Kolendra siewna
Z Wikipedii
Kolendra siewna | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | araliowce |
Rodzina | selerowate |
Rodzaj | kolendra |
Gatunek | kolendra siewna |
Nazwa systematyczna | |
Coriandrum sativum L. | |
Sp.Pl.2, 1753 | |
Galeria zdjęć i grafik |
Kolendra siewna (Coriandrum sativum L.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.). Pochodzi znad Morza Śródziemnego, lecz zaaklimatyzował się też w krajach chłodniejszych. W Polsce jest uprawiany, rzadko zdziczały lub zawleczony[1].
[edytuj] Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, rozgałęziona, żebrowana, naga, do 70 cm wysokości. Cała roślina wydziela zapach pluskiew.
- Liście
- Dolne pojedyncze, długoogonkowe, klapowe, o szerokich działkach; górne - podwójnie pierzastodzielne, o działkach równowąskich, podobnych do kopru.
- Kwiaty
- Jasnoróżowe lub białe, drobne, zebrane w baldachy złożone wyrastające na końcach rozgałęzień. Roślina miododajna. Kwiaty 5-krotne z 1 słupkiem i 5 pręcikami. Kwitnie od czerwca do lipca.
- Owoce
- Kulista rozłupka, o średnicy 3–7 mm, złożona z dwu złączonych niełupek, o wężykowatych żeberkach. Młode owoce - zielone, przed dojrzewaniem różowieją, a dojrzałe przybierają barwę żółtawą.
- Korzeń
- Cienki, palowy, słabo rozgałęziony
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza
- Surowiec zielarski: z owoców kolendry (Fructus Coriandri) otrzymuje się w procesie destylacji olejek eteryczny (Oleum Coriandri), którego głównym składnikiem jest fitoncyd linalol.
- Główne właściwości: rozkurczowe; wiatropędne; pobudza wydzielanie soku żołądkowego; wzmaga łaknienie; rozpuszcza cholesterol.
- Roślina uprawna: W Europie uprawiana jest powszechnie (Niemcy, Holandia, Anglia), w Polsce uprawiana od czasu Piastów, obecnie na niewielką skalę[2]. Zielone części rośliny mają w czasie wegetacji silny aromat, dzięki któremu są bardzo cenione jako przyprawa w niektórych kuchniach, jednak niektórzy uznają ten aromat za nieprzyjemny. Dojrzałe owoce również mają mocny aromat, ale zupełnie inny od pędów.
- Historia uprawy: kolendra wzmiankowana jest już w Starym Testamencie. Znana i stosowana już w starożytnym Rzymie i Grecji, stamtąd rozpowszechniła się w całej Europie.
- Roślina przyprawowa: stanowi pospolitą przyprawę kuchenną, jest podstawowym składnikiem indyjskiej mieszanki przyprawowej curry. W kuchni nasiona używane są jako dodatek do ciast (szarlotki), pierników i kruchych ciasteczek, a także do przyprawiania sosu pomidorowego, sałatek oraz ryżu. Stosuje się je w masarstwie, lakiernictwie i browarnictwie. Świeże listki kolendry są popularną przyprawą w wielu kuchniach azjatyckich oraz w kuchni portugalskiej.
Przypisy
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Aleksander Ożarowski, Antonina Rumińska, Krystyna Suchorska, Zenon Węglarz: Leksykon roślin leczniczych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01261-6.