Parafia św. Jadwigi w Bolkowie

Z Wikipedii

Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Bolkowie – parafia znajduje się w dekanacie bolkowskim w diecezji świdnickiej. Była erygowana w XIII w. Jej proboszczem jest ks. prałat Ryszard Matuszak.

[edytuj] Kościół

Kościół obecnie

Kościół parafialny wpisany jest do rejestru zabytków (76 z dn. 29.03.49). Znajduje się w dekanacie Bolków.

Gotycka budowla pierwotnie na planie krzyża greckiego, posiadał wieżę w formie wczesnogotyckiej i zakrystię dobudowaną na południu. W wieży zachował się jeden dzwon z 1506 r. Datowany na połowę XIII w.

W świątyni znajduje się charakterystyczne dla tego okresu sklepienie krzyżowo–żebrowe (z charakterze przejściowym pomiędzy stylem romańskim a gotyckim), zachowane do dziś w części gotyckiej, kapitele zdobi dekoracja roślinna.

W kościele znajduje się drewniana, barokowa ambona z 1619 r., zdobiono postaciami czterech ewangelistów, jest to najstarszy przedmiot w kościele, została ufundowana przez kupca Bodensteina z Wrocławia, którego żona pochodziła z Bolkowa. Ambonę zdobią też sceny z Biblii oraz wizerunki Chrystusa, Mojżesza i Melchizedecha.

Gotycki ołtarz główny pochodzi z 1875 r. (wcześniejszy pochodził z 1725 r.), ołtarza serca jezusowego z 1894 r. oraz ołtarz maryjny z 1894 r. Stację drogi krzyżowej pochodzą z 1893 r., organy z 1895 r.

[edytuj] Historia

Ołtarz serca jezusowego w 1894 r.

Kościół zbudowano zapewne około 1250 r. Wzmiankowano go po raz pierwszy w 1298 r. w tym czasie został ochrzczony im. św. Jadwigi przez biskupa wrocławskiego Tomasza II. Wcześniej nosił nazwą Kościół Krzyża. W miejscu gdzie powstał kościół miała znajdować się wcześniej świątynia Gotów.

W 1846 w. za sprawą proboszcza Faustmanna usunięto gotyckie szczyty i osadzono obecny czterospadowy dach usunięto też wczesnogotyckie małe okna zostały one zastąpione obecnymi, w 1882 r. wstawiono obecne witraże, kościół stał się budowlą trójnawową, zostało dodane cylindryczne zwieńczenie wieży.

W tym czasie odwrócono napisami do dołu, znajdujące się na kościelnej podłodze wzdłuż głównej nawy epitafia. Przykrywają one krypty z trumnami członków rodów: Zedlitzów, Tschirnhausów, Saltzów, oraz patrycjatu i przywódców miasta. Natomiast w podpiwniczeniu zakrystii znajduje się krypta szczelnie wypełniona kośćmi, pochodzą one z przykościelnego cmentarza.

W kościele zachowała się ambona z 1619 r., fresk z XIV w. (odkryty w 2006 r.), sklepienia krzyżowe w części wczesnogotyckiej i kamienne rzeźby na szczycie północnej kruchty. Obecnie trwa regotyzacja wnętrza kościoła.

[edytuj] Kalendarium

• 1248-1252 – założenie kościoła
• 1428 – spalenie wieży przez Husytów
• 1545-1629 – kościół świątynia protestancką
• 1646 – Szwedzi zniszczyli pozostałości wieży
• 1816 – odbudowa wieży wraz z zegarem w obecnej formie, była to ostatnia przebudowa świątyni
• 1863 – prace remontowano-budowlane
• 1875 – remont kościoła i nadanie mu cech neogotyckich
• 1898 – renowacja pokrycie kopuły wieży
• 1898 – 31 października wciągnięcie pozłacanej kuli wraz z chorągiewką pogodową
• 1911 – zakupienie nowej chrzcielnic, poprzednia została przekazana do muzeum na zamku
• 1917 – likwidacja dzwonów, przekazanie ich na cele militarne
• 1927 – podczas renowacji pod dachem zakrystii zostaje znaleziono około 80 czaszek i trochę kości, po analizie w Instytucie Etnologiczno-Antropologicznym w Lipsku orzeczono, że są to szczątki rodzimej ludności, prawdopodobnie z pewnym szczątków rasy azjatyckiej, w kilku czaszkach znaleziono czworokątne otwory, jako jedną z hipotez postawiono, że był to pochówek Husytów (dr Hesch, asystent w instytucie dokonał odpowiednich pomiarów). Jesienią całość ścian zewnętrznych została otynkowana.
• 1933 – kościół otrzymał nowe dzwony
• 1941 – dzwony zostały zdemontowane i przeznaczone do przetopienia
• 2006 – 2 kwietnia na placu przed wschodnim wejściem do kościoła stanął pomnik Jana Pawła II, specjalnie na tę okazję z części ulicy Karola Świerczewskiego wydzielono plac Jana Pawła II, przy którym obecnie znajduje się także plebania.

[edytuj] Otoczenie kościoła

[edytuj] Przykościelny cmentarz

Do końca XVII w. teren wokół świątyni był miejscem licznych pochówków, cmentarz rozciągał się w kierunku południowo-wschodnim aż do miejskiego muru. Na cmentarzu dokonywano także pochówków w masowych grobach.

[edytuj] Figura

Na zewnątrz, obok głównego wejścia do świątyni znajduje się ufundowana w 1724 r. figura św. Jana Nepomucena.

[edytuj] Nagrobki

Wmurowane płyty nagrobne

Na zewnętrznych ścianach kościoła wmurowane są nagrobki z XVI i XVII w.

[edytuj] Bibliografia

• Artykuł Romana Sadowskiego, Kaplica czaszek w Bolkowie

p • d • e

Dekanaty diecezji świdnickiej

Bielawa | Bolków | Bystrzyca Kłodzka | Dzierżoniów | Głuszyca | Gościsław | Kamieniec Ząbkowicki | Kłodzko | Kudowa-Zdrój | Lądek-Zdrój | Międzylesie | Nowa Ruda | Nowa Ruda-Słupiec | Piława Górna | Polanica-Zdrój | Strzegom | Świdnica Śląska (wschód) | Świdnica Śląska (zachód) | Świebodzice | Wałbrzych (południe) | Wałbrzych (północ) | Wałbrzych (zachód) | Ząbkowice Śląskie