Kowale Pańskie

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°56' N 18°32' E51.9333333 18.5333333 (Kowale Pańskie)


Kowale Pańskie
Województwo	wielkopolskie
Powiat	turecki
Gmina	Kawęczyn
Położenie	51° 56' N 18° 32' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	190
Strefa numeracyjna (do 2005)	63
Kod pocztowy	62-704
Tablice rejestracyjne	PTU
Położenie na mapie Polski Kowale Pańskie

Kowale Pańskie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Kawęczyn.

Wieś leży w odległości 3 km na północ od Kawęczyna i 6 km na północny zachód od Dobrej, przy drodze krajowej nr 83 do Sieradza. Przez północną część wsi przepływa rzeka Kiełbaska.

W Kowalach Pańskich znajdują się zabytkowy kościół, cmentarz, kaplica pogrzebowa, Zespół Szkół, Ochotnicza Straż Pożarna, Posterunek Policji, Biblioteka Gminna, Przedszkole Gminne oraz boisko parafialne.

[edytuj] Historia

Kowale Pańskie nazywane były Kowalami Szlacheckimi. Nazwa ta pochodzi od kowali rzemieślników pracujących na folwarku pańskim.

Najstarsze dane historyczne pochodzą z XIII wieku. W okresie carskiej Rosji i do roku 1954 była to siedziba gminy. W latach 1954-1972 siedziba gromadzkiej rady narodowej.

W XIX wieku pisano: Kowale Pańskie, wieś i probostwo, folwark. Pod względem administracji sądowej należały do sądu gminnego okręgu IV w Tokarach.

W skład dóbr ziemskich wchodziły folwarki: Kowale Pańskie, Kaczki Mostowe, Kaczki Średnie, Siedliska, Dziewiątka, Muchów, osada leśna i Młyn Przygoński.

Właścicielami dóbr byli kolejno: Walewscy, Czarneccy, Węsorscy i Robert Scholtz, który powołał do życia fabrykę mąki kościanej oraz młyn parowy.

W XVIII wieku Kowale Pańskie należały do dóbr ziemskich arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, do klucza tureckiego województwa i powiatu Sieradz. Przed 1512 rokiem należały do klucza uniejowskiego, województwo Sieradz.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

[edytuj] Kościół i parafia

Pierwotny kościół wzmiankowany był w XV wieku. Obecny, murowany kościół pw. Siedmiu Boleści NMP zbudowany został w stylu klasycystycznym w latach 1847-1853 z fundacji Antoniego Czarneckiego z Brzóstkowa na miejscu poprzedniej świątyni.

Część detali architektonicznych oraz szczyt zachodniej elewacji z wieżą posiadają szereg cech neoromańskich. Dwuspadowe dachy oraz na wieży w kształcie stożka kryte są blachą.

Jednonawowe wnętrze z wyposażeniem wykonane jest w stylu późnoklasycystycznym, a ściany dzielone są pilastrami. Ołtarz główny wykonany jest w formie czterokolumnowego frontonu, zwieńczonego belkowaniem z trójkątnym tympanonem. W bocznym ołtarzu znajduje się XVIII-wieczna pieta. Ponadto godnymi uwagi są: portret trumienny namalowany na blasze z XVII wieku oraz szereg naczyń liturgicznych z przełomu XVII i XVIII wieku.

Proboszczem parafii rzymskokatolickiej pw. Siedmiu Boleści NMP jest ks. Mirosław Dereszewski. W skład parafii wchodzą następujące wsie: Kowale Pańskie, Kowale Pańskie-Kolonia, Siedliska, Leśnictwo, Dziewiątka, Ciemień, Dzierzbotki, Marianów-Kolonia oraz Młodzianów.

Proboszcz: ks. mgr lic. Mirosław Dereszewski
Rezydent: ks. prał. dr Marian Marguż

[edytuj] Oświata i kultura

Przedszkole Gminne w Kowalach Pańskich
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Kowalach Pańskich – istniała już w XIX wieku. Była to gminna szkoła, mieszcząca się w budynku wiejskim. W 1933 roku postanowiono wybudować szkołę z prawdziwego zdarzenia jak na owe czasy.

Obecnie w skład obwodu szkolnego wchodzą wsie: Kowale Pańskie, Kowale Pańskie-Kolonia, Marianów-Kolonia, Dziewiątka, Ciemień, Siedliska, Nowy Czachulec, Leśnictwo, Młodzianów.

Biblioteka Publiczna Gminy Kawęczyn z siedzibą w Kowalach Pańskich

[edytuj] Bibliografia

Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Piotr Maluśkiewicz, Konin 1997, ISBN 83-86139-28-5
Konin, Turek, Dobra, Golina, Rychwał, Tuliszków oraz okolice – przewodnik turystyczny, Andrzej Czesław Nowak, Poznań 1987, ISBN 83-85034-04-8