Gromada galaktyk 1E0657-558
Z Wikipedii
Gromada galaktyk 1E0657-558 – gromada powstała w wyniku kolizji dwóch gromad galaktyk, zderzających się ze sobą z prędkością 4700 km/s. Położona jest w gwiazdozbiorze Kila. Posiada przesunięcie ku czerwieni z=0,296 (co można przeliczyć na odległość od Ziemi wynoszącą ok. 3,5 miliarda lat świetlnych) i jest jedną z najgorętszych i najjaśniejszych w zakresie promieniowania X gromad galaktyk znanych we Wszechświecie. Temperatura gazu międzygwiezdnego wynosi ok. 200 milionów K (co odpowiada promieniom rentgena - kolor czerwony na zdjęciu). Poza nim gromada składa się z gwiazd (skupionych w galaktyki) i ciemnej materii niebarionowej.
Zderzenie dwóch gromad galaktyk spowodowało powstanie gigantycznej fali uderzeniowej, która w wyniku ciśnienia gazu utworzyła stożek (po prawej), przybierający kształt pocisku, stąd angielska nazwa całej gromady - Gromada Pocisk (ang. Bullet cluster). Centra emisyjne dwóch gromad minęły się ok. 100 milionów lat przed momentem emisji obserwowanego obecnie promieniowania. Ciemna materia, jako, że oddziaływuje z materią widzialną tylko grawitacyjnie, unikając tarcia i działań aerodynamiki w gazie oddala się szybciej (na zdjęciu kolor niebieski). Ciemna materia została wykryta pośrednio poprzez porównanie rozkładu przestrzennego wielkości soczewkowania grawitacyjnego z rozkładem zwyczajnej materii utożsamionej ze źródłami promieniowania rentgena.
Obserwacje tej gromady dają najlepszy znany do tej pory dowód na istnienie ciemnej materii we Wszechświecie.[1][2] [3][4]
Przypisy
- ↑ Direct constraints on the dark matter self-interaction cross-section from the merging galaxy cluster 1E 0657-56 PDF - Dane obserwacyjne
- ↑ A direct empirical proof of the existence of dark matter - Dane obserwacyjne
- ↑ Omówienie odkrycia
- ↑ Michał Różyczka Zderzenie, które wszystko wyjaśnia Świat Nauki nr 10 (182) październik 2006
