Endemity tatrzańskie
Z Wikipedii
Endemity tatrzańskie – endemiczne taksony występujące wyłącznie na terenie Tatr i nigdzie poza nimi nie spotykane w stanie naturalnym. Spośród roślin naczyniowych należą do nich:
- kostrzewa (Festuca aglochis). Opisano jej występowanie na jednym tylko stanowisku, uznanie jej za endemita tatrzańskiego wymaga więc dalszych badań,
- przymiotno węgierskie (Erigeron hungaricus). Gatunek rozpowszechniony w całych Tatrach, szczególnie na podłożu wapiennym, ale spotykany również na granicie,
- przywrotnik (Alchemilla) – opisano kilkanaście gatunków endemicznych przywrotników występujących tylko w Tatrach. Ich rozróżnienie możliwe jest jednak tylko przez specjalistów, za endemity tatrzańskie należy je uważać dopóki nie zostaną odnalezione w innym miejscu,
- pszonak Wahlenberga (Erysimum wahlenbergii). Gatunek bardzo rzadki, występuje tylko w kilku miejscach w Tatrach Bielskich,
- wiechlina granitowa (Poa granitica). Występuje dość często w Tatrach Wysokich, rzadziej w Tatrach Zachodnich,
- wiechlina szlachetna (Poa nobilis). Bardzo rzadka, jedyne znane jej stanowiska znajdują się w okolicy Morskiego Oka.
Należy pamiętać, że status endemita nie jest ustalony raz na zawsze. Uznawane dawniej za endemity tatrzańskie dwa gatunki; skalnica tatrzańska (Saxifraga perdurans) i ostróżka tatrzańska (Delphinium oxysepalum) okazały się endemitami zachodniokarpackimi. Co prawda występują głównie w Tatrach, jednak nieliczne ich stanowiska znaleziono także w Niżnych Tatrach, na Choczu i w Małej Fatrze. Z kolei warzucha tatrzańska (Cochlearia tatrae) znana długi czas tylko z tatrzańskich granitowych piargów odnaleziona została także w Wielkiej Fatrze. Może się okazać, że także inne, wymienione wyżej endemity zostaną odnalezione w innych rejonach i wówczas stracą status endemita tatrzańskiego.
Oprócz tego w Tatrach występują rośliny, które tutaj mają swoje główne siedlisko, ale występują też w niewielkich ilościach w sąsiednich obszarach. Należą one do grupy tzw. subendemitów, endemitów ogólnokarpackich i endemitów zachodniokarpackich.
Zobacz też: Flora Tatr.
