Rytro
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°29'24" N 20°40'04" E
| Rytro | |||
|
|||
| Województwo | małopolskie | ||
| Powiat | nowosądecki | ||
| Gmina | Rytro | ||
| Powierzchnia | 5,63 km² | ||
| Położenie | 49° 29' 24'' N 20° 40' 04'' E |
||
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
3500 |
||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 | ||
| Kod pocztowy | 33-343 | ||
| Tablice rejestracyjne | KNS | ||
|
Położenie na mapie Polski
  Rytro
|
|||
| Strona internetowa wsi | |||
Rytro - wieś gminna w województwie małopolskim w powiecie nowosądeckim.
Położona jest w Beskidzie Sądeckim nad Popradem,u ujścia do niego Wielkiej Roztoki (Roztoczanki,Rytrzanki).
Zabudowa wsi znajduje się wzdłuż drogi nadpopradzkiej nr 87 i linii kolejowej Nowy Sącz - Krynica-Zdrój,wciska się też w doliny Małej i Wielkiej Roztoki oraz przysiółki rozrzucone na zboczach wzgórz Połomi i Mikołaski . Poszczególne części wsi noszą nazwy :Centrum, Cyrla,Kuligówka, Majchry, Majerka, Mikołaska, Mikuty, Mosówka ,Osiedle za Szkołą, Piaski , Podłubek ,Połom Niżna, Połom Wyżna, Poto ( dwaniej Cygański Potok), Ubocz, Wilkówka, Zagórze .
Graniczy od pn. z Przysietnicą (bardzo krótki odcinek), Barcicami Górnymi i Wolą Krogulecką ( gm .Stary Sącz),Życzanowem. Od wsch. z Suchą Strugą, od pd. z Obłazami Ryterskimi,a od zach. z Młodowem (bardzo krótki odcinek) i z Roztoką Ryterską.
Jest siedzibą gminy Rytro. W latach 1975-1998 miejscowość należała do ówczesnego województwia nowosądeckiego.
Dawne nazwy: castrum Ritter 1312[1] , Ryttro 1446 (ta od niem. nazwy osobowej Ritter) "Villa Rither" (1564) "Rytter" (1575), Rytro (1886).
Swoje powstanie i nazwę wieś zawdzięcza zamkowi usytuowanemu na wzgórzu Zamkowym (Zamczysko) (462m npm ) nad Popradem,obecnie w granicach Suchej Strugi. Według tradycji biorącej początek z zapisu w "Księdze uposażeń diecezji krakowskiej" Jana Długosza z 1470r, ok.1244r osiedlić się tutaj mieli niemieccy rycerze. Z tym faktem wiązana jest etymologia nazwy "Rytro" wywodzona od niemieckiego słowa "ritter "czyli "rycerz".
Punkt wypadowy w Pasmie Radziejowej (w kierunku zachodnim) i w Pasmie Jaworzyny Krynickiej (w kierunku wschodnim). W okresie kilku ostatnich lat, pod nadzorem konserwatora zabytków, sukcesywnie odsłaniano i rekonstruowano ruiny zamku usytuowanego wysoko nad nurtem Popradu.
W 2005 roku oddano do użytku narciarzy pierwszy sztucznie oświetlony i naśnieżany stok narciarski Ryterski Raj. Jest to w ostatnich latach największa inwestycja, w której udział oprócz osób prywatnych ma także gmina.
Na szczególną uwagę zasługują ryterscy biegacze i maratończycy, którzy stanowią bardzo liczną grupę. Reprezentują oni barwy gminy w kraju i za granicą. Startują m.in. w maratonie warszawskim, poznańskim, krakowskim, w Międzynarodowym Maratonie Pokoju w Koszycach na Słowacji i wielu, wielu innych sportowych imprezach.
Od 2006 organizowany jest w Rytrze międzynarodowy Maraton Wyszehradzki z Podolińca na Słowacji do Rytra. Trasa jest atestowana przez Polski Związek Lekkiej Atletyki.
Do największych osiągnięć ryterskich biegaczy należy m.in. przebiegnięcie sztafetą Polski z południa na północ (ok. 800 km) w 2005 roku w ciągu niecałych 24 godzin, oraz przebiegnięcie trasy pielgrzymkowej z Rytra przez Tarnów do Częstochowy w 2006 roku.
[edytuj] Zabytki
- Położony jest na północny zachód od centrum Rytra, na górze Połom w pobliżu Limasów (częśc przysiółka Połom Wyżna). Zbudowali go w lipcu 1939 saperzy z 2 Brygady Górskiej Armii Karpaty. Do wybuchu wojny saperzy zdążyli dobudowaċ jeszcze umocnienia polowe od strony południowej i zachodniej, z których spodziewano się niemieckiego ataku. Niemcy przybyli jednak od północy przez Łącko i Stary Sącz a umocnienia okazały się nieprzydatne.[2]
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
