeskiej rezerwat "Čantoryje". Na zboczach i szczycie Czantorii Wielkiej występują także trawiaste polany.
Nazwa "Czantoria" została wzmiankowana w zapiskach po raz pierwszy w dyplomie księcia cieszyńskiego Adama Wacława z dnia 3 października 1615 r., w którym ten rozgranicza swoje posiadłości od dóbr Adama Goczałkowskiego z Goczałkowic (Archiwum Państw. Cieszyn, Zespół Komora Cieszyńska, sygn. 85).
Na położoną poniżej szczytu polanę Stokłosica dociera kolej linowa krzesełkowa z Ustronia Polany wybudowana w 1967 r. i zmodernizowana w 2007 r. Dzięki temu Czantoria jest bardzo popularna wśród turystów i narciarzy. Czantoria to także dobry punkt widokowy. Obserwować można z niej panoramę Beskidu Śląskiego i Beskidu Morawsko-Śląskiego, rzekę Wisłę oraz Pogórze Śląskie i Górny Śląsk – przy dobrej pogodzie widoczne jest Jezioro Goczałkowickie i dalej stopniowo w stronę zachodnią - elektrownia Łaziska, miasta: Żory i Jastrzębie-Zdrój, elektrownia Rybnik, hałda w Rydułtowach, miasto Wodzisław Śląski, elekrownia Dětmarovice w Czechach.
Na samym szczycie góry, po czeskiej stronie granicy, znajduje się stalowa wieża widokowa (wstęp płatny) oraz bufet. Na grzbiecie góry, kilkaset metrów na zachód od szczytu, znajduje się czeskie schronisko turystyczne (właściwie pod Czantorią Wielką; pełni rolę bufetu, nie ma możliwości zatrzymania się na noc[potrzebne źródło]), zbudowane jeszcze przez niemiecką organizację turystyczną Beskidenverein w 1904 r. Tam też znajduje się turystyczne przejście graniczne.
Czantoria Wielka stanowi duży węzeł szlaków turystycznych, którymi można dojść m.in. na Soszów Wielki, Czantorię Małą, Stożek i Tuł oraz do Ustronia, Nýdka i Trzyńca (Republika Czeska). Przez szczyt przebiega Główny Szlak Beskidzki.
Infrastruktura turystyczna Czantorii:
- szlaki piesze:
z Goleszowa przez Tuł i Małą Czantorię – 3.45 godz., z powrotem 2.45 godz.,
z Ustronia Centrum przez Małą Czantorię – 2 godz., z powrotem 1.30 godz.,
z Ustronia Centrum 2.30 godz., z powrotem 1.45 godz.,
z Ustronia Polany 1.45 godz., z powrotem 1.15 godz.,- ze Stożka – przez Soszów Wielki i przełęcz Beskidek – 1.45 godz., z powrotem 3.30 godz.,
- z Wisły Centrum przez Soszów Wielki i przełęcz Beskidek – 3.30 godz., z powrotem 2.30 godz.,
- na Stożek (lub do Jabłonkowa -
) (czeskie), - do Jabłonkowa przez Nýdek (czeskie),
- do Trzyńca (czeski).
- schroniska:
- czeskie schronisko turystyczne,
- inne:
- wyciąg krzesełkowy na polanę Stokłosica
- przekaźnik RTV na polanie Stokłosica
- wieża widokowa na szczycie (po czeskiej stronie granicy)
- letni tor saneczkarski
- punkty gastronomiczne oraz sklepy z pamiątkami
- nartostrada z polany Stokłosica do Ustronia Polany
- "Sokolnia"
[edytuj] Galeria
 Widok z Czantorii z widocznym wyciągiem krzesełkowym |
 Widok z Czantorii na Ustroń |
 Wieża obserwacyjna na szczycie Czantorii Wielkiej na granicy polsko-czeskiej |
 Czeskie schronisko tuż za granicą |
 Czantoria, widok z Jastrzębia Zdroju |
