Most Pokoju
Z Wikipedii
Most Pokoju – most przez główny nurt Odry wybudowany we Wrocławiu po II wojnie światowej na miejscu zniszczonego w czasie oblężenia Festung Breslau mostu Lessinga – Lessingbrücke.
Przed zburzeniem w 1808 fortyfikacji miejskich na miejscu dzisiejszego mostu znajdowała się przeprawa, łącząca znajdujący się na lewym (południowym) brzegu rzeki "miejski plac drzewny" (Städtlicher Holzplatz[1]) z Przedmieściem Piaskowym na prawym brzegu. Później powstał na jej miejscu drewniany most Fenigowy[2], który w 1875 zastąpiono stalowym czteroprzęsłowym mostem kratownicowym systemu Schwendlera podpartym kamiennymi filarami. Patronem mostu, tak jak sąsiadującego z mostem dawnego placu drzewnego[3], został dramatopisarz niemiecki epoki oświecenia, Gotthold Ephraim Lessing. W 1945 dwa z czterech przęseł mostu uległy zniszczeniu tak poważnemu, że uznano, iż odbudowa tej konstrukcji jest nieopłacalna; postanowiono wybudować w tym miejscu most całkiem od nowa.
Powojenny trójprzęsłowy most ma 125,3 m długości[4] i 25,7 m szerokości i niesie dwie dwupasmowe jezdnie (po 6,40 m szerokości), dwa chodniki (po 3,75 m) oraz dwutorową linię tramwajową. Pierwotnie linia tramwajowa przebiegała obok jezdni (na zachód od niej) po osobno zdylatowanej konstrukcji. Obie kablobetonowe przeprawy (drogowa i tramwajowa) zrealizowano jako skrzynkowe, w ustroju Gerbera, podparte na dwóch wspólnych betonowych filarach. Most zaprojektował Jan Kmita, a budowę prowadzili inżynierowie S. Szyndlar oraz B. Christoff. Budowę rozpoczęto w 1954, a most do eksploatacji oddano w roku 1959; nazywał się wówczas "mostem Wojewódzkim"[5], nazwa "most Pokoju" obowiązuje od 1966. Wtedy, 8 maja, minister spraw zagranicznych PRL Adam Rapacki wmurował przy północnym przyczółku mostu tablicę pamiątkową, która w zamierzeniu miała upamiętniać zaplanowane wzniesienie w tym miejscu "Pomnika Powrotu do Macierzy Ziem Zachodnich i Północnych". Konkurs na pomnik rozstrzygnięto rok później (zwyciężył projekt Henryka Morela), ale do jego realizacji nigdy nie doszło, została tylko granitowa tablica. W późniejszych latach most był kilkakrotnie remontowany; ostatni jego remont generalny wykonano w roku 2003; przebudowano wówczas zarówno sam most, jak i będącą jego przedłużeniem ulicę Wyszyńskiego, przenosząc torowisko tramwajowe pomiędzy jezdnie.
 Jezdnie i torowisko mostu, po przebudowie w 2003 |
 Most widziany z Ostrowia Tumskiego; w głębi gmach Urzędu Wojewódzkiego |
 Tablica pamiątkowa – ślad po niezrealizowanym pomniku |
Przypisy
- ↑ Tak oznaczony na planie G.W. Redekera z 1847.
- ↑ Most fenigowy, most groszowy – potoczna nazwa mostów na których było pobierane myto; poprzednik znajdujących się w innej części miasta mostów Osobowickich także nosił w XIX wieku nazwę "groszowego" - Gröschelbrücke.
- ↑ Dzisiejszego placu Powstańców Warszawy.
- ↑ Dane wg opracowania Leszka Budycha "Mosty Wrocławia w rysunkach projektowych"; wg Encyklopedii Wrocławia ma 124,7 metra.
- ↑ Obok mostu, na południowym brzegu Odry, znajduje się gmach Urzędu Wojewódzkiego.
[edytuj] Zobacz też
na Odrze: most Bartoszowicki • kładka Bielarska • most Burzowy • most Chrobrego • most Dmowskiego • most Grunwaldzki • mosty Jagiellońskie • most św. Klary • most św. Macieja • mosty Mieszczańskie • most Milenijny • mosty Młyńskie • mosty Osobowickie • kładka Piaskowa • most Piaskowy • most Pokoju • most Pomorski • most Sikorskiego • kładka Słodowa • most Słodowy • most Szczytnicki • most Tumski • mosty Uniwersyteckie • most Warszawski • kładka Zwierzyniecka • most Zwierzyniecki
na Bystrzycy: most Brodzki • most Jarnotłowski • most Marszowicki • most Ratyński • mosty Średzkie • kładka Złotnicka
na Dobrej: most Kłokoczycki • most Pawłowicki • most Zakrzowski
na Oławie: kładka Barani Skok • most Oławski • most Parkowy • most Rakowiecki • kładka Siedlecka
na Ślęzie: most Kleciński • most Maślicki • most Muchoborski • kładka Oporowska • most Oporowski • most Partynicki • most Pilczycki • most Pilczycki Nowy • most Strzegomski • most Żernicki
na Widawie: most Krzywoustego • most Dekarski • most Pęgowski • most Polanowicki • most Sołtysowicki • most Widawski
na fosie miejskiej: kładka św. Antoniego • most Krupniczy • kładka Muzealna • most Piotra Skargi • kładka Sądowa
