Joe Lieberman
Z Wikipedii
Joseph Isadore Lieberman | |
Data urodzenia | 24 lutego 1942 |
Senator Stanów Zjednoczonych z Connecticut | |
Okres urzędowania | od 3 stycznia 1989 |
Przynależność polityczna | Partia Demokratyczna / Connecticut for Lieberman |
Poprzednik | Lowell P. Weicker, Jr. |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Joseph Isadore Lieberman, znany jako Joe Lieberman (ur. 24 lutego 1942) – polityk amerykański, demokrata, senator ze stanu Connecticut (wybrany w 1988 i ponownie w 1994 i 2000). W wyborach prezydenckich roku 2000 był kandydatem na wiceprezydenta USA wystawionym przez Partię Demokratyczną. Był pierwszą osobą wyznania mojżeszowego, wystawioną przez jedną z głównych partii jako kandydat na wiceprezydenta.
Spis treści |
[edytuj] Wczesne lata i edukacja
Urodził się w Stamford w Connecticut. Jego rodzicami byli Henry Lieberman (3 kwietnia 1915 - 3 stycznia 1986), syn żydowskich emigrantów z Polski. Matką zaś Marcia Manger (1 października 1914 - 25 czerwca 2005), o korzeniach żydowsko-austriackich. Liebermanowie posiadali Hamilton Liquor Store, zarządzanego przez małżonków do czasu odejścia Henry'ego na emeryturę w 1977. Joe ma dwie siostry: Riettę Miller and Ellen Lieberman.
Uczęszczał do Stamford High School, gdzie w roku 1960 został wybrany przewodniczącym uczniów swojego rocznika. Ukończył nauki polityczne i ekonomiczne na Yale University w 1964, oraz prawo na tej samej uczelni w 1967. W czasie studiów prawniczych podróżował jako wolontariusz po stanach południowych, pomagając czarnym wyborców w rejestracji.
[edytuj] Rodzina
Swoją pierwszą żonę, Betty Haas, poznał jako student prawa w biurze ówczesnego senatora-demokraty z Connecticut Abrahama Ribicoffa. Pobrali się w 1965 i mają dwójkę dzieci: Matta and Rebeccę. Rozwiedli się w 1981. Betty również była żydówką.
Druga, i obecna żona senatora, Hadassah Freilich, urodziła się 28 marca 1948 w obozie dla uchodźców w Pradze (jest więc naturalizowaną obywatelką USA). Joe i Hadassah, również pochodzenia żydowskiego, pobrali się 20 marca 1983.
[edytuj] Wczesna kariera
Po ukończeniu studiów pracował w firmie prawniczej z New Haven Wiggin & Dana LLP.
Lieberman został wybrany w 1970 roku do stanowego senatu, jako reformatorski demokrata, gdzie zasiadał 10 lat (1971-1981), w tym sześć lat jako lider większości. W 1980 roku przegrał wybory na stanowisko kongresmana federalnego z 3. okręgu stano, pokonany przez innego stanowego senatora, republikanina Lawrence'a Josepha DeNardis.
W roku 1982 powrócił do polityki, zostając stanowym prokuratorem generalnym (ang. Attorney General of Connecticut) (do 1988).
[edytuj] Senator Stanów Zjednoczonych
W 1988 roku uzyskał nominację demokratów i pokonał urzędującego senatora, liberalnego republikanina Lowella P. Weickera, Jr. Jest młodszym senatorem (junior senator) tego stanu (jego kolega z ław senatu, demokrata Christopher Dodd, zasiada w nim od 1981).
Mimo względnie liberalnych, a w każdym bądź razie nie konserwatywnych poglądów Lieberman zalicza się raczej do prawego skrzydła demokratów. Jest uważany za jednego z tzw. demokratów tylko z nazwy. Popierał m.in. silnie politykę zagraniczną prezydenta George'a W. Busha, sprzeciwia się preferencjom dla mniejszości rasowych, celem wyrównania dysproporcji (wszelkie preferencje z racji koloru skóry są niemoralne - twierdził), oraz, jako pierwszy demokratyczny senator, potępił publicznie prezydenta Billa Clintona za skandal z Monicą Lewinsky (choć, jak wszyscy demokraci, głosował przeciwko wnioskowi o impeachment).
[edytuj] Kandydat na wiceprezydenta
W roku 2000 urzędujący wiceprezydent i kandydat demokratów na prezydenta Al Gore ogłosił, iż wybiera Liebermana jako swego kandydata na wiceprezydenta. W opinii wielu chodziło o to, aby bardziej prawicowe poglądy senatora i jego postawa w czasie impeachmentu Clintona zrównoważyły na liście.
Tandem Gore-Lieberman pokonał w głosowaniu powszechnym (o ponad pół miliona głosów) kandydatów republikańskich: gubernatora Teksasu George'a W. Busha i byłego sekretarza obrony Dicka Cheneya, ale przegrał minimalnie w kolegium elektorskim, mimo wielce dyskusyjnych wyborów w stanie Floryda.
Równocześnie z wyborami na wiceprezydenta, Lieberman został ponownie wybrany na senatora (prawo amerykańskie dopuszcza taką możliwość wobec kandydatów na wice, ale nie prezydenta), największą przewagą głosów w historii Connecticut.
[edytuj] Kandydat na prezydenta
Po rezygnacji Gore'a z ubiegania się o prezydenturę w 2004 Lieberman, który dotąd lojalnie oznajmiał, że nie będzie kandydował przeciwko swemu dawnemu szefowi, zgłosił swoją kandydaturę i, niejako ex offico, został początkowo faworytem do nominacji. Pozycję pierwszego w rankingach stracił jednak niedługo potem na rzecz byłego gubernatora Vermont Howarda Deana, nadal pozostając w ścisłej czołówce kandydatów w prawyborach. Nominację uzyskał jednak niespodziewanie, po serii zwycięstw w prawyborach, senator John Kerry z Massachusetts (sąsiedniego stanu Connecticut). Lieberman znalazł się ogólnie na piątym miejscu z zmaganiach po Kerrym, senatorze Johnie Edwardsie z Karoliny Północnej (nominowanym potem na wiceprezydenta), Deanie i emerytowanym generale Wesleyu Clarku. Gore poparł publicznie Deana.
[edytuj] Kampania reelekcyjna do Senatu w 2006
Chce być wybrany ponownie w wyborach do senatu w 2006 i w tym celu kandydował w prawyborach Partii Demokratycznej przeprowadzonych 7 sierpnia, 2006. Lieberman jest gorącym zwolennikiem wojny w Iraku, co czyni go wysoce niepopularnym wśród zwolenników Partii Demokratycznej. Jego zwycięstwo w prawyborach było pod znakiem zapytania, co jest znaczące gdyż zwykle ponowne wybranie urzędującego kandydata jest czystą formalnością. Lieberman przegrał prawybory (wygrał Ned Lamont), co zostało odebrane w USA jako małe polityczne trzęsienie ziemi i znak, że popieranie wojny w Iraku może mieć bardzo negatywny wpływ na szanse wyboru polityka do kongresu i senatu w 2006.
Po przegranej Lieberman ogłosił że będzie dalej kandydować do wyborów senackich jako kandydat niezależny ("niezależny demokrata"), z ramienia utworzonej na potrzeby wyborów partii Connecticut for Lieberman. Przyrzekł też że w razie wyboru pozostanie wiernym członkiem Partii Demokratycznej i będzie popierał jej inicjatywy w Senacie.
W czasie prawyborów kampanię na jego rzecz prowadzili m.in. były prezydent Clinton i wielu innych znaczących polityków demokratycznych. Teraz jednak zdecydowana większość z nich poparła Lamonta przeciwko republikanom.
Liebermana nadal popierają, jako niezależnego, tacy senatorowie (prawica demokratów), jak Tom Carper z Delaware, Mark Pryor z Arkansas, Ken Salazar z Kolorado, Ben Nelson z Nebraski i Daniel Inouye z Hawajów.
Niektórzy znaczący politycy demokratyczni, wobec pęknięcia w łonie partii, ogłosili neutralność w tym sporze (Gore, Kerry).
Z początku wydawało się że mimo poważnego poparcia w sondażach szanse Liebermana na ponowny wybór, w roli kandydata niezależnego, były niewielkie, jednak ostatecznie, częściowo dzięki poparciu Republikanów, wybory wygrał, pokonując Lamonta. Obiecał przy tym, iż będzie dalej członkiem klubu demokratycznego w Senacie.
[edytuj] Zobacz też
- lista obecnych senatorów Stanów Zjednoczonych
- wybory prezydenckie w USA, 2000
- wybory prezydenckie w USA, 2004
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (en)
- Strona Senacka
- Strona kampanii
Poprzednik Carl Richard Ajello |
Prokurator generalny stanu Connecticut 1983-1989 |
Następca Clarine Nardi Riddle |
Poprzednik Lowell P. Weicker, Jr. |
Senator z Connecticut (klasa 1) od 1989 |
Następca obecnie |
Poprzednik Al Gore |
Kandydat demokratów na urząd wiceprezydenta 2000 (porażka) |
Następca John Edwards |
Poprzednik Fred Thompson |
Przewodniczący Senackiej Komisji ds. Rządowych 2001-2003 |
Następca Susan Collins |
Przewodniczący pro tempore Senatu USA: Robert Byrd (D)
AL: Shelby (R), Sessions (R) • AK: Stevens (R), Murkowski (R) • AZ: McCain (R), Kyl (R) • AR: Lincoln (D), Pryor (D) • CA: Feinstein (D), Boxer (D) • CO: Allard (R), Salazar (D) • CT: Dodd (D), Lieberman (I)* • DE: Biden (D), Carper (D) • FL: Nelson (D), Martinez (R) • GA: Chambliss (R), Isakson (R) • HI: Inouye (D), Akaka (D) • ID: Craig (R), Crapo (R) • IL: Durbin (D), Obama (D) • IN: Lugar (R), Bayh (D) • IA: Grassley (R), Harkin (D) • KS: Brownback (R), Roberts (R) • KY: McConnell (R), Bunning (R) • LA: Landrieu (D), Vitter (R) • ME: Snowe (R), Collins (R) • MD: Mikulski (D), Cardin (D) • MA: Kennedy (D), Kerry (D) • MI: Levin (D), Stabenow (D) • MN: Coleman (R), Klobuchar (D) • MS: Cochran (R), Wicker (R) • MO: Bond (R), McCaskill (D) • MT: Baucus (D), Tester (D) • NE: Hagel (R), Nelson (D) • NV: Reid (D), Ensign (R) • NH: Gregg (R), Sununu (R) • NJ: Lautenberg (D), Menendez (D) • NM: Domenici (R), Bingaman (D) • NY: Schumer (D), Clinton (D) • NC: Dole (R), Burr (R) • ND: Conrad (D), Dorgan (D) • OH: Voinovich (R), Brown (D) • OK: Inhofe (R), Coburn (R) • OR: Wyden (D), Smith (R) • PA: Specter (R), Casey (D) • RI: Reed (D), Whitehouse (D) • SC: Graham (R), DeMint (R) • SD: Johnson (D), Thune (R) • TN: Alexander (R), Corker (R) • TX: Hutchison (R), Cornyn (R) • UT: Hatch (R), Bennett (R) • VT: Leahy (D), Sanders (I) • VA: Warner (R), Webb (D) • WA: Murray (D), Cantwell (D) • WV: Byrd (D), Rockefeller (D) • WI: Kohl (D), Feingold (D) • WY: Enzi (R), Barrasso (R)
Demokrata (49) • Republikanin (48) • Niezależny (2)
* - Lieberman jest członkiem parlamentarnego koła Niezależnych Demokratów (Independent Democrat)
Senatorzy: Christopher Dodd (D) • Joe Lieberman (I-D)
Reprezentanci: John Larson (D) • Joe Courtney (D) • Rosa DeLauro (D) • Chris Shays (R) • Chris Murphy (D)
Pozostałe delegacje: Alabama • Alaska • Arizona • Arkansas • Connecticut • Dakota Południowa • Dakota Północna • Delaware • Floryda • Georgia • Hawaje • Idaho • Illinois • Indiana • Iowa • Kalifornia • Kansas • Karolina Południowa • Karolina Północna • Kentucky • Kolorado • Luizjana • Maine • Maryland • Massachusetts • Michigan • Minnesota • Missisipi • Missouri • Montana • Nebraska • Nevada • New Hampshire • New Jersey • Nowy Jork • Nowy Meksyk • Ohio • Oklahoma • Oregon • Pensylwania • Rhode Island • Teksas • Tennessee • Utah • Vermont • Waszyngton • Wirginia • Wirginia Zachodnia • Wisconsin • Wyoming
Obserwatorzy w Izbie Reprezentantów: Samoa Amerykańskie • Dystrykt Kolumbia • Guam • Portoryko • Wyspy Dziewicze USA