Komprachcice

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°38'09" N 17°49'24" E50.6358333 17.8233333 (Komprachcice)

Komprachcice

Anna Koszyk

50° 38' 09'' N
17° 49' 24'' E

Liczba
mieszkańców (2006)
• liczba ludności

2900

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

46-070

Położenie na mapie Polski

Komprachcice

Komprachcice – (niem. Comprachtschütz, Gumpertsdorf, łac. Villa Gumperti) wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim. Jest siedzibą gminy Komprachcice.

Kościół

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Komprachcice

Kościół parafialny z lat 30. XX wieku, wcześniejszy drewniany przeniesiony do sąsiedniej miejscowości Ochodze, zabytkowe nagrobki na cmentarzu przykościelnym i parafialnym.

Dojazd autobusami miejskimi linii nr 8 z Opola oraz pociągiem kursującym na trasie Opole-Nysa.

Spis treści

1 Historia
2 Imprezy kulturalne
3 Kawały o Komprachcicach
- 3.1 Linki zewnętrzne
4 Przypisy

[edytuj] Historia

Według legendy nazwa miejscowości, o której pierwsze zapiski pojawiają się ok. roku 1300, pochodzi od imienia rycerza Gumperta (Komprachta), który mógł być założycielem wsi (być może do założenia doszło już w 1293^[1]). Informacja o Villa Gumpertii znajduje się w dokumencie kolegiaty niemodlińskiej z 1302. Później nazwa ewoluowała - Gomprachtitz, Gumprechticze, Comprachtitz (od roku 1534), Comprachtschütz, czasem również Komprachtschütz (od 1736). Jeszcze na niemieckich pieczęciach gminnych z II połowy XIX wieku pojawia się nazwa Comprachczütz.

Dzieje Komprachcic dzieliły losy Górnego Śląska i Opolszczyzny. Zawsze były to wioski podmiejskie Opola, ale w przeciwieństwie do innych tego typu miejscowości nie zostały wchłonięte przez dzisiejszą stolicę województwa.

Pierwszy kościół istniał w Komprachcicach już w XIV wieku - wzmianki o nim istnieją w dokumentach konwentu w Czarnowąsach. Służbę pełnili wówczas księża z kolegiaty św. Krzyża w Opolu. W XVI wieku we wsi istniało 15 gospodarstw, a ona sama należała do dóbr prószkowskich. W 1680 ustanowiono samodzielną parafię. Dotychczasowy drewniany kościół był w coraz gorszym stanie, dlatego w 1702 wzniesiono nowy - również drewniany - pod wezwaniem św. Marcina.

Stary i nowy kościół na pocztówce z lat 30. XX wieku

Pieczęć gminna z II poł. XIX wieku

W 1783 Komprachcice liczyły 162 osoby. W XIX wieku, kiedy Opole stało się stolicą rejencji, nastąpił rozwój gospodarczy i demograficzny okolicznych wsi, raz tylko przerwany w 1848 podczas epidemii tyfusu. Powstawały młyny i tartaki, we wsi działały dwie karczmy, od 1887 ruszyły przez Komprachcice pierwsze pociągi z Opola do Nysy. Na przełomie XIX i XX wieku liczba ludności przekroczyła 1000 osób, a w 1910 w miejscowości zorganizowano ochotniczą straż pożarną. Podczas plebiscytu górnośląskiego w Komprachcicach padło 619 głosów za Niemcami i 225 za Polską^[2]. Wieś pozostała w granicach Rzeszy Niemieckiej.

W okresie międzywojennym wybudowano nową asfaltową drogę, do dzisiaj główną arterię komunikacyjną miejscowości. W związku z budową Jezior Turawskich do Komprachcic przesiedlono mieszkańców zalewanych terenów, co zwiększyło liczbę mieszkańców ponad dwukrotnie. Z tego też powodu konieczna stała się budowa nowego kościoła parafialnego - murowanego pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu. Kościół konsekrowano w 1936, a stary drewniany w 1941 przeniesiono do Ochódz, gdzie utworzono nową parafię.

Zima 1928/1929 została zapamiętana jako jedna z najmroźniejszych w historii - słupek rtęci spadł do ponad -38 stopni Celcjusza. Wiele osób zamarzło lub miało liczne odmrożenia.

Podczas 20-lecia międzywojennego w fabryce działała fabryka cygar Ottona Detera. Wieś stała się sława w dziedzinie sportu - tutejsza drużyna palantowa zdobyła tytuł wicemistrza Niemiec. W latach 1936 - 1938 wybudowano także boisko sportowe.

W 1936 władze hitlerowskie zmieniły dotychczasową nazwę wsi z Comprachtschütz na Gumpertsdorf, nawiązującą do pierwszej nazwy łacińskiej, ale zamiast wersji słowiańskiej wprowadzono wersję zniemczoną (jest to jedna z niewielu nazw nazistowskich, która ma korzenie historyczne). Według spisów ludności w 1933 w Komprachcicach mieszkało 1865, a w 1939 - 2175 mieszkańców.

W 1945 przez miejscowość przetoczył się front - wkroczyła Armia Czerwona. Dla wielu osób, szczególnie kobiet, oznaczało to wielkie cierpienia, często śmierć. W wyniku ustaleń koalicji antyhitlerowskiej Komprachcice, wraz z całym Górnym Śląskiem, zostały włączone do Polski. W 1946 liczba mieszkańców wynosiła 1737 osób. Rok później odnotowano, że działalność gospodarczą prowadziło 10 osób - sklepy, rzeźnie, restrauracje, kuźnię. W 1960 Komprachcice były liczniejsze niż przed II wojną światową - mieszkało w nich 2442 osób, w tym 80% zajmowało się działalnością nierolniczą.

Mimo, iż wielu autochtonów zostało po wojnie wysiedlonych lub dobrowolnie wyjechało do Niemiec, do dnia dzisiejszego mieszkają tutaj ludzie czujący przynależność do trzech grup narodowościowych - według ostatniego spisu powszechnego w miejscowości żyją Polacy, Niemcy (31,3%) oraz Ślązacy - (7,5%) (dane dla całej gminy).

[edytuj] Imprezy kulturalne

Komprachcice są gospodarzem kilku corocznych imprez kulturalnych o charakterze regionalnym i ponadregionalnym, spośród których wymienić można takie wydarzenia jak:

Przegląd Piosenki Religijnej "Dobrze jest śpiewać naszemu Panu" (od 1999 roku)
Wystawa Twórczości Ludowej i Amatorskiej FOLK ART (od 1995 roku)

[edytuj] Kawały o Komprachcicach

W literaturze "kioskowej" w niektórych regionach Polski, zwłaszcza w okolicach województwa dolnośląskiego, można spotkać się z kawałami o Komprachcicach. Poniżej przykład: