Gacek brunatny
Z Wikipedii
Gacek brunatny | |||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Gromada | ssaki | ||||||||||||||||||||||||||||
Podgromada | ssaki żyworodne | ||||||||||||||||||||||||||||
Szczep | łożyskowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Rząd | nietoperze | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | mroczkowate | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzaj | Plecotus | ||||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | gacek brunatny | ||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
Plecotus auritus | |||||||||||||||||||||||||||||
(Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||||||||||||||||
Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka w Wikispecies | |||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Gacek brunatny (Plecotus auritus) – gatunek ssaka z rzędu nietoperzy. Wraz z gackiem szarym stanowi trudną do rozróżnienia parę gatunków. Do około roku 1960 gatunków tych nie rozróżniano, używając polskiej nazwy gacek wielkouch.
Spis treści |
[edytuj] Opis
Nietoperz mały. Futro na grzbiecie żółtobrązowe lub brązowe, na brzuchu białawe. Błony lotne brązowawe, ucho bardzo duże, długości przedramienia, szerokie. Uszy stykają się (nie zrastają) u nasady. W czasie spoczynku najczęściej są ukryte pod skrzydłami, a widoczne pozostają jedynie koziołki. Koziołek nożowaty, od połowy zwężony o 1/2, o długości do 18 mm. Błona skrzydłowa przyczepiona u nasady palców stopy. Ostroga sięga do połowy odległości między piętą a ogonem, czasem nieco bliżej. Płatka brak. Koniec ogona wystaje poza błonę ogonową na ok. 3 mm. Przedramię długości 35-42 mm. Maksymalny wiek - 30 lat.
[edytuj] Rozmieszczenie
Występuje w całej Europie z wyjątkiem północnych i południowych jej krańców. W Polsce znany jest z całego kraju.
[edytuj] Biotop
Występuje zarówno w lasach, jak i na obszarach zabudowanych. Latem kolonie rozrodcze spotykane są w budynkach (głównie na strychach), w dziuplach drzew oraz skrzynkach dla ptaków i nietoperzy. Kolonie te są niewielkie, liczą od kilku do kilkudziesięciu dorosłych samic. Zimuje w bardzo różnych kryjówkach, najczęściej chłodnych. Dominuje w małych, przydomowych piwnicach, gdzie jest zwykle najliczniejszym gatunkiem nietoperza. Często występuje w chłodnych jaskiniach i fortyfikacjach, rzadziej w studniach. Sporadycznie znajdowano go zimą w dziuplach drzew i na strychach. Jest to gatunek osiadły, sezonowe przeloty nie przekraczają kilkudziesięciu kilometrów.
[edytuj] Pokarm i żerowanie
Żeruje latając w pobliżu koron drzew i krzewów, często zbierając drobne bezkręgowce z liści czy ścian budynków. W skład pokarmu tego gatunku wchodzą głównie motyle nocne (zwłaszcza ćmy z rodziny sówkowatych, jak również muchówki i skorki. Atakując owada, gacek brunatny przerywa echolokację i kieruje się słuchem biernym, nasłuchując wielkimi uszami dźwięki wydawane przez ofiarę, np. trzepoczącą skrzydłami. Pozwala mu to na chwytanie motyli nocnych zdolnych do słyszenia ultradźwięków, niedostępnych jako pokarm dla innych gatunków nietoperzy z rodziny mroczkowatych. Sygnały echolokacyjne gacków są bardzo słabe (o zasięgu 2-3 metrów) i służą im jedynie do orientacji w przestrzeni, m.in. lokalizacji przeszkód.
[edytuj] Bibliografia
- Konrad Sachanowicz, Mateusz Ciechanowski: Nietoperze Polski. Tomasz Cofta (rysunki). Warszawa: MULTICO, 2005. ISBN 83-7073-401-4.