Project Gutenberg
Contents Listing Alphabetical by Author:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Unknown Other
Contents Listing Alphabetical by Title:
# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z Other

Amazon - Audible - Barnes and Noble - Everand - Kobo - Storytel 

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Liberia - Wikipedia, wolna encyklopedia

Liberia

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy państwa. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Liberia (Republika Liberii – Republic of Liberia) – państwo położone w Afryce Zachodniej. Sąsiaduje z Gwineą, Wybrzeżem Kości Słoniowej oraz Sierra Leone. Sytuacja gospodarcza i polityczna tego kraju jest nadal niestabilna, co jest skutkiem przewrotów wojskowych i wojny domowej (zakończonej w 1996).

Republic of Liberia
Republika Liberii
Flaga Liberii
Godło Liberii
Flaga Liberii Godło Liberii
Dewiza: (ang.) The love of liberty brought us here
(Umiłowanie wolności przywiodło nas tutaj)
Hymn: All Hail, Liberia, Hail!
Położenie Liberii
Język urzędowy angielski
Stolica Monrovia
Ustrój polityczny republika
Głowa państwa prezydent Ellen Johnson-Sirleaf
Szef rządu prezydent Ellen Johnson-Sirleaf
Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe
101. na świecie
111 370 km²
1%
Liczba ludności (2007)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
131. na świecie
3 200 000
29 osób/km²
Jednostka monetarna dolar liberyjski (LRD)
Niepodległość 26 lipca 1847
Religia dominująca chrześcijaństwo
Strefa czasowa UTC +1
Kod ISO 3166 LR
Domena internetowa .lr
Kod samochodowy LB
Kod telefoniczny +231
Mapa Liberii

Spis treści

[edytuj] Ustrój polityczny

Zobacz więcej: Ustrój polityczny Liberii

[edytuj] Podział administracyjny:

Zobacz więcej w osobnym artykule: Podział administracyjny Liberii.

Państwo podzielone jest na 15 hrabstw:

  • Bomi
  • Bong
  • Gbarpolu
  • Grand Bassa
  • Grand Cape Mount
  • Grand Gedeh
  • Grand Kru
  • Lofa
  • Margibi
  • Maryland
  • Montserrado
  • Nimba
  • River Cess
  • River Gee
  • Sinoe

Miasta Liberii: Harbel

[edytuj] Demografia

Zobacz więcej: Demografia Liberii

W skład ponad 3-milionowej populacji Liberii wchodzą liczne grupy etniczne. Żyją tam potomkowie uwolnionych amerykańskich niewolników oraz niewolników z Karaibów (ok. 5%), nazywanych Amerykanoliberyjczykami, którzy stanowili w Liberii wyższą warstwę społeczną, a także liczne plemiona tubylcze (95%), w tym: Kpelle, Bassa, Gio, Kru, Grebo, Mano, Krahn, Gola, Gbandi, Loma, Kissi, Vai, Dei, Bella, Mandingo oraz Mende. Różnorodność etniczna umocniona jest współistnieniem w Liberii ponad 20 języków (urzędowym jest język angielski), a także kultywowaniem animizmu przez blisko 40% ludności.

[edytuj] Geografia

Zobacz więcej: Geografia Liberii

Państwo położone w Afryce Zachodniej kilkaset kilometrów na północ od równika. Połowa powierzchni pokryta jest lasem tropikalnym. Ukształtowanie terenu zmienia się wraz z oddaleniem od wybrzeża – początkowa równina przechodzi stopniowo w pofałdowany płaskowyż, a następnie w niewysokie góry w północno wschodniej części kraju. Średnia temperatura utrzymuje się na poziomie 21 stopni Celsjusza. Maksimum to 37°C. Stosunkowo niewielkie są wahania temperatury spowodowane zmianą pór dnia i roku. Występują dwie pory roku: sucha i deszczowa.

[edytuj] Historia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Liberii.

Jest to najstarsza republika w Afryce. Powstała w wyniku umowy między tubylcami a Amerykańskim Towarzystwem Kolonizacyjnym podpisanej w 1821. Dzięki niej wyzwoleni niewolnicy mieli osiedlić się w tej części kontynentu i żyć w zgodzie z 18 plemionami autochtonów. 26 lipca 1847 uchwalono konstytucję, jednocześnie deklarując własną niepodległość. Niemal nieustannie historia Liberii związana była ze Stanami Zjednoczonymi, tak gospodarczo jak i kulturowo. W 1980 Samuel K. Doe przeprowadził przewrót wojskowy, zamordował urzędującego prezydenta i obalił rząd. Wprowadził na jej miejsce własny rząd, a siebie mianował głową państwa. W 1989 wybuchła wojna domowa, której efektem było obalenie i stracenie Doe'a, a także wyniszczenie kraju wskutek trwających 7 lat działań wojennych. W 1997 Charles Taylor, jeden z oponentów Doe'a, został wybrany prezydentem Liberii.

[edytuj] Gospodarka

Zobacz więcej: Gospodarka Liberii

Liberia jest znana jako kraj "taniej bandery". Zarejestrowane tu statki tworzą największą flotę na świecie. Ich łączny tonaż wynosi 99 mln DWT. Długi Liberii zostały spłacone przez Chiny.

[edytuj] Kultura

Zobacz więcej: Kultura Liberii

[edytuj] Turystyka

Zobacz więcej: Turystyka Liberii

[edytuj] Linki zewnętrzne

W innych językach

Static Wikipedia (no images) - November 2006

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu