Pismo logograficzne
Z Wikipedii
Pismo logograficzne (od gr. logos - mowa, grapho - piszę) - rodzaj pisma złożony z logogramów, odpowiadających na ogół sylabom lub spółgłoskom. W przeciwieństwie do pisma fonetycznego znaki pisma logograficznego mają nie tylko wartość fonetyczną, ale także wartość semantyczną. Podrodzajami pisma logograficznego są pismo piktograficzne i pismo ideograficzne.
[edytuj] Historia
Pisma logograficzne to najstarsze znane rodzaje pisma. Ich pierwszymi znakami były na ogół piktogramy i ideogramy, których znaczenie i lekcja wynikały z konwencji przyjętej przez użytkowników. Na bazie tych podstawowych znaków powstawało często pismo złożone, ewoluujące ku pismu piktofonetycznemu i fonetycznemu, m.in. alfabetowi.
Ponieważ odtworzenie konwencji, na mocy której dodawano do pisma logograficznego nowe znaki jest często niemożliwe, jego wiele rodzajów pozostaje nieodczytane. Jednym z największych sukcesów egiptologii było rozszyfrowanie egipskich hieroglifów.
Znane jest siedem najstarszych rodzajów pisma logograficznego:
- sumeryjskie pismo klinowe (3100 p.n.e. -75)
- pismo protoelamickie w Elamie (3000-2200 p.n.e.) - nie odczytane
- pismo protoindyjskie w Dolinie Indusu (ok. 2200 p.n.e.) - nie odczytane
- egipskie hieroglify (3000 p.n.e. -400)
- kreteńskie pismo hieroglificzne na Krecie (2000-1200 p.n.e.) - nie odczytane
- pismo hetyckie (patrz: język hetycki) w Anatolii i Syrii (1500-700 p.n.e.)
- pismo chińskie (od 1300 p.n.e. do dziś)
Ze względu na relację znaków do części mowy wyróżnia się:
- pismo logograficzne spółgłoskowe:
- hieroglify egipskie
- pismo logograficzne sylabowe (logosylabiczne):
- pismo klinowe
- pismo chińskie
- pismo Majów.
- pismo Yi
- pismo Naxi
- pismo logograficzne wywodzące się z chińskiego:
Alfabetyczne: Arabskie • Aramejskie • Braille'a • Cirth • Cyrylica • Dewanagari • Etiopskie • Fenickie • Głagolica • Gockie • Greckie • Gruzińskie • Hebrajskie • Łacińskie • Ormiańskie • Rowasz • Runiczne • Tengwar • Tifinagh
Sylabowe: Bopomofo • Czirokeskie • Dewanagari • Gurmukhi • Hangyl • Hiragana • Kanadyjskie • Katakana • Laotańskie • Sojombo • Tajskie • Tamilskie • Tybetańskie
Obrazkowe: Hieroglify • Pismo pierwotne
Chińskie: Pismo chińskie (tradycyjne i uproszczone) • Hancha • Kanji
Zobacz też: Alfabet • Systemy pisma CJK • Alfabet flagowy • Alfabet Morse'a