Historia przeglądarek internetowych

Z Wikipedii

Diagram rozwoju przeglądarek internetowych na przestrzeni lat

Historia przeglądarek internetowych sięga początku lat 90. XX wieku, kiedy to został stworzony program o nazwie WorldWideWeb. Wojna przeglądarek to nazwa walki przeglądarek internetowych o dominację w Internecie. Pierwsza wojna toczyła się w drugiej połowie lat 90. XX wieku pomiędzy przeglądarkami Internet Explorer a Netscape Navigator, zakończona druzgocącym zwycięstwem tej pierwszej. W roku 2003 wybuchła Druga wojna przeglądarek, tym razem do walki z przeglądarką Internet Explorer stanęły Mozilla Firefox, Opera i Safari.

[edytuj] Pierwsze przeglądarki internetowe

Pierwsza przeglądarka została stworzona przez Tima Bernersa-Lee, twórcę WWW, w grudniu 1990 roku dla platformy NextStep. Program został rozesłany do grupy osób w instytucie CERN w marcu 1991 roku. W 1992 Tim Berners-Lee i student z CERN, Szwajcar Jean-Francois Groff, przepisali WorldWideWeb na język C. Robert Cailliau rozpoczął pracę nad pierwszą przeglądarką dla Macintosha – Sambą - która później została podjęta przez Nicolę Pellowa i ukończona pod koniec 1992 roku. Żadna z przeglądarek nie uzyskiwała w owym czasie dominacji.

Dopiero w 1993 roku Mosaic zaczęła podbijać rynek. Rok po premierze Mosaic bazująca na niej przeglądarka Netscape Navigator uzyskała dominującą pozycję na rynku. W czerwcu 1995 roku, oddział Microsoft Corporation o nazwie Microsoft Network wydał na świat Internet Explorer, również bazujący na Mosaic. Przeglądarka konkurencyjna dla Netscape Navigatora była początkowo niedopracowana, niemniej jednak Microsoft szybko ją udoskonalał.

[edytuj] Pierwsza wojna

Za początek wojny uznaje się najczęściej rok 1997, w którym to pojawiły się przeglądarki Netscape Navigator 4 i Internet Explorer 4. Obie przeglądarki wnosiły bardzo dużo własnych rozszerzeń. Niemniej jednak Microsoft zintegrował swoją przeglądarkę z systemem operacyjnym i w 1998 roku jego przeglądarka uzyskała znaczną przewagę, którą utrzymuje do dziś. Warto jednak odnotować, że na tamte czasy przeglądarka Internet Explorer była bardzo nowoczesna i lepsza od konkurenta.

Za koniec wojny uważa się rok 1999, kiedy Microsoft wydał przeglądarkę Internet Explorer 5, a producent przeglądarki Netscape Navigator nie był w stanie na to odpowiedzieć. Część osób wskazuje na rok 2000, w którym to, po wielu latach oczekiwania, ukazała się przeglądarka Netscape Navigator 6 i wiele osób poczuło się zawiedzionych. Program był powolny i niestabilny, a w dodatku niezgodny z wieloma rozszerzeniami starego Netscape'a.

[edytuj] Skutki pierwszej wojny

Największym, negatywnym skutkiem okazał się chyba powolny rozwój przeglądarki Internet Explorer, która po zwycięskiej wojnie doczekała się niewielkich poprawek kosmetycznych i wraz z kolejnymi wersjami systemu Windows poprawek bezpieczeństwa.

Oprócz tego, w celu zdobycia przewagi nad konkurentem, obie przeglądarki dodały własne rozszerzenia, których nie było w oficjalnej specyfikacji. Powodowało to rozbieżności w wyświetlaniu stron. Tymi elementami były różne modele DOM, filtry DirectShow, ActiveX, tag embed i wiele innych. W efekcie niektórzy doszli do przekonania, że nie można stworzyć jednej wersji strony, która będzie działała poprawnie pod wszystkimi przeglądarkami. Część webmasterów pisała więc dwie wersje stron dla tych przeglądarek nie przykładając większej wagi do oficjalnych standardów. Tendencja ta utrzymuje się nawet do dzisiaj.

[edytuj] Druga wojna

Obecnie można powiedzieć, że trwa druga wojna. Powodem jej wybuchu była monopolistyczna pozycja przeglądarki Internet Explorer, która to uniemożliwiała zaistnienie na rynku innym przeglądarkom, pod wieloma względami przewyższającymi program Microsoftu, który to od czasu pierwszej wojny prawie się nie zmienił. Wielu webmasterów do dzisiaj nie liczy się z otwartymi standardami i tworzy strony dla Internet Explorer.

Część osób uznaje za początek wojny rok 2003, kiedy to pojawiła się przeglądarka Opera 7, pierwsza przeglądarka, która w ich ocenie była wyraźnie lepsza od programu Microsoftu. Później pojawiły się kolejne przeglądarki i obecnie walka toczy się między przeglądarką Internet Explorer, a przeglądarkami obsługującymi nowoczesne standardy W3C (Mozilla Firefox, Opera, Safari i Konqueror). W nowej wojnie, w przeciwieństwie do pierwszej, podkreśla się potrzebę przestrzegania standardów i likwidację monopoli, co w efekcie ma się opłacić wszystkim: webmasterom i użytkownikom sieci.

Na korzyść przeglądarki Microsoftu działa obecnie silna pozycja rynkowa i fakt, że większość stron wyświetla się w niej poprawnie. Przed premierą siódmej wersji na korzyść jej konkurentów przemawiał nowy interfejs (przeglądanie w kartach, sprawniejsze powiększanie tekstu), a jej wysoka popularność skutkowała znacznie większą liczbą wykrywanych problemów z bezpieczeństem niż u konkurentów. W efekcie zapanowała powszechna opinia o niskim poziomie zabezpieczeń przeglądarki Internet Explorer, przez co w dalszym ciągu powoli, ale sukcesywnie traci ona rynek. Coraz więcej użytkowników rezygnuje z niej na rzecz innych przeglądarek, a webmasterzy zaczynają tworzyć coraz więcej stron zgodnych z najnowszymi standardami.

Powstały nawet zrzeszenia informujące właścicieli stron, że ich witryna nie jest dobrze wyświetlana na różnych przeglądarkach (Osiolki.net), jak również propagujące przeglądarki inne niż Internet Explorer (Browsehappy.pl).

[edytuj] Historia poszczególnych przeglądarek w skrócie

Większość osób sądzi, że pierwszą przeglądarką internetową był NCSA Mosaic, a niektórzy byliby skłonni przypisać pierwszeństwo Netscape'owi. Mało kto jednak wie, że norweska Opera ukazała się wcześniej niż Netscape i Internet Explorer. Oto lista "kamieni milowych" na przestrzeni ostatniej dekady.^[1]

• WorldWideWeb. Pierwsza przeglądarka Tima Bernersa-Lee, twórcy WWW, przygotowana w grudniu 1990 roku dla platformy NextStep. Program został rozesłany do grupy osób w instytucie CERN w marcu 1991 roku.
• libwww. Tim Berners-Lee i student z CERN, Szwajcar Jean-Francois Groff, przepisali WorldWideWeb na język C i w 1992 roku przedstawili przeglądarkę libwww. Groff założył później pierwszą firmę zajmującą się projektowaniem stron - InfoDesign.ch.
• Line-Mode Browser. Nicola Pellow, student matematyki pracujący w CERN napisał przeglądarkę "liniową", mogącą pracować na dowolnym urządzeniu. W 1991 roku Pellow i zespół innych programistów przenieśli Line-Mode Browser do różnych środowisk, Unix i DOS, dzięki czemu wiele osób uzyskało dostęp do WWW (wówczas książki telefonicznej CERN-u).
• Erwise. Grupa studentów z politechniki w Helsinkach napisała dość zaawansowaną przeglądarkę internetową, prezentując ją w kwietniu 1992 roku. Nazwa jest żartem językowym - wydział uczelni nosił akronim OTH, zaś Erwise jest jej dopełnieniem do wyrazu Otherwise. Program nie był już później rozwijany.
• ViolaWWW. Dzieło Pen Wei, studenta University of California w Berkeley, zaprojektowane dla systemu Unix w maju 1992 roku. Przeglądarka została zbudowana w języku Viola, utworzonym przez Pen Wei dla środowiska uniksowego i potrafiła m.in. wyświetlać grafikę.
• Midas. Trzecia przeglądarka uniksowa, opracowana latem 1992 roku przez Tony'ego Johnsona. Służyła do dystrybucji informacji wśród kolegów-fizyków.
• Samba. Pierwsza przeglądarka dla Macintosha, rozpoczęta przez Roberta Cailliau i podjęta przez Nicolę Pellowa, ukończona pod koniec 1992 roku.
• Mosaic. Pierwsza "prawdziwa" przeglądarka, której autorami byli Marc Andreessen i Eric Bina z NCSA. Pierwsza wersja Mozaiki została opracowana dla X Window System dla środowisk uniksowych w lutym 1993 roku. Wersję dla Macintosha wypuścił kilka miesięcy później Aleks Totić. Mosaic interpretował grafikę, dźwięk, klipy wideo, formularze, zawierał zakładki i plik historii. Początkowo program miał status niekomercyjny, ale w sierpniu 1994 roku NCSA przekazał prawa do komercyjnej dystrybucji firmie Spyglass, znanej później ze swoich walidatorów. Spyglass udostępniał potem technologię innym firmom i Mosaic stał się m.in. pierwowzorem Internet Explorera. Program został zamknięty w styczniu 1997 roku.
• Arena. Dave Raggett, pracownik angielskiego oddziału Hewlett-Packarda, napisał w 1993 roku przeglądarkę Arena, potrafiącą m.in. wyświetlać tabele i grafiki.
• Lynx. Wywodzi się z University of Kansas, gdzie jako przeglądarka hipertekstowa służyła do dystrybucji informacji w uczelnianym kampusie Student Lou Montulli dodał internetowy interfejs i w marcu 1993 roku zaprezentował przeglądarkę internetową Lynx 2.0. Lynx stał się ulubionym programem w tekstowych terminalach i jest rozwijany do dzisiaj.
• Cello. Autorem jest Tom Bruce, współzałożyciel Legal Information Institute, który w 1993 roku opracował Cello z myślą o potrzebach środowiska prawniczego, posługującego się w większości komputerami z systemem operacyjnym Microsoftu.
• Opera. Norweska przeglądarka, która powstała w 1994 roku, przed Netscapem i Internet Explorerem. Jej autorami byli pracownicy zespołu badawczego z firmy telekomunikacyjnej Telenor w Oslo. W 1995 roku Jon Stephenson von Tetzchner i Geir Ivarsoy opuścili Telenor i założyli Opera Software. Komercyjna wersja Opera 2 pojawiła się w lecie 1996, natomiast pod koniec 2000 roku program w wersji 5 został udostępniony jako freeware (adware). Począwszy od wersji 8.50 program jest pozbawiony wszelkich reklam.
• Internet In A Box. Pakiet zaprezentowany w styczniu 1994 przez O'Reilly and Associates - zawierał szereg aplikacji dających wszechstronny dostęp do Internetu. Wprawdzie dystrybuował przeglądarki innych firm, ale połączenie rozmaitych aplikacji było w nim właśnie tą przełomową wartością dodaną.
• Navipress. W lutym 1994 Navisoft opracował tę przeglądarkę dla komputerów PC i Macintosh. Była to pierwsza od czasu WorldWideWeb przeglądarka zawierająca od razu edytor HTML. Navipress był potem rozwijany jako AOLPress i jest dostępny do dzisiaj, choć w 1997 roku zaprzestano prac rozwojowych, gdy Microsoft udostępnił AOL Internet Explorera.
• Netscape Navigator. Powstała w 1994 roku w firmie Netscape Communications Corporation jako pierwsza komercyjna przeglądarka na rynku. Początkowo była oparta na kodzie źródłowym NCSA Mosaic. 31 marca 1998 roku kod źródłowy Netscape został upubliczniony, co zapoczątkowało rozwój Mozilli Suite, na podstawie której powstały wersje Netscape'a 6 i 7. Wersja 8 bazuje na kodzie przeglądarki Mozilla Firefox.
• Internet Explorer. Została udostępniona 23 sierpnia 1995 roku wraz z Windows 95. Po roku program miał już 1/3 rynku, zaś po kolejnych trzech latach stał się liderem. Obecnie powoli traci na popularności, cały czas jest jednak najpopularniejszą przeglądarką, w Polsce ma obecnie ok. 55 proc. rynku. (dane z serwisu ranking.pl)
• Mozilla Suite. Początkowo Mozilla była nazwą kodową przeglądarki Netscape Navigator oraz maskotką tego pakietu. 31 marca 1998 roku firma Netscape Communications Corporation upubliczniła kod źródłowy swojej przeglądarki, co dało początek przeglądarce Mozilla Suite. Początkowo miała ona jedynie służyć jako platforma testowa nowych rozwiązań oraz baza, na podstawie której miał powstawać przeznaczony dla użytkownika końcowego Netscape Navigator. W praktyce obie te przeglądarki były tak samo przyjazne użytkownikowi. Po podjęciu przez AOL decyzji o zaprzestaniu rozwoju Netscape'a i powołaniu Fundacji Mozilla grupą docelową dla twórców tej przeglądarki stali się zwykli użytkownicy, co zaowocowało m.in. rozwojem przeglądarki Firefox oraz projektów z nią pokrewnych. Obecnie Firefox jest drugą pod względem popularności przeglądarką.
• GemFox. Nazwa zaczerpnięta od jednego z komponentów jakie tworzą tą przeglądarkę. Pierwsze wydanie miało miejsce pod koniec 2006r. Przeglądarka nadal jest systematycznie rozwijana, jest oparta na silniku Internet Explorera.

[edytuj] Zobacz też

• Opera
• Safari
• Konqueror
• Mozilla Firefox
• Internet Explorer
• Netscape Navigator
• Przeglądarka internetowa

Przypisy