Rzężenia umierającego
Z Wikipedii
Rzężenia umierającego zwane także rzężeniami przedśmiertnymi – zjawiska akustyczne powstające w okresie umierania w wyniku nagromadzenia wydzieliny w drogach oddechowych.
Spis treści |
[edytuj] Klasyfikacja
Rozróżnia się dwa rodzaje rzężeń:
- typ 1 – prawdziwe (klasyczne) rzężenia umierającego wynikające z nagromadzenia się śliny w drogach oddechowych, będącego wynikiem osłabienia organizmu, wyniszczenia organizmu i zaburzeń połykania
- typ 2 – pseudorzężenia umierającego, które są objawem niemożności wykrztuszenia wydzieliny powstałej w świetle dróg oddechowych w wyniku infekcji lub nagromadzenia się przesięku w przebiegu obrzęku płuc, lub krwi w wyniku krwawienia do dróg oddechowych.
Prawdziwe rzężenia umierającego są objawem zbliżającej się śmierci, jednak są stwierdzane tylko u około 40% umierających (niektóre dane mówią o 60-90%)[1]. W zależności od czynników powodujących umieranie występują u różnej grupy chorych. Wydaje się, że współistnienie dysfagii jest najważniejszą przyczyną występowania rzężeń i takich przypadkach stwierdza się je u 75% chorych[2].
Typ 2, czyli pseudorzężenia, nie zawsze wiąże się z procesem umierania. Świadczy jedynie o obecności wydzieliny w drogach oddechowych. Dlatego należy przeprowadzić diagnostykę różnicową, aby wykluczyć stany wikłające proces umierania, zwłaszcza że stany te mogą być odwracalne.
[edytuj] Postępowanie
W przypadku klasycznych rzężeń umierającego należy:
- przede wszystkim wykluczyć obecność pseudorzężeń, których przyczyną może być stan zapalny (obecność gorączki) lub obrzęk płuc
- ułożyć chorego na boku
- poinstruować rodzinę lub opiekunów o przyczynie i charakterze rzężeń oraz podkreślić, że ich występowanie nie świadczy o tym, że chory się dusi
- zastosować butylobromek hioscyny lub hydrobromek hioscyny, najlepiej podskórnie
- odessać wydzielinę w przypadku braku poprawy
- zastosować elewację górnej części tułowia, aby umożliwić spłynięcie wydzieliny do niższych partii dróg oddechowych
- w przypadku tachypnoe podać morfinę w dawce 2,5-5 mg podskórnie
- zastosować sedację z użyciem midazolamu w przypadkach niepokoju lub cierpienia chorego.
W wyniku powyższych działań ustąpienie rzężeń następuje w 50% przypadków.
Przypisy
[edytuj] Bibliografia
- Choroby wewnętrzne : podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM, [T. 2]. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2006.
