Gestapo

Z Wikipedii

Symbole Gestapo

Główna siedziba Gestapo, Berlin, Alexanderplatz, 1945

Gestapo (niem. Geheime Staatspolizei – Tajna Policja Państwowa) - tajna policja utworzona w nazistowskich Niemczech 26 kwietnia 1933, która w sposób bezwzględny zwalczała wszelkie przejawy oporu, rozwiązana wraz z upadkiem III Rzeszy w 1945.

[edytuj] Historia

W 1933 Hermann Göring utworzył w Prusach Urząd Tajnej Policji Państwowej (Geheimes Staatspolizeiamt – Gestapa). Pierwszym szefem Gestapa był Rudolf Diels. W 1936 urząd objął swym działaniem całe Niemcy i zmienił nazwę na Gestapo. 10 lutego na mocy ustawy pruskiej, usankcjonowano wyjątkowe stanowisko i określono zakres działania.

Ustawa czyniła Gestapo legalną instytucją, ale jednocześnie stawiała ponad prawem. Od decyzji Gestapo nie przysługiwało prawo odwołania się do sądu. Intencję ustawodawcy najlepiej wyrażają słowa proklamacji Hitlera z 22 października 1938 roku: "wszelkie środki podejmowane dla urzeczywistnienia woli wodza uważa się za zgodne z prawem, nawet jeśliby miały być sprzeczne z obowiązującymi ustawami i dotychczasową praktyką".

W tym samym roku (1936) Heinrich Himmler połączył gestapo i policję kryminalną (Kriminalpolizei – Kripo), w jedną organizacją Policję Bezpieczeństwa (Sicherheitspolizei – Sipo) i podporządkował je szefowi partyjnej służby bezpieczeństwa (Sicherheitsdienst - SD), Reinhardowi Heydrichowi. W październiku 1939, po awansie Heinricha Himmlera na stanowisko komisarza Rzeszy ds. umocnienia niemieckiej narodowości, odpowiedzialnego za zachowanie czystości rasowej na Wschodzie, funkcję szefa gestapo objął Heinrich Müller.

W latach 1939–1945 gestapo wchodziło w skład Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy (Reichssicherheitshauptamt – RSHA), jako jego IV Urząd. Gestapo działało na terenie państwa niemieckiego, oraz we wszystkich okupowanych przez III Rzeszę państwach europejskich, stanowiąc główny czynnik terroru i odgrywając główną rolę w inspirowaniu i realizowaniu zbrodniczych planów rasistowskiej polityki narodowych socjalistów. Wielu członków Gestapo przydzielanych było także do jednostek Einsatzgruppen. Gestapo liczyło ok. 40 000 funkcjonariuszy i personelu pomocniczego.

Na początku marca 1940 w Zakopanem miała miejsce wspólna konferencja NKWD i Gestapo, na której omówiono metody pracy operacyjnej przeciwko polskiemu podziemiu i wymieniono się informacjami, Rosjanie wydali Niemcom zbiegłych do ZSRR komunistów niemieckich i austriackich (por. Aleksander Weissberg-Cybulski).

Działania Gestapo nie podlegały żadnej kontroli, ani zaskarżeniu przed sądem. Współpracownik Himmlera, dr Werner Best (Pierwszy szef Departamentu II RSHA) ujął to następująco: Dopóki policja wykonuje polecenia przywództwa, działa legalnie.

W 1946 Gestapo zostało uznane za organizację przestępczą, winną ludobójstwa i zbrodni wojennych, przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze.

[edytuj] Stopnie służbowe i umundurowanie Gestapo

Gestapo używało stopni Sicherheitspolizei, aby zasugerować ludności cywilnej przynależność do policji. Czarne mundury SS używane były przez Gestapo do 1939. Potem jej członkowie nosili szare mundury polowe SS z naszytym rombem na rękawie, na którym widniały litery "SD".

[edytuj] Źródła

• Normam Polmar, Thomas B. Allen: Księga Szpiegów, Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 2000.
• Edward Crankshaw, "GESTAPO", Warszawa 1995

[edytuj] Zobacz też

• III Rzesza, NSDAP, SA, SS, Sicherheitsdienst
• Adolf Hitler, Heinrich Himmler, Reinhard Heydrich, Heinrich Müller, Ernst Kaltenbrunner, Walter Schellenberg, Totenkopf

p • d • e

Służby specjalne Niemiec

Obecne: BND • BfV • MAD • ZNBw
Historyczne: Abteilung III b • Abwehra • Gestapo • SD • RSHA • Stasi (Ministerium für Staatssicherheit - MfS) • HVA •
Tematy wspólne: Walter Nicolai • A-Schule • Wilhelm Canaris • Walter Schellenberg • Alfred Naujocks • Reinhard Gehlen