Kodeks zobowiązań
Z Wikipedii
| Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. Kodeks zobowiązań |
|
| Nazwa potoczna: | kodeks zobowiązań |
| Skrót nazwy: | kz, k.z. |
| Data wydania: | 27 października 1933 r. |
| Miejsce publikacji: | Dz.U. Nr 82, poz. 598 |
| Data wejścia w życie: | 1 lipca 1934 r. |
| Rodzaj aktu: | rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej |
| Przedmiot regulacji: | prawo zobowiązań |
| Status | uchylony |
| Utrata mocy obowiązującej z dniem: | 1 stycznia 1965 r. 1 stycznia 1974 r. co do przepisów prawa pracy |
| Akt w zasobach ISAP | |
| Przeczytaj: Ważne zastrzeżenia! | |
Kodeks zobowiązań – akt prawny regulujący polskie prawo zobowiązań, kodeks obowiązujący od 1 lipca 1934 r. Został wprowadzony rozporządzeniem prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. (Dz. U. Nr 82, poz. 598). Uchylony przez ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94), utracił moc obowiązującą 1 stycznia 1965 r., za wyjątkiem przepisów regulujących stosunek pracy, które uchylono z dniem 1 stycznia 1975. Głównymi autorami projektu kodeksu byli Roman Longchamps de Bérier i Ernest Till. Twórcy projektu kierowali się zasadami: liberalizmu, równości, swobody umów, nominalizmu. Kodeks znał różne zasady odpowiedzialności deliktowej (na zasadzie winy, ryzyka, czy słuszności). Powstawał pod widocznym wpływem szkoły socjologicznej.
Spis treści |
[edytuj] Prace kodyfikacyjne
- Prace nad nowym prawa zobowiązań rozpoczęły się już w latach dwudziestych XX wieku. W Komisji kodyfikacyjnej dominowały dwa nuty: liberalno-indywidualistyczny (znajdujący wyraz w Kodeksie Napoleona) oraz socjologiczny – domagał się ograniczenia woli stron w imię urzeczywistniania zasad sprawiedliwości społecznej. Obradom Komisji przewodniczył Roman Longchamps de Bérier, który był równocześnie referentem projektu. Rolę koreferenta powierzono Ludwikowi Domańskiemu. Ostatecznie opracowany projekt recypował wiele rozwiązań z Kodeksu Napoleona, ABGB, BGB, ZGB i projektu francusko-włoskiego Kodeksu zobowiązań z lat 1927-1931.
[edytuj] Budowa
Kodeks składał się z dwóch części: ogólnej i szczegółowej, liczących w sumie 645 artykułów.
[edytuj] Zasady
- Oparty na zasadzie równości stron i wolności umów.
- Klauzule generalne (zasada dobrych obyczajów) umożliwiały sędziemu uwzględnianie warunków konkretnej sytuacji faktycznej i takie rozstrzygnięcie sprawy, które nie prowadziło do pokrzywdzenia jednej ze stron (w szczególności tej słabszej ekonomicznie).
- Stał na zasadzie nominalizmu (dłużnik świadczył, ile był zobowiązany pierwotnie), ale uwzględniał waloryzację umowną (strony w umowie same określały miernik wartości np. złoto w oparciu o który należało ustalić wysokość świadczenia pieniężnego zmiany siły nabywczej pieniądza) i waloryzację sądowa (sąd waloryzował świadczenie).
Rozliczne rozwiązania kodeksu zobowiązań zostały recypowane do obecnie obowiązującego kodeksu cywilnego
[edytuj] Bibliografia
- Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, wydanie czwarte, Warszawa 1985, s. 511.
