Skalnica tatrzańska
Z Wikipedii
| Skalnica tatrzańska | |
 |
|
| Systematyka wg Reveala | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | Rosopsida |
| Rząd | skalnicowce |
| Rodzina | skalnicowate |
| Rodzaj | skalnica |
| Gatunek | skalnica tatrzańska |
| Nazwa systematyczna | |
| Saxifraga wahlenbergii Ball | |
| Synonimy | |
| Saxifraga perdurans Kit. | |
 Galeria zdjęć i grafik |
|
Skalnica tatrzańska (Saxifraga wahlenbergii Ball) – gatunek byliny należący do rodziny skalnicowatych. Jest endemitem Karpat Zachodnich. Występuje na Choczu, Małej Fatrze, w Tatrach i w Tatrach Niżnich. Poza tym obszarem nigdzie więcej na świecie nie rośnie w środowisku naturalnym. W Tatrach jest pospolita w całym paśmie, występuje głównie w wyższych położeniach (do 2540 m), w dół schodzi wzdłuż potoków do 880 m n.p.m.[1].
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Roślina darniowa, jej pędy tworzą dość gęste skupienia. Jest to jeden z rodzajów przystosowań roślin wysokogórskich do surowych warunków środowiska. Takie bliskie przyleganie roślinek do siebie chroni je przed silnymi wiatrami, zmniejsza parowanie wody i umożliwia lepsze wykorzystanie ciepła nagrzanej ziemi. Roślina owłosiona słabo, bez gruczołów. Kilkukomórkowe włoski są szczególne ponieważ górny ich odcinek jest walcowaty (u innych gatunków główka jest krótka i gruba), występują zwłaszcza na młodych liściach i kielichach[1].
- Łodyga
- Ze zwartej poduszki liści wyrastają do góry pojedyncze łodygi kwiatowe. Osiągają wysokość zaledwie do 10 cm. Zwykle nie posiadają one liści, albo mają tylko kilka małych listków, ustawionych skrętolegle.
- Liście
- Żywozielone, gęsto osadzone listki o długości 6-10 mm wyrastają skrętolegle tuż przy ziemi, tworząc poduszkę. Są one dość grube, mięsiste, zwężające się ku nasadzie. Cechą charakterystyczna jest ich kształt; są 3-5 klapowe, o odcinkach wydłużonych i tępych. Pod żywymi listkami zwykle jest pościółka z listków uschniętych.
- Kwiaty
- Pędy kwiatowe wyrastają wyłącznie z kątów liści. Na ich wierzchołkach wyrasta kilka białych kwiatków (czasami tylko jeden). Mają one promienistą, pięciopłatkową koronę. Płatki korony są 2 – 3 razy dłuższe od działek kielicha. Wewnątrz korony 10 dużych pręcików, słupek jeden z dwoma szyjkami, więcej niż do połowy zrosły z dnem kwiatowym. Roślina zakwita, jak na tatrzańskie warunki bardzo wcześnie – w niższych partiach gór nawet w kwietniu. W wyższych partiach gór później - dopiero po stopieniu śniegu.
- Owoc
- Torebka pękająca na szczycie. Nasiona bardzo drobne, czarne.
[edytuj] Ekologia
Roślina górska, chamefit. Nie jest wymagająca, jeśli chodzi o podłoże – rośnie zarówno na wapieniach, jak i granitowym podłożu, częściej na wapieniach. Występuje zazwyczaj w miejscach bardziej wilgotnych, unika miejsc wystawionych na dużą ekspozycję słoneczną. Spotkać ją można na wilgotnych obrzeżach piargów, w cieniu skał, na obrzeżu lasów, w żlebach, w szczelinach skalnych i na półkach skalnych. Wykazuje dosyć dużą zmienność form w zależności od warunków środowiska. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla zespołu Saxifragetum wahlenbergii [2] .
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Pawłowska, Stanisława. Skalnica Wahlenberga, jedna z najciekawszych roślin naszej flory. Wiadomości Botaniczne, 12, 4: 283-288. 1968.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
[edytuj] Bibliografia
- Zbigniew Mirek, Halina Pięknoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
- Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
