Dolina Staroleśna
Z Wikipedii
Dolina Staroleśna (słow. Veľká Studená dolina) to jedna z największych dolin tatrzańskich położonych na terenie Słowacji. Otwarta w kierunku południowo-wschodnim łączy się z Doliną Zimnej Wody (Malá Studená dolina). W dolnej części lesista, łagodnie podchodzi do górnej części, gdzie rozszerza się i układa tarasowo progami, rozgałęziając się w szereg kotlin i mniejszych dolin, podchodząc pod główną grań Tatr Wysokich. Do jej odgałęzień należą:
- Strzeleckie Pola (Strelecké polia) poniżej przełęczy Czerwona Ławka (Prečne sedlo),
- Siwa Kotlina (Ostrý kotol), podchodząca pod ściany Ostrego Wierchu
- Rówienki (Pusta i Graniasta kotlina) (Rovenková dolina) ze Zmarzłym Stawem, pomiędzy ramionami szczytów Jaworowego i Świstowego,
- Dzika Kotlina (kotlina pod Divým sedlom, Divá kotlina) zawieszona wysoko pod ścianami Dzikiej Turni,
- Warzęchowa Kotlina (Varešková kotlinka) poniżej Staroleśnego Szczytu
- Nowoleśna Kotlina (dolinka nad Vereškovým plesom).
Dolina Staroleśna graniczy:
- od północnego wschodu z Doliną Zimnej Wody, rozdziela je boczna grań odchodząca od Małego Lodowego Szczytu (Široká veža) przez szczyt Pośredniej Grani (Prostredný hrot) 2441 m n.p.m. i jego ramię - Zimnowodzką Grań (Prostredný hrebeň) z kulminacjami w Ciemniastej Turni (Chmúrna veža) 2258 m n.p.m. i Kościołach (Kostoly) 2151 i 2088 m n.p.m.
- od północy z Doliną Jaworową (Javorová dolina), a dokładniej z jej odnogą Zadnią Jaworową (Zadná Javorová dolina), rozdziela je główna grań Tatr na odcinku od Małego Lodowego Szczytu przez Ostry Szczyt (Ostrý štít), Jaworowy Szczyt (Javorový štít) do Małego Jaworowego Szczytu (Malý Javorový štít),
- od północy i zachodu z dolinami: Świstową (Svišťová dolina) i Rówienki (Rovienková dolina) należącymi do systemu Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina), rozdziela je główna grań Tatr na odcinku od Małego Jaworowego Szczytu przez Graniastą Turnię (Hranatá veža), Świstowy Szczyt (Svišťový štít), Dziką Turnię (Divá veža) do Małej Wysokiej (Východná Vysoká),
- od południowego zachodu z Doliną Wielicką (Velická dolina), rozdziela je boczna grań Tatr odchodząca od Małej Wysokiej do Staroleśnego Szczytu (Bradavica),
- od południa z Doliną Sławkowską (Slavkovská dolina), rozdzielają je ramiona Sławkowskiego Szczytu (Slavkovský štít) od Staroleśnego Szczytu przez Warzęchowe Turnie (Skrinica), Sławkowską Grań (Vareškový hrebeň), Sławkowski Szczyt.
W dolinie znajdują się 22 stawy. Największy z nich to położony na wysokości 2057 m n.p.m., pod ścianami Rówienkowej Turni (Rovenková veža), Zmarzły Staw (Ľadové pleso). Ma on 1,7 ha powierzchni i 17 m głębokości. Wypływa z niego Staroleśny Potok (Veľký Studený potok). Inne większe stawy to: Strzeleckie Stawy (Nižé Strelecké plesá) poniżej przełęczy Czerwona Ławka, Pośredni Harnaski Staw (Vyšné Strelecké plesá), Niespodziane Stawy (Studené plesá) i Siwe Stawy (Sivé plesá) pod ścianami Ostrego Szczytu, Wyżni Harnaski Staw (Starolesnianske pleso), Harnaskie Stawy (Sesterské plesá), Puste Stawy (Pusté plesá) i Zbójnickie Stawy (Zbojnícke plesá), Długi Staw (Dlhé pleso) oraz Warzęchowy Staw (Vareškové pleso).
Przez dolinę przebiegają szlaki turystyczne: przez przełęcz Rohatkę (Prielom) do Doliny Białej Wody i z Doliny Zimnej Wody przez przełęcz Czerwona Ławka (szlak jednokierunkowy). W górnej części doliny znajduje się schronisko Zbójnicka Chata (Zbojnícka chata), a przy wejściu do doliny Chata Rainera, "Kamzik" (Rainerova chata) oraz Bilikowa Chata (Bilíkova chata). W pobliżu Bilikowej Chaty, na połączonych potokach Małej Zimnej Wody i Staroleśnym (Veľký Studený potok) w potok Zimnej Wody (Studený potok) jest kilka wodospadów: Wodospady Zimnej Wody (Vodopády Studeného potoka) i Długi Wodospad Zimnej Wody (Dlhý vodopád). Prowadzi do nich szlak turystyczny ze Starego Smokowca oraz trasa Magistrali Tatrzańskiej.
