Pancerniki typu Vittorio Veneto

Z Wikipedii

Pancerniki typu Vittorio Veneto
Opis typu
Producent	Włochy
Użytkownicy	Włochy
Wprowadzenie do służby	1940
Zbudowane okręty	4
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 41 000 t pełna: 46 000 t
Długość	238 m
Szerokość	32,9 m
Zanurzenie	9,7 m
Napęd	turbiny Parsona o mocy 140 000 KM napędzające 4 śruby
Prędkość	30 węzłów
Zasięg	4500 mil morskich
Załoga	1860
Uzbrojenie	9 x 381 mm 12 x 152 mm 12 x 90 mm 20 x 37 mm 20 x 20 mm
Wyposażenie lotnicze	3 samoloty rozpoznawcze

Pancerniki typu Vittorio Veneto^[1] – włoskie pancerniki budowane w latach 1934-1942, niekiedy dla tego typu używa się nazwy Littorio.

[edytuj] Historia

Po zakończeniu I wojny światowej w latach 1920-1921 toczyła się rozmowy w Waszyngtonie w sprawie ograniczenia flot wojennych państw na świecie. W rozmowach tych uczestniczyły: Stany Zjednoczone, Francja, Włochy, Wielka Brytania, Japonia i Chiny. 6 lutego 1922 r. podpisano traktat waszyngtoński, na mocy którego dokonano określenia stosunek sił morskich poszczególnych państw. Ustalono w nim także, że okręty liniowe nie mogą mieć większego tonażu niż 35000 ton i dział głównych o kalibrze przekraczającym 406 mm. Traktat ten podpisano na okres 10 lat. Po jego wygaśnięciu próbowano przedłużyć czas jego obowiązywania i w 1930 r. podpisano w Londynie traktat londyński, który zezwalał Włochom na wybudowanie pancerników o łącznym tonażu 70000 ton.

W 1930 r. ówczesny generalny inspektor włoskiej marynarki wojennej (Regia Marina) gen. Umberto Pugliese zlecił opracowania 3 okrętów liniowych o tonażu 23000 ton, uzbrojone w działa główne kalibru 381 mm lub 406 mm. W 1934 r. zmieniono te założenia głównie w celu zapewnienia przewagi nad flotą francuską, która w tym czasie rozpoczęła budowę pancerników "Dunkerque" i "Strassbourg". Jednostki włoskie miały mieć tonaż 35000 ton i być silniej opancerzone i uzbrojone niż francuskie. Zdecydowano się na budowę dwóch pancerników, które otrzymały nazwę "Littorio" i "Vittorio Veneto". W 1937 r. traktat londyński nie został przedłużony wobec wyłamania się z niego Japonii, a także podjęciu zbrojeń przez III Rzeszę. Wtedy to Włochy zdecydowały się na budowę kolejnych dwóch pancerników tej klasy, które otrzymały nazwy: "Roma" i "Impero". Ostatecznie tylko trzy z tych pancerników zostało ukończonych i wzięło udział w działaniach wojennych II wojny światowej. Natomiast pancernik "Impero" nie został nigdy ukończony. Pancerniki, z wyjątkiem pancernika "Roma", przetrwały wojnę, lecz poniosły ciężkie uszkodzenia i ostatecznie wszystkie zostały złomowane pod koniec lat pięćdziesiątych.

[edytuj] Historia poszczególnych pancerników typu Vittorio Veneto

[edytuj] Pancernik "Littorio"

Pancernik „Littorio” latem 1940 roku

Stępkę pod pancernik położono 28 października 1934 r. w stoczni Cantieri Ansaldo Genova w Genui. Wodowanie nastąpiło 25 lipca 1937 r. Ostateczne zakończenie budowy nastąpiło 28 kwietnia 1940 r. i okręt wszedł w skład Regia Marina.

1 września 1940 r. wziął udział w operacji "Hats", a 29 września 1940 r. w operacji MB 5. W nocy z 11/12 listopada 1940 r. w porcie Tarent został zaatakowany przez samoloty pokładowe Fairey Swordfish Mk I z brytyjskiego lotniskowca "Illustrious" i trafiony 3 torpedami. Okręt został ciężko uszkodzony i jego część dziobowa znalazła się pod wodą. Został wydobyty 11 grudnia 1940 r. i rozpoczęto jego remont który trwała do sierpnia 1941 r.

27 września 1941 r. ponownie wszedł do działań bojowych biorąc udział w ataku na konwój brytyjski "Halbert" zmierzający na Maltę. 17 grudnia 1941 r. wziął udział w pierwszej bitwie w Zatoce Syrta, gdzie doszło do walki z brytyjskimi okrętami.

3 stycznia 1942 r. wziął udział w ochronie włoskiego konwoju M 43 zmierzającego do Libii. 22 marca 1942 r. wziął udział w drugiej bitwie w Zatoce Syrta, w trakcie której doszło do jego uszkodzenia w wyniku eksplozji wewnętrznej. Ponownie wziął 16 czerwca 1942 r. w ataku na konwój brytyjski "Vigorous" płynącego z Malty w trakcie tego ataku został trafiony torpedą wystrzeloną przez brytyjski samolot i wycofał się. Jego remont trwał do lutego 1943 r. W czerwcu 1943 r. został ponownie uszkodzenia w czasie amerykańskich nalotów na port La Spezia. 30 lipca 1943 r. przemianowany na "Italia".

9 września 1943 r. pancernik "Italia" wypłynął z portu La Spezia wraz z pancernikami "Vittorio Veneto" i "Roma" oraz 6 krążownikami, 8 niszczycielami i 4 torpedowcami w kierunku Malty, aby poddać się siłą alianckim. W drodze zespół włoskich okrętów został zaatakowany przez 15 samolotów bombowych Dornier Do 217K, które zaatakowały go bombami kierowanymi Fritz X (SD 1400X). Jedna z takich bomb trafiła w okręt, lecz zdołał on 10 września 1943 r. dotrzeć na Maltę. Został on internowany w Egipcie. W 1947 r. został on przejęty przez Stany Zjednoczone w ramach reparacji wojennych, lecz nie wszedł do służby. 1 czerwca 1948 r. został skreślony z listy floty a następnie złomowany w porcie La Spezia.

[edytuj] Pancernik "Vittorio Veneto"

Stępkę pod pancernik położono 28 października 1934 r. w stoczni Cantieri Riuniti dell' Adriatico San Marco w Trieście. Wodowanie nastąpiło 22 sierpnia 1937 r. Ostateczne wyposażenie pancernika nastąpiło 6 maja 1940 r. i z tym dniem wszedł on w skład włoskiej floty Regia Marina.

Do akcji wszedł 1 września 1940 r., gdy wspólnie z pancernikiem "Littorio" wziął udział w operacji Hats, także 29 września 1940 r. wziął udział we operacji MB 5. W trakcie ataku na port Tarent w nocy z 11 na 12 listopada 1940 r. znajdował się w porcie lecz uniknął uszkodzeń.

27 listopada 1940 r. wziął udział w bitwie koło przylądka Spartivento, w trakcie której został uszkodzony po trafieniu torpedą z samolotu pokładowego brytyjskiego lotniskowca "Formidable". Skierowany do naprawy do portu Genua, został tam ponownie uszkodzony w trakcie bombardowania 8 lutego 1941 r.

27 marca 1941 r. wziął udział w bitwie koło przylądka Matapan, w trakcie której został trafiony torpedą zrzuconą z samolotów pokładowych lotniskowca "Formidable". W wyniku tego trafienia stracił on możliwości manewrów, gdyż miał uszkodzone stery. 27 września 1941 r. ponownie bierze udział w ataku na brytyjski konwój "Halbert" płynący z Malty. 14 grudnia 1941 r. w trakcie ochrony konwoju zmierzającego do Libii został trafiony torpedą przez brytyjski okręt podwodny "Urge" z 10 flotylli okrętów podwodnych stacjonującej na Malcie.

Skierowany do naprawy w porcie La Spezia, 15 czerwca 1942 r. został uszkodzony w trakcie bombardowania. Z portu wypłynął 9 września 1943 r. wraz z grupą innych włoskich okrętów i udał się w kierunku Malty. W trakcie rejsu uniknął uszkodzeń i 10 września 1943 r. wpłynął do portu Valletta, gdzie poddał się siłom alianckim. Został internowany i skierowany do Egiptu, gdzie przebywał do końca wojny. W 1947 r. został przejęty przez Wielką Brytanię w ramach reparacji wojennych. Lecz nie wszedł do służby a 1 lutego 1948 r. został skreślony z listy floty a następnie złomowany w La Spezia w czerwcu 1948 r.

[edytuj] Pancernik "Roma"

Pancernik „Roma” w 1940 roku w kamuflażu bojowym

Stępkę pod pancernik "Roma" położono w 18 września 1938 r. w stoczni Cantieri Riuniti dell' Adriatico San Marco w Trieście. Wodowanie nastąpiło 9 czerwca 1940 r. A ostateczne wyposażenie okrętu w 14 czerwca 1942 r. i z tym dniem weszła w skład Regia Marina. Pancernik nie brał udziału w walkach. W czerwcu 1943 r. został uszkodzona w czasie nalotu lotnictwa amerykańskiego.

9 września 1943 r. wypłynął z portu La Spezia wraz z grupą okrętów włoskich i udał się w kierunku Malty. W trakcie rejsu zespół ten został zaatakowany przez niemieckie samoloty bombowe Dornier Do 217K. Pancernik "Roma" został trafiony dwiema bombami kierowanymi Fritz X i zatonął.

[edytuj] Pancernik "Impero"

Stępkę pod pancernik "Impero" położono 14 maja 1938 r. w stoczni Cantieri Ansaldo Genova w Genui, a okręt wodowani 15 listopada 1939 r. W czerwcu 1940 r. przerwano jednak nad nim prace i został skierowany początkowo do Brindisi, a następnie do Wenecji, gdzie w styczniu 1942 r. wznowiono prace wykończeniowe. Następnie przeniesiono go do Triestu, gdzie we wrześniu 1943 r. został przejęty przez Niemców.

Następnie w czasie nalotów lotnictwa amerykańskiego został uszkodzony. A po wojnie zrezygnowano w ogóle z jego wykończenia i ostatecznie został złomowany w 1950 r. Okręt nigdy nie wszedł w skład floty włoskiej ani niemieckiej.

[edytuj] Dane techniczno-taktyczne pancerników typu Vittorio Veneto

Przypisy

p • d • e

Włoskie okręty z okresu II wojny światowej

Pancerniki
typu Cavour: Conte di Cavour • Giulio Cesare • typu Caio Dulio: Andrea Doria • Caio Duilio • typu Littorio: Littorio • Vittorio Veneto • Roma
Krążowniki ciężkie
typu Zara:Fiume • Gorizia • Pola • Zara		typu Trento: Trento • Trieste • Bolzano
Krążowniki lekkie
typu di Giussano (Condottieri I): Alberto di Giussano • Alberico da Barbiano • Bartolomeo Colleoni • Giovanni delle Bande Nere • typu Cadorna (Condottieri II): Luigi Cadorna • Armando Diaz • typu Montecuccoli: Raimondo Montecuccoli • Muzio Attendolo • typu Duca d'Aosta: Emanuele Filiberto Duca d'Aosta • Eugenio di Savoia • typu Duca degli Abruzzi: Luigi Savoia Duca degli Abruzzi • Giuseppe Garibaldi • typu Capitani Romani: Attilio Regolo • Giulio Germanico • Pompeo Magno • Scipione Africano • Ulpio Traiano • inne: Taranto • San Giorgio • Bari
Niszczyciele		Torpedowce
typy: Mirabello • Leone • Sella • Sauro • Turbine • Navigatori • Dardo • Folgore • Maestrale • Oriani (Poeti) • Soldati • zdobyczne: typ Sebenico • Premuda		typy stare: Pilo • Sirtori • la Masa • Generale • Palestro • Curtatone • Audace • typy nowe: Spica • Orsa (Pegaso) • Ciclone
Korwety		Lotniskowce
typ Gabbiano		Aquila • Sparviero
Okręty podwodne
typy: Acciaio • Adua • Argonauta • Perla • Sirena • Sirena • Argo • Balilla • Bandiera • Bragadin • Brin • Cagni • Calvi • Classe R Fieramosca • Flutto I • Flutto II • Foca • Glauco • Liuzzi • Mameli • Marcello • Marconi • Micca • Pisani • Settembrini • Squalo