rok 1907 / MCMVII
XIX wiek · XX wiek · XXI wiek
1905 « 1906 « 1907 » 1908 » 1909
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- Została zawieszona działalność Polskiej Macierzy Szkolnej.
- W Krakowie - założenie spółdzielni pod nazwą Pierwsza Spółka Spożywcza członków Stowarzyszeń Katolickich.
- W Łodzi uruchomiono pierwszą elektrownię.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- styczeń - brytyjski parowiec „Pengwern” zatonął na Morzu Północnym, 24 osoby zginęły.
- styczeń - liniowiec „Prinz Waldemar” kursujący pomiędzy Hamburgiem i Ameryką wpadł na mieliznę, po trzęsieniu ziemi na Jamajce, 3 osoby poniosły śmierć.
- 1 stycznia - Daniel Joseph Tobin zostaje wybrany na stanowisko prezydenta jednego z największych związków zawodowych w USA - Teamsters. Funkcję tę będzie pełnił przez 45 lat.
- 6 stycznia - Maria Montessori, pierwsza kobieta lekarz we Włoszech, otworzyła w Rzymie przedszkole dla dzieci rodziców pracujących (Casa dei Bambini).
- 14 stycznia - wielkie trzęsienie ziemi w Kingston na wyspie Jamajka, zostało zniszczonych 75 % budynków, zginęło około 1000 osób.
- 23 stycznia - Charles Curtis ze stanu Kansas, zostaje wybrany jako pierwszy Amerykanin pochodzenia indiańskiego do Senatu Stanów Zjednoczonych.
- luty - francuski okręt wojenny „Jean Bart” zatonął u wybrzeży Maroka.
- 12 lutego - parowce „Larchmont” i „Harry Hamilton” zderzyły się w zatoce pomiędzy Connecticut i Long Island (zatoka: Long Island Sound), powodując śmierć 183 osób.
- 21 lutego - angielski parowiec pocztowy „Berlin” zatonął w pobliżu Hoek van Holland, zginęło 142 osoby.
- 24 lutego - austriacki parowiec „Imperatrix” kursujący pomiędzy Triestem a Bombajem zatonął u przylądka Krety, powodując śmierć 137 osób.
- marzec - parowiec „Congo” zatonął w delcie rzeki Ems, po zderzeniu z niemieckim parowcem „Nerissa”, 7 osób zginęło.
- marzec - doszło do eksplozji na francuskim okręcie wojennym „Jena” w Tulonie, 120 osób zginęło.
- marzec - wybuchło powstanie chłopskie w Rumunii.
- 5 marca - zostaje zwołana w Sankt Petersburgu „Druga Duma”, licząca 518 posłów, w tym 46 posłów polskich (35 posłów z Królestwa i 11 posłów z Koła Kresowego). Wydarzeniu temu towarzyszy 40 tys. demonstracja którą rozproszyły oddziały wojskowe.
- 15-16 marca - pierwsze wybory parlamentarne w Finlandii i na świecie w których kobiety kandydują w elekcji. Są to też pierwsze wybory w Europie w których zastosowano uniwersalne prawo wyborcze (Universal suffrage).
- 18 marca - pierwszy i jedyny rabunek na kolei w Szwecji (dane do roku 2004).
- 22 marca - pierwsza taksówka z taksometrem kursuje po ulicach Londynu.
- kwiecień - ukazał się pierwszy egzemplarz magazynu dla kobiet „Good Housekeeping”, wydawanego przez imperium prasowe Williama Randolpha Hearsta, cena prenumeraty jeden dolar na rok.
- 7 kwietnia - otwarty został lunapark Hersheypark w Pensylwanii, Stany Zjednoczone.
- 11 kwietnia - Wojna Hondurasu z Nikaraguą: Jedyny okręt wojenny Hondurasu „Ta Tumba” uciekając w kierunku wybrzeża przed okrętem Nikaragui „San Jacinto” , powiewał flagą amerykańską i białą flagą.
- 18 kwietnia - do służby w Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych wchodzi pancerniki typu Connecticut o nazwie USS Kansas (BB-21).
- 15 czerwca-18 października - odbyła się Pokojowa Konferencja w Hadze. Rozszerzyła zakres konwencji haskich z 1899 roku i ustanawiała nowe przepisy.
- 16 czerwca - rozwiązano rosyjską II Dumę Państwową.
- lipiec - u wybrzeży Kalifornii doszło do kolizji parowca „Columbia” z parowcem „San Pedro”, 50 osób zginęło w katastrofie.
- 6 lipca - opiekunowie irlandzkiej królewskiej biżuterii spostrzegli jej kradzież.
- 25 lipca - Korea staje się japońskim protektoratem.
- 1-9 sierpnia - Robert Baden-Powell przewodził pierwszemu obozowi na wyspie Brownsea w Anglii, który zapoczątkował dzieje skautingu.
- 24-31 sierpnia - w Amsterdamie odbył się Międzynarodowy Kongres Anarchistów.
- 28 sierpnia - w Seattle w USA powstało przedsiębiorstwo zajmujące się przewozem przesyłek i logistyką o zasięgu ogólnoświatowym – UPS (United Parcel Service).
- 31 sierpnia - w Sankt Petersburgu, dyplomaci hrabia Aleksander Izwolski i Sir Arthur Nicolson, podpisali dokument w rezultacie którego powstała – Potrójna Ententa, sojusz pomiędzy Wielką Brytanią, Francją i Rosją.
- 4 września - Podpisano układ w Christanii (obecnie Oslo), na mocy którego Francja, Rosja, Niemcy i Wielka Brytania uznały granice Norwegii, po jej wystąpieniu w 1905 roku z unii ze Szwecją.
- 7 września - dziewiczy rejs parowca RMS Lusitania z Liverpoolu do Nowego Jorku.
- 26 września - Nowa Zelandia i Nowa Fundlandia stają się dominium brytyjskim.
- 24 października - John Pierpont Morgan, Edward Henry Harriman, James Stillman, Henry Clay Trick i inni finansiści z Wall Street stworzyli wspólny fundusz 25 mil. dolarów, który zainwestowali w pogrążoną w spadkach giełdę New York Stock Exchange, co zapobiegło kryzysowi i panice bankowej.
- 13 listopada - pierwszy lot helikopterem odbył się Lisieux we Francji. Dokonał tego Paul Cornu, na zbudowanym przez siebie dwuwirnikowym śmigłowcu, wzniósł się na wysokość 30 cm i utrzymał w powietrzu 20 sekund.
- 16 listopada - z Terytorium Indiańskiego i z Terytorium Oklahoma powstaje stan Oklahoma, który zostaje przyłączony jako 46 stan do USA.
- 16 listopada - dziewiczy rejs największego liniowca pasażerskiego RMS Mauretania z Liverpoolu do Nowego Jorku.
- 6 grudnia - doszło do eksplozji w kopalni węgla kamiennego w miejscowości Monongah w stanie Wirginia Zachodnia, zginęło 362 górników.
- 19 grudnia - doszło do eksplozji w kopalni węgla kamiennego w miejscowości Jacobs Creek w stanie Pensylwania, zginęło 239 górników.
- Diamentowa Sutra z 868 roku, buddyjski manuskrypt, później sklasyfikowany jako najstarszy znany druk, został odkryty w grocie Mogao w prowincji Gansu w Chinach.
- Uchwalono szwajcarski kodeks ZGB.
- Trioda lampa wzmacniająca wynaleziona w roku 1906, przez amerykańskiego radiotechnika i wynalazcę Lee De Foresta, rozpoczyna rozwój elektroniki.
- Edward Ayrton odkrywa w Dolinie Królow grobowiec faraona Amenmesa.
- Bracia Lumière uruchomili produkcję płyt do zdjęć w barwach naturalnych, co stało się debiutem rynkowym fotografii barwnej.
- Amerykanin James Murray Spangler skonstruował pierwszy elektryczny odkurzacz przenośny. W 1901 roku został skonstruowany w Anglii pierwszy stacjonarny odkurzacz elektryczny.
- Kraina Kalevy (Kalewala), fiński poemat epicki po raz drugi zostaje wydany po angielsku w tłumaczeniu Williama Forsell Kirby’ego. Pierwszy polski pełny tekst w przekładzie Józefa Ozgi-Michalskiego ukazał się w latach 60. XX wieku.
[edytuj] Urodzili się
- 7 stycznia – Nicanor Zabaleta, harfista narodowości baskijskiej (zm. 1993)
- 15 stycznia – Janusz Kusociński, polski sportowiec (lekkoatleta), złoty medalista olimpijski w Los Angeles w 1932 (zm. 1940)
- 1 lutego – Stanisław Kołodziej, Sługa Boży Kościoła katolickiego polski ksiądz, męczennik (zm. 1942)
- 22 marca – Lucia dos Santos, zakonnica portugalska, świadek objawień fatimskich (zm. 2005)
- 15 kwietnia – Nikolaas Tinbergen, holenderski zoolog, etolog. (zm. 1988)
- 12 maja – Katharine Hepburn, amerykańska aktorka filmowa i teatralna. (zm. 2003)
- 26 maja – John Wayne, (właśc. Marion Michael Morrison), amerykański aktor i reżyser. (zm. 1979)
- 25 czerwca – Johanes Daniel Jensen, niemiecki fizyk jądrowy, laureat Nagrody Nobla w 1963 roku. (zm. 1973)
- 5 lipca – Maria Wardasówna, polska pisarka (zm. 1986)
- 6 lipca – Frida Kahlo, meksykańska malarka (zm. 1954)
- 7 lipca – Robert Heinlein, amerykański pisarz science fiction (zm. 1988)
- 16 lipca – Barbara Stanwyck, aktorka amerykańska (zm. 1990)
- 14 sierpnia – Feliks Topolski, malarz (zm. 1989)
- 7 września – Fryderyk Scherfke, polski piłkarz, uczestnik IO 1936 oraz MŚ 1938 (zm. 1983)
- 14 listopada – Władysław Kopaliński, pisarz, publicysta, leksykograf i wydawca polski (zm. 2007)
- 21 października – Katarzyna Szymon- polska mistyczka, stygmatyczka i wizjonerka (zm. 1986)
- 22 października – Jan Trepczyk, kaszubski literat i działacz społeczny (zm. 1989)
- 27 listopada – L. Sprague de Camp, amerykański pisarz science fiction i fantasy (zm. 2000)
- 1 grudnia – Eligia Bąkowska, polska tłumaczka, redaktor, nauczycielka (zm. 1994)
- 18 listopada – Compay Segundo, kubański muzyk, gitarzysta (zm. 2003)
- 20 stycznia – Dmitrij Mendelejew, rosyjski chemik, twórca układu okresowego pierwiastków (ur. 1834)
- 16 maja – Henryk Jordan, polski lekarz, społecznik, pionier wychowania fizycznego w Polsce (ur. 1842)
- 4 września – Edvard Hagerup Grieg, pianista, dyrygent i kompozytor norweski (ur. 1843)
- 28 września – Fryderyk I Badeński, wielki książę Badenii (ur. 1826)
- 1 listopada – Alfred Jarry francuski poeta i pisarz (ur. 1873)
- 22 listopada – Asaph Hall, astronom amerykański, odkrywca księżyców Marsa (ur. 1829)
- 28 listopada – Stanisław Wyspiański, polski artysta malarz (ur. 1869)
- 8 grudnia – Oskar II Bernadotte, król Szwecji i Norwegii (ur. 1829)
[edytuj] Zdarzenia astronomiczne
[edytuj] Nagrody Nobla
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
|
|