Federalizm
Z Wikipedii
Federalizm - przeciwieństwo unitaryzmu, tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa, i centralizmu, tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy. Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
Centralizacji ulegają tylko te dziedziny życia społecznego, gdzie jest to konieczne. Są to przede wszystkim: polityka zewnętrzna, obronna oraz polityka gospodarcza. Zadania, które nie muszą być kompetencją rządu centralnego, są przekazywane regionom. Federalizm polega na rozdziale suwerenności między federację oraz jej części składowe, noszące różne nazwy w zależności od kraju. Są to stany (w dawnej polszczyźnie: „państwa") w USA, Australii i federacjach latynoamerykańskich (Argentyna, Brazylia, Meksyk, Wenezuela), prowincje w Kanadzie, kantony w Szwajcarii, kraje związkowe w RFN i Austrii. Stolice są często wyjęte spod ustroju federalnego i stanowią dystrykt federalny podległy bezpośrednio władzy centralnej.
[edytuj] Federalizm na świecie
Kraje federalne to m.in.: USA, Kanada, RFN, Szwajcaria, Austria, Argentyna. Duży stopień federalizmu występuje także w Belgii i w Wielkiej Brytanii. Rzeczpospolita Obojga Narodów była krajem o charakterze federalnym. III Rzeczpospolita jest już krajem o unitarnej formie organizacji terenowej.