Firlejowie
Z Wikipedii
Firlejowie - polski ród magnacki herbu lewart.
[edytuj] Historia
[edytuj] Firlejowie w Polsce
Według Herbarza Polski Kaspra Niesieckiego, pierwszy pradziad Firlejów został sprowadzony do Polski przez króla Władysława Łokietka w 1317 roku. Był to Ostafi herbu Lewart, potomek Lamfrida margrabi prowincji Wielonieńskiej i pochodził z Frankonii, z Niemiec (Bawaria). W Polsce objął stanowisko stolnika Krakowskiego i zamieszkał wraz z rodziną w Dąbrowicy. Od sprawowanego urzędu tytułowano go z niemiecka firlejer, a powszechnie zwano Firlej. Firlejowie w okresie XV-XVII wieku należeli do najpotężniejszych rodów magnackich w Małopolsce. Wchodzili w koligacje z pierwszymi rodami Rzeczpospolitej - Wiśniowieckimi, Potockimi, Ossolińskimi, Opalińskimi, Leszczyńskimi. Piastowali wysokie urzędy państwowe (kasztelana Krakowskiego, wojewodów, marszałków, hetmanów) i kościelne (prymasa, biskupa). Za swoje zasługi otrzymali od królów wiele dóbr ziemskich. Wybudowali szereg zamków (np. Dąbrowica w XIV wieku i Janowiec ok. 1530 roku) i miejscowości (np. Lewartów w 1543 roku - obecnie Lubartów i Firlej w 1557 roku). Firlejowie byli zagorzałymi kalwinami (protestantyzm) potępianymi przez katolików i stąd przyczyna ich wędrówki po kraju. W XVII wieku ród ten przeszedł na katolicyzm.
Z biegiem czasu ród Firlejów mocno podupadł, najbogatsze linie nie miały męskich potomków, a biedniejsze linie rozrosły się tak mocno, że spadły w szeregi średniej i ubogiej szlachty.
Historia rodu Firlejów nie jest w pełni znana i udokumentowana. Nieliczne opisy historyczne kończą się na roku 1730. W roku 1995 w Janowcu powołano Towarzystwo Przyjaciół Janowca, które organizuje spotkania na temat rodu Firlejów i wydaje cykliczne opracowania.