Hala Kondratowa
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Opis hali
Hala Kondratowa – dawna hala pasterska na Dolinie Kondratowej w Tatrach Zachodnich. Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od pierwszego właściciela. Płaskie dno doliny było niegdyś stawem morenowym. Do hali należała kośna Polana Kondratowa, wypasano zaś głównie na południowych zboczach Giewontu (świadczą o tym np. nazwy jego południowych żlebów: Koński Żleb, Krówski Żleb), w Dolinie Małego Szerokiego, na zboczach Długiego Żlebu i w Dolinie Suchej Kondrackiej.
Hala Kondratowa wypasana była od dawna. Już w 1676 r. król Jan III Sobieski nadał ją w posiadanie sołtysowi wsi Pieniążkowice. Potem w wyniku dziedziczenia prawo do wypasania na niej uzyskali mieszkańcy wsi: Biały Dunajec, Pieniążkowice, Poronin, Pyzówka, Szaflary, Zakopane. W 1819 r. wykupili ją Uznańscy. Po II wojnie światowej stała się własnością TPN. Na polanie stały zabudowania: bacówka, szopy i szałasy, po II wojnie światowej było ich 5. Do lat 80. przetrwał tylko jeden szałas (bacówka), który w 1978 r. został wciągnięty na listę zabytków, a w 1984 r. został przez Muzeum Tatrzańskie wyremontowany. Obecnie na Polanie Kondratowej stoi schronisko PTTK na Hali Kondratowej.
W sierpniu 1948 r. Tadeusz Zwoliński pisał o Hali Kondratowej:
Hala Kondratowa... Ileż wspomnień wiąże się dla nas, taterników i narciarzy, z tym uroczym zakątkiem tatrzańskim, drzemiącym w upalne dni lata w promieniach słońca, w usypiającym podźwięku i "turlikaniu" dzwonków owczych i krowich. Jest i była to od lat niepamiętnych brama wypadowa rozlicznych szlaków turystycznych – na Giewont, w Czerwone Wierchy, w puste, dalekie doliny Tatr Zachodnich... Tu stawiało pierwsze swe kroki przed 40 laty – narciarstwo polskie, ogarniające dziś żywiołowym ruchem całe młode nasze pokolenie... Dlatego też Hala Kondratowa miła jest sercu każdego miłośnika Tatr – zarówno pamiętającego ją od lat dziecinnych Zakopianina – jak i przybysza ze stron dolinnych.[1]
Po przejęciu Hali Kondratowej przez TPN zabroniono wypasu na niej. Nadmierny wypas niszczył Tatry i szkodził ich przyrodzie. Na łąkach Hali Kondratowej rośnie wiele roślin górskich, m.in.: tojad mocny, omieg górski, miłosna górska, dzwonek wąskolistny, jastrzębiec pomarańczowy, szafran spiski, ostrożeń lepki, goryczka kropkowana, ciemiężyca zielona, a nawet tak rzadkie, jak goździk okazały. Ujemnym skutkiem zaprzestania wypasu jest zarastanie hali – duża część dawnej hali zarosła już od tego czasu lasem i kosówką. Dzieje się to ze szkodą dla walorów turystycznych i roślinności hal górskich, która wyginie wraz z halami.
[edytuj] Szlaki turystyczne
– niebieski z Kuźnic przez Polanę Kalatówki, Halę Kondratową i Kondracką Przełęcz na Giewont. 3 godz., z powrotem 2 godz. 15 min.
– zielony od schroniska PTTK na Hali Kondratowej na Przełęcz pod Kopą Kondracką. 1.25 godz., z powrotem 1 godz.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Przypisy
- ↑ http://gosciniec.pttk.pl/08_2002/index.php?co=007 Pamiątkowa księga wpisów w schronisku PTTK na Hali Kondratowej
[edytuj] Bibliografia
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- Tatry Zachodnie. Mapa turystyczna 1: 20 000. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 2005/06. ISBN 83-7329-645-X.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Chochołowska • Filipka • Gąsienicowa • Goryczkowa • Giewont • Huty • Iwanówka • Jarząbcza • Jarząbka • Jaworzyna pod Furkaską • Jaworzyna Rusinowa • Jaworzynka • Kalatówki • Kasprowa • Kondratowa • Kominy Dudowe • Kominy Tylkowe • Kopieniec • Kopka • Kopy Sołtysie • Królowa • Kryta • Lejowa • Mała Łąka • Miętusia • Morskie Oko • Olczysko • Ornak • Pańszczyca • Pisana • Pięć Stawów • Pyszna • Roztoka • Skupniowa • Smreczyny • Smytnia • Stara Robota • Stoły • Tomanowa • Toporowa • Trzydniówka • Upłaz • Waksmundzka • Wołoszyńska • Za Mnichem