Pomnik Kościuszkowców
Z Wikipedii
Pomnik Kościuszkowców – pomnik upamiętniający próby niesienia pomocy powstaniu warszawskiemu[1] podejmowane przez żołnierzy 1 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Zlokalizowany jest u zbiegu ulic Wybrzeże Helskie i Okrzei przy wlocie do Portu Praskiego w dzielnicy Praga Północ w Warszawie, w pobliżu dawnego gmachu komory wodnej nad Wisłą.
14 września 1944 oddziały polsko-radzieckie zajęły Pragę, uwalniając od Niemców prawobrzeżną część miasta, gdy tymczasem od 1 sierpnia trwało powstanie warszawskie w lewobrzeżnej części Warszawy. We wrześniu podjęto zakończone niepowodzeniem próby przepraw przez Wisłę w rejonie przyczółka czerniakowskiego i na Kępie Potockiej.
Wiosną 1979 ogłoszono konkurs na projekt pomnika pod hasłem "... ale najpiękniejszy jest naszej Wisły brzeg", gdzie spośród 30 zgłoszonych prac wybrano projekt Andrzeja Kastena[1]. Pomnik stanąć miał w 1980, jednak plany te pokrzyżował zryw "Solidarności" i stan wojenny. Z inicjatywy Związku Kombatantów WP i Klubu Kościuszkowca[2] do prac przystąpiono w październiku 1983[1]. Wykonano nasyp ziemny dla wyeksponowania 12-metrowej, 48-tonowej rzeźby Andrzeja Kastena odlanej w brązie w Zakładach Mechanicznych im. Marcelego Nowotki[1]. Rzeźba przedstawia żołnierza rozpaczliwie wyciągającego rękę w stronę lewobrzeżnej Warszawy, z zabudowaniami Starej Pragi w tle.
Całość kompozycji przekroczyła wysokość 16 metrów, a rozległy plac wyłożony kamiennymi płytami obsadzony został zielenią. Ustawiono na nim ozdobne latarnie wg projektu B. Chylińskiego[2]. W pracach przy budowie monumentu brały udział liczne warszawskie przedsiębiorstwa oraz żołnierze Ludowego Wojska Polskiego. Odsłonięcie pomnika nastąpiło 17 stycznia 1985 w rocznicę wyzwolenia Warszawy.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Paweł Giergoń: Warszawa - Pomnik Kościuszkowców. sztuka.net. [dostęp 11 lutego 2008].
- ↑ 2,0 2,1 Pomnik Kościuszkowców. Przyjazna Strona Pragi Północ. [dostęp 11 lutego 2008].
