1 Warszawska Dywizja Piechoty
Z Wikipedii
1 Warszawska Dywizja Piechoty im. Tadeusz Kościuszki - związek taktyczny ludowego Wojska Polskiego.
Dywizja utworzona przez Związek Patriotów Polskich w maju 1943 w Sielcach nad Oką pod dowództwem płk Zygmunta Berlinga.
Dywizję formowano, z niewielkimi poprawkami, według etatu dywizji piechoty gwardii.
Przysięgę złożyła 15 lipca 1943.
Pierwszą bitwę stoczyła 12 października 1943 pod Lenino (obecnie na Białorusi).
Spis treści |
[edytuj] Skład organizacyjny
![Orzełek na czapkę](../../../../images/shared/thumb/4/41/KURICA.png/180px-KURICA.png)
- 1 pułk piechoty
- 2 pułk piechoty
- 3 pułk piechoty
- 1 pułk artylerii lekkiej,
- 1 pułk czołgów,
- 1 eskadra lotnicza.
Od 10 sierpnia 1943 do końca wojny:
- 1 Praski Pułk Piechoty
- 2 Berliński Pułk Piechoty
- 3 Berliński Pułk Piechoty
- 1 Berliński Pułk Artylerii Lekkiej
- 1 Samodzielny Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej
- Pluton Dowodzenia Dowódcy Artylerii
- 1 Samodzielny Batalion Szkolny
- 1 Samodzielny Batalion Saperów
- 1 Samodzielna Kompania Zwiadowcza
- 1 Samodzielna Kompania Łączności
- 1 Samodzielny Batalion Sanitarny
- 1 Ambulans Weterynaryjny
- 1 Samodzielna Kompania Chemiczna
- 1 Samodzielna Kompania Samochodowa
- 1 Kompania Karna ( sformowana. w składzie 1 DP , od 01 kwietnia 1944 podporządkowana Dowódcy 1 Armii WP )
- 2Ruchome Warsztaty Taborowo-Mundurowe
- 1 Piekarnia Polowa
- 1862 Kasa Banku Polowego
- 2898 Wojskowa Stacja Poczty Polowej
- Oddział Informacji Dywizji
Miano wyróżniające nadano w innych terminach
[edytuj] Działania bojowe
30 sierpnia 1943 dywizja wyruszyła na front i została przegrupowana w okolice wsi Lenino. Od dowódcy 33 Armii gen. Gordowa otrzymałą zadanie przełamać obronę niemiecką na odcinku: Połzuchy, wz. 215,5 , a następnie nacierać w kierunku: Łosiewa i Czurniłowa.
![](../../../../images/shared/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png)
W bitwie pod Lenino dywizja poniosła duże straty . Po jej zakończeniu ześrodkowano ją w rejonie Smoleńska, gdzie dalej odbywała szkolenie programowe.
W marcu 1944 roku wraz 1 Korpusem WP ześrodkowała się w okolicy Żytomierza i Berdyczowa. Zgodnie z dyrektywą z 29 kwietnia 1944, będąc w składzie 1 Armii WP podporządkowana została 1 Frontowi Białoruskiemu. W kolejnych dniach wraz z wojskami 1 FB, dywizja maszerowała w kierunku zachodnim , by 23 lipca 1944 przekroczyć rzekę Bug.
W rezultacie, po ponad trzystukilometrowym marszu dofrontowym trwającym od 15 do 27 lipca 1944, dywizja osiągnęła rubież Wisły i 2 sierpnia 1944 dokonała próby uchwycenia przyczółka w rejonie Dęblina.
W kolejnych dniach przegrupowała się na północ i 26 sierpnia 1944 prowadziła dalsze boje nad Wisłą w rejonie między rzekami: Wilga i Świder. 5 września 1944 dywizja została czasowo wyłączona ze składu 1 AWP i podporządkowana dowódcy sowieckiej 47 Armii . W dniach 10 - 15 września 1944 toczyła krwawe walki o wyzwolenie prawobrzeżnej Warszawy - Pragi.
Od lutego 1945 roku dywizja walczyła o Wał Pomorski, forsowała Odrę oraz wzięła udział w szturmie Berlina.
![](../../../../images/shared/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png)
[edytuj] Okres powojenny
Po zakończeniu służby okupacyjnej w Niemczech w czerwcu 1945 dywizja wróciła do kraju. Sztab dywizji rozlokowano w Siedlcach. Jej poszczególne oddziały wykorzystywano do walki ze zbrojnym podziemiem niepodległościowym.
[edytuj] Skład i rozmieszczenie (1949)
dowództwo - Legionowo
- 1 pułk piechoty - Warszawa
- 2 pułk piechoty - Legionowo
- 3 pułk piechoty - Ciechanów
- 1 pułk artylerii lekkiej - Garwolin
- 1 dywizjon artylerii przeciwpancernej - Legionowo
- 1 batalion saperów - Legionowo
[edytuj] Dowódcy
- płk (gen. bryg.) Zygmunt Berling,
- gen. bryg. Wojciech Bewziuk.
- płk/gen. brygady Józef Sielecki
- płk/gen. brygady Zygmunt Duszyński
- płk Tadeusz Cynkin
- płk/gen. bryg. Ludwik Barański
- ppłk/płk Wacław Zwierzański
- płk Józef Sobiesiak
- płk Józef Kamiński
- płk Józef Dziadura
[edytuj] Przeformowanie
W 1955 dywizję przeformowano na zmechanizowany związek taktyczny.
![](../../../../images/shared/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png)
Przypisy
- ↑ Stylizowany na orła piastowskiego noszony na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego : formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1965
[edytuj] Zobacz też
Korpusy: 1 Korpus Piechoty • 2 Korpus Piechoty • 1 Korpus Armijny • 2 Korpus Armijny
Dywizje: 1 DP • 2 DP • 3 DP • 4 DP • 5 DP • 6 DP • 7 DP • 8 DP • 9 DP • 10 DP • Brygady: 1 BPZmot • 1 BZap • 2 BZap
Pułki : 1 pp • 2 pp • 3 pp • 4 pp • 5 pp • 6 pp • 7 pp • 8 pp • 9 pp • 10 pp • 11 pp • 12 pp • 13 pp • 14 pp • 15 pp • 16 pp • 17 pp • 18 pp • 25 pp • 26 pp • 27 pp • 28 pp • 29 pp • 30 pp • 32 pp • 33 pp • 34 pp • 35 pp • 36 pp • 37 pp • Batalion : 1 sbkob
Rodowód: Związek Patriotów Polskich * PSZ w ZSRR (1943-1944) * Armia Ludowa Instytucje centralne: Naczelne Dowództwo (1944) * Sztab Główny ND * Główny Sztab Formowania * Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień * Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy * Główne Kwatermistrzostwo Formacje: Piechota na froncie wsch. * Broń pancerna na froncie wsch. * Artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza * Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna: OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR * OdB WP wiosną 1945 * OdB WP w 1949 * OdB WP w okresie stalinizmu * OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. * OdB WP schyłku PRL
Działania bojowe: Bitwa pod Lenino * Przyczółek warecko-magnuszewski * Szarża pod Borujskiem * Bitwa o Kołobrzeg * GO Rzeszów * Akcja Wisła * GO Wisła * Operacja Dunaj
Stalinizm w wojsku: Główny Zarząd Informacji * Obława augustowska * Proces Tatar-Utnik-Nowicki * Proces generałów * Uroczysko Baran * Wojskowy Korpus Górniczy
Szkolnictwo wojskowe: ASG * WAP * WAT * WSOWOP * SOR * TOSWLot * COS WSW
Agenturalny Wywiad Operacyjny * Front Polski * Oddział II SG WP * Oficer polityczny * Viritim * Wojskowa Centrala Handlowa * Żołnierz Wolności