Kostniakomięsak

Z Wikipedii

	Złośliwe nowotwory kości i chrząstki stawowej
()
ICD-10:	C40-C41
C40-C41.0 {{{X.0}}}
C40-C41.1 {{{X.1}}}
C40-C41.2 {{{X.2}}}
C40-C41.3 {{{X.3}}}
C40-C41.4 {{{X.4}}}
C40-C41.5 {{{X.5}}}
C40-C41.6 {{{X.6}}}
C40-C41.7 {{{X.7}}}
C40-C41.8 {{{X.8}}}
C40-C41.9 {{{X.9}}}

Kostniakomięsak (łac. osteosarcoma, inaczej mięsak kościopochodny) - złośliwy, pierwotny nowotwór tkanki kostnej. Rozpoznawany jest najczęściej u pacjentów płci męskiej w wieku od 12 do 24 lat, choć zdarza się również w wieku podeszłym. Pierwotny guz lokalizuje się zwykle w kościach długich tworzących staw kolanowy (przynasada dalsza kości udowej i przynasada bliższa kości piszczelowej). Ta lokalizacja dotyczy około 50% pacjentów. Inna częsta lokalizacja to bliższy odcinek kości ramiennej. Kostniakomięsak rozwija się najczęściej na podłożu zdrowej kości, ale może również powstać w miejscu wcześniejszych zmian łagodnych: dysplazji włóknistej, zawału kostnego, choroby Pageta, wyrośli chrzęstno-kostnej. Przerzuty odległe szerzą się drogą krwionośną, lokalizują się najczęściej w płucach i w chwili rozpoznania choroby obecne są u ponad połowy pacjentów.

Spis treści 1 Obraz kliniczny 2 Diagnostyka obrazowa 3 Klasyfikacja 4 Leczenie 5 Rokowanie 6 Psi kostniakomięsak 6.1 Czynniki ryzyka 7 Przypisy 8 Bibliografia

[edytuj] Obraz kliniczny

• okresowy ból kończyny nasilający się w nocy, o narastającej częstości
• obrzęk kończyny
• złamanie patologiczne

[edytuj] Diagnostyka obrazowa

• W badaniu rentgenowskim widoczne są nieregularne ogniska osteolityczne, którym mogą towarzyszyć zmiany osteosklerotyczne, odczyn okostnowy w postaci nierównomiernie rozmieszczonych igiełek (spiculae), odwarstwienie okostnej (trójkąty Codmana), guz w przylegających do kości tkankach miękkich ze zwapnieniami wewnątrz.
• Tomografia komputerowa i badanie magnetycznego rezonansu jądrowego pozwala określić rozległość guza w tkankach miękkich i jego stosunek do ważnych struktur anatomicznych (duże naczynia, nerwy).
• Scyntygrafia ułatwia zlokalizowanie odległych ognisk przerzutowych.

[edytuj] Klasyfikacja

W zależności od obrazu histopatologicznego mięsak kościopochodny dzielony jest na postaci: osteoblastyczną, chondroblastyczną i fibroblastyczną. Ponadto na podstawie obrazu morfologicznego wyróżnia się kilka szczególnych podtypów tego nowotworu różniących się nieco rokowaniem i sposobem leczenia. W celu dokładnej klasyfikacji stosowany jest podział kliniczny Ennekinga uwzględniający złośliwość i rozległość guza.

[edytuj] Leczenie

Prawidłowe leczenie możliwe jest po wcześniejszym określeniu typu i stopnia złośliwości nowotworu na podstawie badania histopatologicznego bioptatu. Biopsję wykonuje się w osłonie leków cytostatycznych (zwykle adriamycyny), aby zmniejszyć prawdopodobieństwo rozsiewu nowotworu. Leczenie jest wieloetapowe i najczęściej składa się na nie kolejno: intensywna, wielolekowa, krótka chemioterapia indukcyjna; resekcja (amputacja kończyny lub resekcja guza w granicach zdrowych tkanek wraz z 5-10 cm marginesem) i w ostatniej fazie ponownie chemioterapia. W chemioterapii mięsaka kościopochodnego stosuje się w różnych schematach następujące preparaty: metotreksat, doxorubicynę, cisplatynę, adriamycynę.

[edytuj] Rokowanie

Pomimo wciąż intensywnie prowadzonych badań w celu znalezienia skutecznych schematów leczenia wyniki nie są zadowalające. Od chwili rozpoznania pięcioletni okres przeżywa 40-60% pacjentów.

[edytuj] Psi kostniakomięsak

[edytuj] Czynniki ryzyka

Kostniakomięsak jest najczęstszym nowotworem kości u psów i występuje najczęściej w średnim wieku u dużych ras psów, jak greyhound, wilczarz irlandzki, owczarek niemiecki, rottweiler i dog niemiecki. Występuje 10 razy częściej u psów niż u ludzi^[1]. Wykazano dziedziczne podstawy u bernardynów^[2] Wysterylizowan psy mają dwukrotnie zwiększone ryzyko wystąpienia kostniakomięsaka^[3] Zarażenie pasożytami Spirocerca lupi może przyczynić się do rozwoju kostniakomięsaka przełyku^[4].

Przypisy

[edytuj] Bibliografia

• Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Witold Marciniak, Andrzej Szulc (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004. ISBN 83-200-2976-7. 
• Borejko M, Dziak A: Badanie radiologiczne w ortopedii. Warszawa: PZWL, 1988. 
• Campbell's Operative Orthopaedics.
• Chapman: Operative Orthopaedics.