Kumaradżiwa

Z Wikipedii

Kumaradżiwa (skt Kumārajīva) (ur. 344, zm. 413) (chin. Jiumaluoshi ( ) | kor. Kumarasil (구마라습) | jap. Kumarashitsu ( ) | wiet. Cu'u-ma-la-thuc;

chin. Jiumaluoshi ( ) | kor. Kumarasip ( ) | jap. Kumarajū ( ) | wiet. Cu'u ma la thâp) - wybitny mnich buddyjski, tłumacz i propagator buddyzmu.

Spis treści 1 Życie 2 Działalność 2.1 Śunjawada 2.2 Traktaty o medytacji[4] 2.3 Winaja 2.4 Śastry 2.5 16 sutr przetłumaczonych powtórnie po Dharmalakszy 3 Poglądy, nauki 4 Przypisy 5 Bibliografia 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Życie

Pochodził z Serindii w Kuczy. Ojcem był Kumarajana (skt. Kumārāyana), emigrant z Indii, arystokrata, bramin, były mnich buddyjski, a matką Dźiwa (skt Jīva) księżniczka (siostra króla) kuczańska. W 4 wieku Serindia nie była jeszcze mahajanistyczna; panowała tu szkoła sarwastiwadinów.

Gdy miał siedem lat oboje z matką wstąpili do zakonu buddyjskiego. Przez dwa lata studiował sutry agamy i Abhidharmikę. Gdy miał 9 lat Kumaradżiwa z matką przybyli do Kaszmiru, gdzie został uczniem mistrza Dharmy Bandhudatty. Studiował takie teksty jak Dīrghāgama, Madhyamāgama i Kṣudraka. Zachowały się informacje, że brał udział w publicznych dyskusjach przeciwko Tīrthikom.

Gdy miał lat 12 postanowili z matką powrócić do Kuczy. Kumaradżiwa na ponad rok zatrzymał się w Kaszgarze, gdzie studiował Abhidharma-jñāna-prasthāna-śāstra - tekst Sarwastiwadinów, Vedy, tzw. Pięć Nauk^[1]. Poznał także wtedy Surjasomę (skt Sūryasoma), księcia Jarkandu, który ze swoim starszym bratem zrezygnowali z tytułów i zostali mnichami. Surjasoma był już wyznawcą mahajany^[2]. Wyjaśniał Kumaradżiwie sutrę Anavapta-nāgarāja-paripṛccha. Przeżył on prawdziwy wstrząs, gdy usłyszał, że skandhy, wszelkie dhātu i āyatany są puste i bez cech. Po przemyśleniu nowej wiedzy został wyznawcą mahajany i zaczął czytać mahajanistyczne teksty. Zaprzyjaźnił się także wtedy z mnichem Buddhajaśasem (skt Buddhayaśas) ze szkoły dharmaguptaka.

Po opuszczeniu Kaszgaru Kumaradżiwa razem z matką przeszli przez Akszu (skt Akṣu), gdzie zwyciężył w dyskusji słynnego nauczyciela.

W wieku 20 lat Kumaradżiwa przyjął pełną mnisią ordynację w pałacu w Kuczy. Następnie studiował pod kierunkiem mistrza z północnych Indii Wimalakszy (skt. Vimalākṣa) Sarvāstivādi-vinaya. W tym samym czasie został przyjęty do Nowego Królewskiego Klasztoru; honor ten był zarezerwowany dla tych, którzy minęli piątą rocznicę swojej pełnej ordynacji. Następne dwa lata spędził studiując sutry i śastry mahajany. Nawrócił także na mahajanę swojego dawnego nauczyciela Bandhudattę, który przybył do Kuczy. W chińskim tekście o Kuczy z 379 r. wspomina się Kumaradżiwę jako genialnego młodego mnicha studiującego mahajanę, będącego uczniem mistrza Āgamy Fotushemi i przebywającego w Nowym Królewskim Klasztorze. Miał wtedy ok. 35 lat.

Z infomacji wynika, że studiował teksty Śunjawady (skt Śūñyavāda) - Trzy Traktaty.

W 383 r. wojska chińskie zajęły Kuczę i Kumaradżiwa jako jeniec-więzień został wywieziony na dwór dynastii Liang, gdzie spędził siedemnaście lat; nauczył się wtedy języka chińskiego. Gdy dynastia Qin podbiła Liang został przeniesiony najpierw do Guzangu a w 401 r. do Changanu. Był wspierany przez Yaoxinga, króla Qin. Resztę życia spędził w Changanie.

[edytuj] Działalność

Po przeniesieniu do Changanu Kumaradżiwa zorganizował wielkie biuro tłumaczeń. Pracowało w nim ok. 800 mnichów. Uczynił następny krok po Daoanie, wprowadzając chińskie terminy buddyjskie. Metoda pracy była następująca: najpierw Kumaradżiwa wyjaśniał znaczenie tekstu dwukrotnie w języku chińskim. Następnie mnisi dyskutowali zawartość materiału i starali się go przetłumaczyć dokładnie (słowo po słowie) na język chiński. Kumaradziwa brał to tłumaczenie, porównywał je z oryginałem i nieustannie poprawiał aż do ostatecznej wersji.

W przeciwieństwie do innych tłumaczy tego okresu, bardziej interesowało go przekazanie istoty sutry od dosłownego tłumaczenia. Nie bał się również dokonywać skrótów i adaptacji zgodnej z chińskim gustem.

Uważa się, że przetłumaczył 294 teksty w 400 woluminach. Nawet jeśli niektóre teksty są mu przypisywane niesłusznie, to i tak liczba jest imponująca. 52 prace zaginęły, co jednak prawie w ogóle nie ma wpływu na ocenę jego pracy i myśli, gdyż były to akurat drobniejsze i mniej ważne sutry. Główny korpus jego tłumaczeń jest doskonale, obficie udokumentowany zarówno w bibliografiach i innych adnotacjach, jak i w historycznych katalogach począwszy od 6 wieku. Znane są dokładne daty 23 tłumaczeń. Zachowały się także dodatkowe informacje przy niektórych tłumaczeniach jak np. imiona współtłumaczy czy skrybów.

Kumaradżiwa przetłumaczył stosunkowo mało Agam. Gros jego tłumaczeń to sutry śunjawady.

Oto jego najważniejsze tłumaczenia: T (numer katalogowy kanonu wyd. w Japonii w latach 1924-34 Taishō shinshū daizōkyō. K (numer katalogowy z The Korean Buddhist Canon pod red. Lewisa R. Lancastera z 1979 r.)

[edytuj] Śunjawada

• Aṣtasāhasrikā (T 227, K 7)
• Pañcavimśati (T 223)
• Vimalakīrti-nirdeśa (T 475)
• Vajracchedikā (T 235, K 13)
• Prajñā-pāramitā-hṛdaya (T 250, K 21)
• Saddharma-pundarīka (T 262)
• Mniejsza Sukhāvatī-vyūha (T 366)
• Maitreya-vyākarana (T 454, K 198)
• Mile dachengfo jing (T 456, K 195)
• Daśabhūmika (T 286, K 98)^[3]

[edytuj] Traktaty o medytacji^[4]

Kumaradżiwa nie zajmował się praktyką medytacji (poza standardową, rytualną jej formą). Teksty te przetłumaczył na prośbę przyjaciół.

• (Bodhisattva-dhyāna); Zuochan sanmei jing (T 614, K 991)^[5]

[edytuj] Winaja

• Sarvāstivādi-vinaya (T 1435, K 890)
• [Sarvāstivāda]-prātimokşa-sūtra (1436, K 902)
• Pusa jieben (Bodhisattva-prātimokṣa)^[6]

[edytuj] Śastry

• Cztery Traktaty
• Daśabhūmika-vibhāşā (T 1521, K 584) przypisywana Nagardżunie, ale raczej niesłusznie.
• Faputi xinjing lun (T 1659, K 624) przypisywana Wasubandhu.
• Satyasiddhi (T 1646, K 966) traktat Hariwarmana (skt. Harivarman)

[edytuj] 16 sutr przetłumaczonych powtórnie po Dharmalakszy

• Pañcavimśati [T 222, 223; K 1(2)]
• Saddharmapundarīka (T 263, 262; K 116, 117)
• Bhadrakalpa (T 425, - ; K 387, - )
• Viśeṣacintā-brahma-paripṛcchā (T 585, 586; K 142, 143)
• Vasudhara^[7] (T 481, 482; K 145, 146)
• Vimalakīrti-nirdeśa (T - , T 475; K - , 119)
• Pūrna-paripṛcchā [T - , 310, 17; K - , 22(17)]
• Śūrangama-samādhi (T - , 642; K - , 378)
• Mniejsza Sukhāvatī-vyūha^[8] (T - , 366; K 192)
• Mile chengfo jing^[9] (T 453, 454; K 197, 198)
• Renwang jing^[10] (T - , 245; K - , 19)
• Acintyaprabhāsa-nirdeśa (T - , 484; K - , 381)
• Dafang dengdingwang jing^[11] (T 477, - ; K 122, - )
• Vidhi-hṛdaya-vyūha^[12] (T - , 307; K - , 95)
• Ratnajāli-paripṛcchā (T 433, - ; K 354, - )
• Sarva-punya-samuccaya-samādhi (T 381, 382; K 140,141)

[edytuj] Poglądy, nauki

O jego poglądach możemy się dowiedzieć głównie z dwóch źródeł. Pierwszym jest jego komentarz do Vimalakīrti-nirdeśa-sūtra (T 1755), a drugim - zbiór listów, które pisał do Huiyuana po 405 r.

Temat listów został wybrany przez Huiyuana i dotyczył Abhidharmy oraz Amitābhy. Jednak znajduje się także w tej korespondencji dyskusja o madhjamice, której rozumienie sprawiało Huiyuanowi wyraźną trudność lub, być może, była to jego taktyka ożywiająca dyskusję^[13]

Z jego wypowiedzi na temat języka i prawdy, przyczyny i skutku oraz rzeczywistości wynika iż prezentował poglądy madhjamików i jego wypowiedzi nie są odległe od poglądów Nagardżuny. Dlatego też jest uważany za pierwszego propagatora madhjamiki w Chinach. Świadczy też o tym to, iż przetłumaczył cztery traktaty podstawowe dla doktryny tej szkoły. W Chinach madhjamika nosiła nazwę Szkoły Trzech (chin. Sanlun) lub Czterech Traktatów, zależnie od tego, który zestaw uważano za podstawowy:

• Madhyamaka-kārikā^[14] (409 r.)- Nagardżuna (T 1564, K 577)
• Śata(ka)-śāstra (404 r.) - Arjadewa (T 1569, K 581)
• Dvādaśa-nikayā-śāstra (408 r.) - Nagardżuna (T 1568, K 579)
• Mahāprajñā-pāramitā-śāstra (402 r.) - Nagardżuna (T 1509, K 549)

Cieszył się niezwykłym autorytetem i tysiącami przybywali do niego uczniowie z całych Chin i z innych krajów. Jego najbardziej znani uczniowie to: Sengzhao (384-414), Daosheng oraz Koreańczyk Sungnang.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia

• The Encyclopedia of Eastern Philosophy and Religion.
• Richard H. Robinson. Early Mādhyamika in India and China. ISBN 0-87728-433-4

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Filozofia Chin