Kozi Wierch
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°13'06" N 20°01'45" E
| Kozi Wierch | |
 Kozi Wierch z Doliny Roztoki |
|
| Państwo |  Polska, Europa |
| Wysokość | 2291 m n.p.m. |
| Wybitność | 165 m |
| Data zdobycia | 1867 |
| Pierwsze wejście | Eugeniusz Janota, Maciej Sieczka |
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Kozi Wierch (2291 m n.p.m.) – szczyt w Tatrach Wysokich. Jest najwyższą górą znajdującą się w całości na terenie Polski. Kozi Wierch znajduje się w bocznej grani pomiędzy Doliną Gąsienicową a Doliną Pięciu Stawów. Przez grań poprowadzono szlak turystyczny zwany Orlą Percią.
Masyw Koziego Wierchu znajduje się pomiędzy Zamarłą Turnią i Czarnymi Ścianami. Od Zamarłej Turni oddziela go Kozia Przełęcz (2137 m), a od Czarnych Ścian Przełączka nad Dolinką Buczynową (ok. 2225 m n.p.m.). W długiej, północno-wschodniej grani Koziego Wierchu znajduje się turnia zwana Buczynową Strażnicą, do której z wierzchołka prowadzi Kozi Mur. Z grani tej opada Rysa Zaruskiego.
Masyw posiada dwa wierzchołki: Kozi Wierch i Kozie Czuby (2266 m n.p.m.), rozdzielone Kozią Przełęczą Wyżnią (2246 m n.p.m.). Północne ściany masywu opadają stromo ścianami o wysokości do 210 m do Koziej Dolinki (górne piętro Doliny Gąsienicowej). Wytyczono na nich wiele dróg wspinaczkowych o różnym stopniu trudności. Nazwa szczytu pochodzi od często pasących się na jej zboczach stad kozic, zwłaszcza na jego łagodniejszych, południowych stokach.
Po raz pierwszy drogę na Kozi Wierch (pierwsze odnotowane wejście) pokonał Eugeniusz Janota wraz z Maciejem Sieczką 17 sierpnia 1867. Zimowe pokonanie szczytu odnotowano 3 kwietnia 1907, należy ono do Mariusza Zaruskiego i Józefa Borkowskiego. Mariusz Zaruski tak opisuje to wejście: "Z jednej strony posępna, czarna ściana Zawratowej Turni – lodowe wieńce i pióropusze zdobią jej rozpadliny, z drugiej zwały śniegowe Małego Koziego Wierchu o kształtach najfantastyczniejszych... Blisko przełęczy śnieg był tak twardy, że tylko z wielkim wysiłkiem, podpierając narty ostro kutymi kijami, zdołaliśmy na grań się wydostać." [1]
[edytuj] Szlaki turystyczne
– Orla Perć, z przełęczy Zawrat na Krzyżne (na odcinku Zawrat – Kozi Wierch od lipca 2007 r. ruch odbywa się wyłącznie w kierunku wschodnim z Zawratu w kierunku Koziego Wierchu)
– czarny z Doliny Pięciu Stawów Polskich
Na szczyt można też wejść z Doliny Gąsienicowej (Koziej Dolinki) przez Kozią Przełęcz albo Żlebem Kulczyńskiego (nazwanym tak od nazwiska Władysława Kulczyńskiego, który wraz z Szymonem Tatarem przeszedł żleb w drodze na Kozi Wierch w 1893) przez Przełączkę nad Buczynową Doliną. Wejście od Doliny Pięciu Stawów Polskich jest łatwe, od Żlebu Kulczyńskiego średnio trudne, za to odcinek Orlej Perci łączący Kozi Wierch z Kozią Przełęczą jest bardzo eksponowany, technicznie trudny, wymaga szczególnej uwagi i należy do najtrudniejszych szlaków turystycznych w całych Tatrach.
Przypisy
[edytuj] Bibliografia
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
Zawrat • Mały Kozi Wierch • Zmarzła Przełączka Wyżnia • Zmarzłe Czuby • Zmarzła Przełęcz • Zamarła Turnia • Kozia Przełęcz • Kozie Czuby • Kozia Przełęcz Wyżnia • Kozi Wierch • Buczynowa Strażnica • Przełączka nad Dolinką Buczynową • Czarne Ściany • Granaty • Granacka Przełęcz • Wielka Orla Turniczka • Orla Baszta • Pościel Jasińskiego • Buczynowe Czuby • Przełęcz Nowickiego • Wielka Buczynowa Turnia • Buczynowa Przełęcz • Mała Buczynowa Turnia • Mała Buczynowa Przełączka • Ptak • Przełączka pod Ptakiem • Kopa nad Krzyżnem • Krzyżne
