Jeździec Magdeburski
Z Wikipedii
Jeździec Magdeburski niem. Magdeburger Reiter – jedna z pierwszych wolnostojących rzeźb pomnikowych, najstarsza po zoomorficznym przedstawieniu Henryka Lwa w Brunszwiku na terenie Rzeszy. Tworzy go postać jeźdźca i asystujący mu dwaj rycerze. Niegdyś stanowił pomnik na Alter Markt w Magdeburgu, stał przed ratuszem, na miejscu sądów, w podcieniu, skąd burgarbia reprezentował udzielone mu przez króla arcybiskupie i cesarskie prawo. Nobilituje go także korona, rycerska zbroja, ponadto odziany w podróżną pelerynę, nie pełni zgoła roli wartowniczej, czy reprezentacyjnej, nie stoi tyłem do władcy miasta, a wraz z asystą, (w której skład wchodzą dwie odziane w długie szaty kobiety) zwraca się do niego, czego dowodzi wymownie wyciągnięta ręka i otwarte do mowy usta. Podróżny strój i otwarta korona, stanowią podstawę myśli o scenie przywitania władcy przez burgrabiego.
Dyskusyjna jest kwestia kogo przedstawia pomnik. Powszechna opinia mówi iż Jeździec Magdeburski jest pomnikiem Ottona I. Za tym mówi już sama lokacja pomnika, przy siedzibie najwyższej jednostki administracyjnej miasta i głównym placu miejskim. Za Ottonem przemawiają również wspomniane kobiety asystujące Jeźdźca. Stojąca po lewicy trzyma tarczę z orłem cesarskim, druga prawdopodobnie trzymała chorągiew - niewykluczone że relikwię św. Maurycego - Vexilium Sancti Mauretiensis. Owe dwie kobiety mogą być aluzją do tradycji którą głosił m.in. Otto I - iż osadę Magdeburg rzekomo założył Juliusz Cezar i wzniósł świątynię Diany - bogini dziewic, które zostały przedstawione obok władcy.
Od strony artystycznej widać wyraźnie wpływ Jeźdźca Bamberskiego. Tworząc magdeburski pomnik, artysta wyraźnie dąży do, tego aby widz widział postaci z dołu, oraz realizmu, który zostanie osiągnięty wkrótce w rzeźbach fundatorów w katedrze w Naumburgu.
Dzieło to jest datowane na 1245-1250 r. Następnie stało na specjalnie wzniesionej w dobie wczesnego gotyku kolumnie (częściowo zachowanej) zwieńczonej w 1651 r. barokowym baldachimem.
Ze względu na bezcenną wartość przeniesiony do magdeburskiego Kunsthistorisches Museum, w dawnym miejscu znajduje się wykonana w 1966 r. wierna kopia. Autorem kopii jest Heinrich Apel.
[edytuj] Literatura
Ernst Schubert: Die Magdeburger Reiter.' Magdeburg 1994
