John Carteret, 2. hrabia Granville
Z Wikipedii
John Carteret, 2. hrabia Granville, 7. senior wyspy Sark (22 IV 1690–22 I 1763) - brytyjski polityk, znany najbardziej jako Lord Carteret. Jego ojcem był George Carteret, 1. baron Carteret (1667 - 1695), matką zaś Grace Granville (3 IX 1654 - 18 X 1744), (jej ojciec Sir John Granville, 1. hrabia Bath (1628-1701) zostawił tytuł J. Carteretowi). Jednym z przodków Johna Cartereta był admirał Sir Richard Grenville (1541-1591). John nosił tytuł Seigneur of Sark w latach 1715-1720, kiedy to sprzedał swe uprawnienia . Był tez bajlifem innej wyspy Normandzkiej Jersey od roku 1715.
Spis treści |
[edytuj] ród
Baronowie Carteret od wieków zamieszkiwali wyspy Normandzkie i byli normańskiego pochodzenia. John Carteret uczył się w Westminster School, i w Christ Church w Oxfordzie. Jonathan Swift wyraził się o nim, że "przyswoił sobie więcej łaciny i greki niż kiedykolwiek przedtem ktoś z jego klasy społecznej" ("with a singularity scarce to be justified he carried away more Greek, Latin and philosophy than properly became a person of his rank"). Carteret osiadł również wiele języków współczesnych, zwłaszcza niemiecki, co dało mu pozycję pupila króla Jerezgo. jerzy I Hanowerski, który nie władał angielszczyzną, bardzo sobie cenił tę zdolność Cartereta, tym bardziej, że znajomosć niemczyzny w ówczesnej Anglii była rzadka. Harte, autor: Life of Gustavus Adolphus, dziekował za pomoc Cartereta w sprawach dotyczących zawiłości niemczyzny.
[edytuj] małżeństwo
17 październiaka 1710 Carteret poślubił w Longleat Lady Frances Worsley, wnuczkę pierwszego wicehrabiego Weymouth. 25 maja 1711 zasiadł w Izbie Gmin. Choć więjkszość rodu byli to jakobici, Carteret był stronnikiem Hanowerczyków. Miał przyjaciół wśród Wigów (James Stanhope, 1. hrabia Stanhope, Charles Spencer, 3. hrabia Sunderland), i brał udział w unieszkodliwieniu torysowskiego spisku, który przygotowywał Henry St John, wicehrabia Bolingbroke, a w 1715 poparł Septennial Act.
[edytuj] dyplomata
W roku 1719, Carteret został brytyjskim ambasadorem w Szwecji. usiłował tam ochronić ten kraj przed Rosjanami. Jego sekretarzem w Sztkholmie był William Finch (1691-1766), późniejszy ambasador brytyjki w Sztokholmie. Podczas tej misji nabył wielu umiejętności w sprawach niemieckich. korespondował z władcami (Ulryka Eleonora Szwedzka, Fryderyk IV Oldenburg Duński, Fryderyk Wilhelm I Hohenzollern, lecz nie radził obei z intrygami w Londynie. Choć zyskał wiele władzy jako nowy Sekretarz Stanu, padł szybko ofiarą intryg jakie przygotowywali Charles Townshend i Robert Walpole.
[edytuj] niechęć Walpole'a
Walpole uważał wpływ Cartereta na króla za niebezpieczny dla siebie, więc wysałał cartereta do Irlandii, jkao jej nowego Lorda-Lejtnanta. Carteret wylądował w Dublinie 23 października 1724, i pozostał tam do roku 1730. Musiał zwalczać zamieszanie jakie powstało wokół tzw. patentu Wooda i Swiftowskich Draper's Letters. Carteret, który zaprzyjaźnił się ze Swiftem, teraz czestym dościem uw jego domu, umiał pogodzić interesy lokalne z londyńskiemi, czym zdobył sobie szacunek i sympatię.
[edytuj] Ameryki
Carteret odziedziczył 1/8 udziałów z kolonii (prowincji) Karolina W latach 1727-1728, John dowiedział sie, że pozostali udziałowcy mają zamiar odsprzedać udziały koronie. Carteret jako jedyny nie zgodział się odsprzedać udiałów w 1729 roku i w roku 1730 zgodział sie wycofać z rządu by zachować udział. Jego ziemie leżały blisko stanu Wirginia w dzisiejszym stanie Karolina Północna i znane były potem jako Granville District. Ród posiadał je aż do smierci syna johna, Roberta w roku 1776. Po rewolucji amerykańskiej spadkobiercy roberta otrzymali rekompensate pieniężną.
[edytuj] powrót do Anglii
Przez kilka miesięcy roku 1742 był brytyjskim ambasadorem w Holandii.
Królowa Karolina z Ansbachu unikała Cartereta, ponieważ Walpole czyniłmu zła u niej reklamę, z tego powodu mimo sympatii króla, Carteret, aż do upadku Walpole'a w roku 1742 mógł być tylko szefem opozycji w Izbie Lordów. By zjednać sobie królową- miłośniczkę literatury, pokrył koszty pierwszego porządnego tłumaczenia Don Kichota i zaanażował sie w organizowanie Foundling Hospital, lecz dał się wciągnąć w intrygi Fryderyka Księcia Walii skierowane przeciw rodzicom, wobec czego królowa, stwierdziała, że "Bolingbroke i Carteret to dwaj najbardziej bezwartościowi i szkodliwi ludzie w kraju" ("the two most worthless men of parts in the country").
Carteret jak cały naród nawoływał do wypowiedzenia wojny Hiszpanom (1739), a potem Francji (1741), by wesprzeć Austrię. W roku 1742 został Secretary of State , a w roku 1743 był obecny na polach gdzie toczyła się bitwa pod Dettingen (27 czerwca) Urząd pełnił do listopada 1744.
Carteret namówił Marię Teresę i Fryderyka Wielkiego do zgody, lecz musiał walczyć o wpływy ze spadkobiercami Walpole'a - braćmi Pelham. Współpracujący z nimi William Pitt, 1. hrabia Chatham nazywał Cartereta "jedynym brytyjskim ministrem, który wyrzekł się swego narodu" ("an execrable, a sole minister who had renounced the British nation"), lecz w kilka lat później zaadoptował metody Cartereta dla siebie.
[edytuj] Earl Granville
18 października 1744 Carteret został hrabią (Earl) Granville, gdy zmarła jego matka. Jego pierwsza żona zmarła rok wczeniej w Aschaffenburgu, a w kwietniu 1744 poślubił on Lady Sophia Fermor, córkę Lorda Pomfret, ówczesną ikonę mody, która była młodsza niz jego córki. Horace Walpole, syn roberta Walpole'a wielokrotnie wyszydzał związek "starego Kichota i pęknej Sophie" ("The nuptials of our great Quixote and the fair Sophia"). Druga żona zmarł w roku 1745, pozostawiając córkę Zofię (Sophia), której mężem został potem William Petty, 2. hrabia Shelburne.
W lutym roku 1746 prawie zgodził się na współpracę z braćmi Pelham lecz zrezygnował z proponowanego stanowiskao Sekretarza Stanu po 48 godzinach. W czerwcu 1751 został szefem rady państwa (President of the Council), nadal ciesząc się zaufaniem króla. W roku 1756 Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle chciał go wystawić przeciw Pittowi jako kandydata na premiera, lecz Carteret wiedząc o kłopotach Pelhamów z Pittem, wpsrł tego ostatnigo. W październiku 1761 roku odwołał się do opinii większości w Izbie, gdy Pitt chciał natychmiastowego wypowiedzenia wojny hiszpanom, podpisującym Pakt Familijny z Francją. Zmarł w swym domu przy Arlington Street w Londynie, 22 stycznia 1763 roku. Tytuł Earl Granville przeszedł na jego syna Roberta, który zmarł bezpotomnie w 1776.
[edytuj] literatura
- Archibald Ballantyne, Lord Carteret: A Political Biography 1690 to 1763 (Whitefish: Kessinger Publishing, 2004). ISBN 1-4179-5698-4
- R.H. Nichols and F A. Wray, The History of the Foundling Hospital (London: Oxford University Press, 1935).
[edytuj] linki
Poprzednik Robert Jackson |
brytyjski ambasador w Szwecji 1719-1720 |
Następca William Finch |
Poprzednik James Stanhope, 1. hrabia Stanhope |
sekretarz stanu północnego departamentu 1721-1721 (16 dni) |
Następca Charles Townshend, 2. wicehrabia Townshend |
Poprzednik James Craggs Młodszy |
sekretarz stanu południowego departamentu 1721-1724 |
Następca Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle |
Poprzednik Horatio Walpole, 1. baron Walpole of Wolterton |
brytyjski ambasador w Holandii 1742-1742 |
Następca John Dalrymple, 2. hrabia Stair |
Poprzednik William Stanhope, 1. hrabia Harrington |
sekretarz stanu północnego departamentu 1742-1744 |
Następca William Stanhope, 1. hrabia Harrington |
Poprzednik Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle |
sekretarz stanu obu południowego departamentów północnego i południowego 1746 (cztery dni) |
Następca Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle |
W dniu powstania
Książę Bolton • James Craggs Młodszy • Książę Kingston • Lord Lincoln • Lord Macclesfield • Książę Marlborough • Lord Stanhope • Lord Sunderland
Późniejsi członkowie ministerium
Lord Carteret • Książę Grafton • Książę Kentu • Lord Townshend • Robert Walpole
W dniu powstania
Lord Carteret • Lord Cornwallis • Książę Kingston • Lord Macclesfield • Książę Marlborough • Lord Townshend • Robert Walpole
Późniejsi członkowie gabinetu
Książę Argyll • Lord Cadogan • Lord Carleton • Książę Devonshire • Lord King • Książę Newcastle • Lord Trevor • Lord Wilmington
W dniu powstania
Lord Carteret • Lord Cholmondeley • Lord Gower • Lord Hardwicke • Lord Harrington • Książę Montagu • Książę Newcastle • Henry Pelham • Samuel Sandys • Lord Wilmington • Lord Winchilsea
W dniu powstania
Lord Carteret • Lord Cholmondeley • Lord Edgcumbe • Lord Hardwicke • Lord Harrington • Henry Pelham • Lord Winchilsea • Thomas Winnington
Późniejsi członkowie gabinetu
Książę Argyll • Książę Bedford • Książę Dorset • Lord Gower • Książę Grafton • Książę Montagu • Książę Newcastle • Książę Richmond • Lord Tweeddale
W dniu powstania
Lord Bath • Lord Carlisle • Lord Granville • Lord Winchilsea
Austria • Dania • Francja • Holandia • Hiszpania • Polska • Portugalia • Rosja • Kraje niemieckie i Niemcy • Szwajcaria • Szwecja • Turcja • USA • Kraje włoskie i Włochy