Nowa Irlandia

Z Wikipedii

**Nowa Irlandia**


podział administracyjny Papui-Nowej Gwinei
Stolica	Kavieng
Powierzchnia	9 600 km²
Ludność - spis 2000	118 148 mieszk.
Gęstość zaludnienia	12,3 mieszk./km²
Region	Islands
ISO 3166-2	PG.NI

Nowa Irlandia – wyspa na Pacyfiku, wraz z pobliskimi mniejszymi wyspami stanowi najdalej na północny wschód wysuniętą prowincję Papui-Nowej Gwinei.

Mapa fizyczna Nowej Irlandii

[edytuj] Geografia

Wyspa stanowi część Archipelagu Bismarcka, często porównuje się jej kształt do muszkietu. Nowa Irlandia jest długa, wąska i górzysta (najwyższy szczyt: Lambel, 2150 m). Ma 320 km długości, lecz jej szerokość w niektórych miejscach nie przekracza 10 km. Wyspa leży między 1. a 5. stopniem szerokości geograficznej południowej.

W skład prowincji Nowa Irlandia wchodzą również mniejsze wyspy: Nowy Hanower, Saint Matthias Group (Mussau, Emirau), Tabar Group (Tabar, Tatau, Simberi), Tanga Group (Malendok, Boang), Wyspy Feni (Ambitle, Babase), Djaul, Lihir, Anir i mniejsze, łącznie 149 wysp. Łączna powierzchnia prowincji wynosi 9600 km², a zamieszkuje ją 119 tys. mieszkańców (dane z 2000). Największe miasto i stolica prowincji to Kavieng (11 560 mieszkańców) na wyspie Nowa Irlandia.

[edytuj] Historia

Ślady ludzkiej obecności od 40 tys. lat, znana kultura Lapita pojawiła się ok. 3300 lat temu. Późniejsze słabo udokumentowane próby penetracji chińskiej oraz przez ludy Azji południowo-wschodniej. Jako pierwsi z Europejczyków na wyspę dotarli Holendrzy w 1616 Działalność misjonarzy od 1877, w 1886 wyspa skolonizowana przez Niemcy jako Neu-Mecklenburg.

Ludność miejscowa była w XIX w. masowo wywożona do Australii oraz na wyspy Pacyfiku do pracy na plantacjach.

W 1914 wyspa przeszła pod panowanie Australii, została wówczas przemianowana na Nową Irlandię. Od 1921 terytorium mandatowe Ligi Narodów pod australijską administracją. Podczas II wojny światowej była okupowana przez Japonię (1941-1945). Po II wojnie światowej nadal w posiadaniu Australii, aż do uzyskania niepodległości przez Papuę-Nową Gwineę w 1975.