Jurydyki Warszawy

Z Wikipedii

Warszawskie i praskie jurydyki w 2 poł. XVIII wieku:
1. Stare Miasto 2. Nowe Miasto 3. Szymanowska 4. Wielądka 5. Parysowska 6. Świętojerska 7. Nowolipie 8. Kapitulna (Zadzikowska) 9. Dziekania 10. Leszno 11. Tłumackie (Tłomackie) 12. Mariensztadt 13. Dziekanka 14. Wielopole 15. Grzybów 16. i 24. Bielino 17. Stanisławów 18. Aleksandria 19. Nowoświecka 20. Ordynacka 21. Tamka-Kałęczyn 22. Bożydar-Kałęczyn 23. Nowogrodzka 24. i 16 Bielino 25. Solec 26. Golędzinów 27. Praga 28. Skaryszew-Kamion

Jurydyki Warszawy to zespół jurydyk otaczających Warszawę do czasu ich likwidacji przez uchwaloną 18 kwietnia 1791 ustawę zwaną Prawem o miastach, a powstających od 1559 wokół królewskiej Warszawy składającej się z dwóch odrębnych miast: Starej i Nowej Warszawy.

Początek jurydykom, czyli prywatnym miastom w obrębie miasta i na gruntach podmiejskich wydzielonym spod działania sądownictwa i administracji miejskiej, dała ustawa sejmowa z 1559 roku. W przypadku Warszawy jurydyki powstawały wokół Starego i Nowego Miasta, skutecznie ograniczając rozwój miasta. Jurydyki oprócz różnych, prywatnych właścicieli, posiadały też własne sądownictwo, straże, ratusze i często też różne prawa miejskie czy własne herby. Ustawa o scaleniu miast weszła w życie faktycznie dopiero w 1794, co dało początek powstaniu nowoczesnego miasta Warszawy.

[edytuj] Jurydyki

Jan Piotr Norblin de la Gourdaine, "Wieszanie zdrajców na Rynku Starego Miasta w Warszawie", po lewej stronie ratusz staromiejski

Zygmunt Vogel, Ratusz Grzybowa

Ratusz Pragi na rycinie Erika Dahlberga z XVII w.

1. Stare Miasto, XIII w
2. Nowe Miasto, XV w.
3. Szymanowska, 1 poł. XVII w.
4. Wielądka, 1 poł. XVIII w.
5. Parysowska, XVI w.
6. Świętojerska, XIV w.
7. Nowolipie, 1 poł. XVII w.
8. Kapitulna (Zadzikowska), 1638
9. Dziekania
10. Leszno, 1648
11. Tłumackie (Tłomackie), poł. XVIII w.
12. Mariensztadt, 1762
13. Dziekanka, 1402
14. Wielopole, 1693
15. Grzybów, 1650
16. Bielino, 1757
17. Stanisławów, 1768
18. Aleksandria, 1670
19. Nowoświecka, 1659
20. Ordynacka, 1739
21. Tamka-Kałęczyn, 1659
22. Bożydar-Kałęczyn, 1702
23. Nowogrodzka, XV w.
24. Bielino, 1766
25. Solec, 1675
26. Golędzinów, 1764
27. Praga, 1648
28. Skaryszew-Kamion, 1641.

[edytuj] Bibliografia

• Encyklopedia Warszawy, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1994

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Warszawa 1939 Jurydyki warszawskie
• Jurdyki w Warszawikii
• Jurydyka Wielopole