Marian Iwańciów
Z Wikipedii
Marian Iwańciów (ur. 4 lutego 1906 w Złoczowie - zm. 14 marca 1971 w Zamościu) - malarz, grafik, pedagog. Syn Filipa Iwańciów i Stanisławy Marii, z domu Sieprawskiej.
Studia artystyczne odbywał na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1929-1934) oraz na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu (1949-1950). Malarstwo studiował u prof. Ferdynanda Ruszczyca, prof. Tymona Niesiołowskiego i prof. Ludomira Śleńdzińskiego, a grafikę u prof. Jerzego Hoppena. W latach 1933, 1934/1935 prace Mariana Iwańciów prezentowano na wystawach sprawozdawczych organizowanych w Wilnie przez Uniwersytet Stefana Batorego.
Obok twórczości plastycznej zajmował się też pracą pedagogiczną. Uczył w Wilnie i w Trokach. W roku 1939 brał udział w ogólnopolskiej wystawie grafiki o tematyce wojskowej w Poznaniu, a rok później w wystawie malarstwa grupy "Niezależnych" w Wilnie. Wystawiał m.in. we Wrocławiu (1953), Lublinie (1960, 1963, 1964) i w Zamościu (1963, 1964, 1966). Uczestniczył w Ogólnopolskiej Wystawie Marynistycznej w 1964. Podróżował m.in. do Bułgarii, Francji, Jugosławii i Rumunii gdzie namalował serię obrazów oraz liczne studia pastelowe i akwarelowe. Prace te prezentowane były w ramach indywidualnej wystawy pt. Notatki z podróży w Lublinie (1964) i w Zamościu (1966).
W 1945 roku repatriował się i przybył na tzw. ziemie odzyskane. Zamieszkał w Górze Śląskiej, gdzie podjął pracę jako nauczyciel w gimnazjum i w liceum ogólnokształcącym. W 1953 zamieszkał w Zamościu, zostając nauczycielem, a następnie, dyrektorem Liceum Sztuk Plastycznych (1965-1969). Zorganizował Dziecięcą Olimpiadę Rysunkową (1958) i Ośrodek Krzewienia Kultury Plastycznej przy Zarządzie Powiatowym ZNP w Zamościu (1961).
Był autorem artykułów, m.in. "Nowe formy wychowania przez sztukę" ("Rysunek" 1960 nr 3) i "20 lat PLSP" ("Kamena" 1964 nr 22). Powodzeniem cieszyły się w Zamościu urządzane przez artystę wystawy dydaktyczno-problemowe plastyki i wystawy upowszechniające osiągnięcia plastyków z różnych ośrodków artystycznych Polski. Bezpartyjny. Za działalność artystyczną odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Był współtwórcą "Grupy Zamojskiej" i czołowym przedstawicielem zamojskiego środowiska plastycznego.
[edytuj] Wybrane publikacje
- Kościół Misjonarzy w Wilnie (drzeworyt; 1933)
- Fragment zamku w Trokach I (drzeworyt; ok. 1935)
- Fragment zamku w Trokach II (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Troki - Jezioro Galwe i drzewa (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Troki - Jezioro Galwe i łódka (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Pejzaż z drzewami (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Z walk o niepodległość (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Konie i wóz (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Staruszka z dzbanem (drzeworyt; lata 30. XX w.)
- Mamaja, Rumunia - Meczet I (pastel, akwarela; 1957)
- Mamaja, Rumunia - Meczet II (akwarela, tusz; lata 50. XX w.)
- Meczet (rysunek tuszem; lata 60. XX w.)
- Pula, Jugosławia - Port (rysunek tuszem; lata 60. XX w.)
- Pasym, Polska - Rynek (rysunek tuszem; lata 60. XX w.)
- Dachy (rysunek tuszem; lata 60. XX w.)
[edytuj] Źródła
- Kazimierz Brakoniecki, Jan Kotłowski, Lech Lechowicz Wileńskie środowisko artystyczne 1919-1945, Olsztyn 1989
- Józef Poklewski Polskie życie artystyczne w międzywojennym Wilnie, Toruń 1994
- Jerzy Malinowski, Michał Woźniak, Ruta Janoniene Kształcenie artystyczne w Wilnie i jego tradycje, Toruń-Wilno 1996
