Polany Surowiczne

Z Wikipedii


Polany Surowiczne
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Komańcza
Położenie	49° 27' 01'' N 21° 52' 50'' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	0
Strefa numeracyjna (do 2005)	13
Tablice rejestracyjne	RBI
Położenie wsi
Położenie na mapie Polski Polany Surowiczne
Chatka studencka – Chałupa Elektryków
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Polany Surowiczne – nieistniejąca wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Komańcza.

[edytuj] Położenie

Polany Surowiczne leżą w dolinie Surowicznego Potoku, lewobrzeżnego dopływu Wisłoka, u stóp Polańskiej Góry. Na południu graniczą z Wolą Niżną i Surowicą, a na wschodzie z Darowem.

[edytuj] Historia

Wieś powstała prawdopodobnie w XV w., była wówczas wykorzystywana jako pastwiska przez mieszkańców istniejącej od XIV w. sąsiedniej Surowicy. W dokumentach pojawia się 22 czerwca 1549 r. jako Potok Surowiczny, kiedy to przywilej osadczy dla wsi otrzymał od kasztelana sanockiego Iwan z Surowicy. 15 kwietnia 1690 r. założono tu parafię pw. św. Michała Archanioła, należącą do diecezji przemyskiej, dekanatu jasielskiego. Pierwsze zapisy budowie cerkwi pochodzą z roku 1728. W ostatnich latach XIX w. wieś liczyła 101 domów i 665 osób, prawie wyłącznie Łemków (w końcu lat 30. XX wieku – ponad 1000 mieszkańców).

We wrześniu 1944 podczas operacji dukielsko-preszowskiej we wsi stacjonowała niemiecka 68. Infanterie-Division (XXIV. Panzerkorps) broniąca pozycji przed nacierającym od wschodu radzieckim 67 Korpusem piechoty oraz 167 i 129 Korpusem strzelców (107 Dywizji Piechoty).

20 maja 1945 banderowcy wykonujący wyrok Ukraińskiej Narodowej Samoobrony powiesili Homyka Wasyla narodowości ukraińskiej za nieposłuszeństwo wobec UPA. Jeszcze w 1945 r. mieszkańcy zostali wysiedleni do ZSRR. Chaty i cerkiew zostały rozebrane, a pola zmieniły się w nieużytki. Po wojnie teren doliny był okresowo wykorzystywany do wypasu bydła przez PGR i Zakład Karny z pobliskiego Moszczańca.

W 1992 r. na Polanach Surowicznych odbył się zlot Rainbow Family, w którym uczestniczyło ponad dwa tysiące członków i sympatyków Tęczowej Rodziny z całego świata.

Ruiny dzwonnicy

[edytuj] Pozostałości po dawnej wsi

Jedynymi śladami po wsi jest murowana dzwonnica z 1730 r., fundamenty cerkwi, kilka nagrobków na dawnym cmentarzu, ruiny kapliczki, zdziczałe sady i resztki kamiennych piwnic. W 1981 r. w jednym z opuszczonych budynków Zakładu Karnego studenci z NZS Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej założyli chatkę studencką. Gospodarzem chatki jest Klub Turystyczny Elektryków "STYKI" przy Wydziale Elektrycznym PW, jest udostępniana dla turystów od końca czerwca do końca września.