Serwis społecznościowy

Z Wikipedii

Serwisy społeczności internetowych wykorzystują oprogramowanie komputerowe do tworzenia sieci społecznych online dla osób podzielających wspólne zainteresowania lub chcących poznać zainteresowania innych. Większość portali społecznościowych funkcjonuje głównie w sieci internetowej, dostarczając użytkownikom wielu sposobów komunikacji, np.: czaty, komunikatory, poczta elektroniczna, wideokonferencje, czaty głosowe, blogi, fora dyskusyjne, itp. Serwisy społecznościowe zrewolucjonizowały dzisiejszy sposób komunikowania się i przekazywania informacji, Miliony osób regularnie każdego dnia korzystają z różnych portali tego typu.

Główne rodzaje serwisów społecznościowych:

• skierowane do konkretnych grup społecznych (np. byłych uczniów – polskim przykładem takiego portalu jest Nasza-klasa.pl)
• umożliwiające komunikację między znajomymi (użytkownicy mają możliwość utworzenia profilu osobistego)
• łączące grupy zamknięte, do których można dostać się poprzez zaproszenie od innego użytkownika (np. Grono.net)

Obecnie popularne serwisy łączą wszystkie te zalety, np.: najpopularniejsze w Ameryce Północnej MySpace i Facebook. Najpopularniejsze w Europie są Bebo, MySpace, Skyrock Blog, Facebook i Hi5, oraz Orkut i Hi5 w Ameryce Południowej i Centralnej, a Friendster, Orkut i CyWorld na terenie Azji oraz Wysp Australii i Oceanii. Próby znormalizowania serwisów społecznościowych, w celu wyeliminowania konieczności powtarzania tych samych wpisów na różnych serwisach, wywołały obawy dotyczące prywatności (zob. FOAF – schemat formatowania, który służy do opisu danej osoby; oraz Open Source Initiative – organizacja zajmująca się promocją oprogramowania open source).

^[1]

Spis treści 1 Historia serwisów społecznościowych 2 Serwisy społecznościowe w socjologii 3 Serwisy społecznościowe w biznesie 4 Serwisy społecznościowe w medycynie 5 Serwisy społecznościowe, a działalność charytatywna 6 Typowa budowa serwisu społecznościowego 6.1 Podstawy 6.2 Dodatkowe opcje 6.3 Model biznesowy 7 Prywatność 8 Dochodzenia 9 Przypisy

[edytuj] Historia serwisów społecznościowych

Koncepcją wykorzystania wielu komputerów osobistych połączonych elektronicznie w celu tworzenia społeczności internetowych, zajmowano się od dawna. Jednym z przykładów może być książka Hilltz i Turoffa The Network Nation (Addison-Wesley, 1978, 1993), w której dokładnie przedstawiono w jaki sposób należy dostosować komunikację za pomocą komputera (internet), aby za jej pomocą utworzyć społeczność internetową. Podejmowano wiele prób, aby wspomóc rozwój takich społeczności poprzez komunikację komputerową wykorzystując do tego, m.in. Usenet, ARPANET, listserv, BBS (elektroniczny biuletyn informacyjny) oraz EIES – elektroniczny serwis do wymiany informacji Turrofa (Turoff and Hiltz, 1978, 1993). Członkowie grupy Information Routing Group stworzyli schemat zastosowania wczesnej wersji internetu do tworzenia sieci społecznościowych. Pierwsze strony internetowe tego typu, umożliwiały utrzymywanie kontaktu z byłymi kolegami/koleżankami z klasy, Classmates.com (1995), bądź rodziną i znajomymi, SixDegrees.com (1997). Użytkownik miał możliwość stworzenia własnego profilu, wysyłania wiadomości do ludzi ze swojej "listy znajomych" oraz wyszukiwania wśród pozostałych użytkowników ludzi o podobnych zainteresowaniach. Chociaż takie możliwości istniały już wcześniej, to dopiero SixDegrees.com zastosował je wszystkie jednocześnie. Pomimo takich udogodnień, które w przyszłości miały stać się ogromnie popularne, ten portal nie przynosił zysków i w efekcie został zamknięty. Warto odnotować, że właściciel portalu opisał swoją stronę jako "wyprzedzającą swoją epokę." W roku 1999 pojawiły się dwa nowe rodzaje społeczności internetowych: Epinions.com, gdzie użytkownik tworzył grupę jedynie spośród znajomych oraz stworzona przez Jonathana Bishopa i wykorzystywana na paru lokalnych, brytyjskich stronach internetowych w latach 1999-2001 społeczność, która dawała możliwość utrzymywania kontaktów z przyjaciółmi. Innowacje polegały na możliwości określenia, kto "koleguje się" z kim oraz na zwiększonej interaktywności użytkownika w kwestii zawartości strony i dołączania znajomych. W 2005 roku zrzeszający społeczność internetową portal MySpace prześcignął stronę Google'a w liczbie odwiedzających tę witrynę. W tym samym czasie portal Facebook – konkurent MySpace.com – rozwijał się w szybkim tempie i w 2007 roku udostępnił możliwość dodawania aplikacji utworzonych poza portalem, a także funkcję tworzenia graficznej mapy przedstawiającej zgromadzone kontakty użytkownika. W marcu 2005 roku kiedy Yahoo stworzył Yahoo! 360°, portale ze społecznością sieciową zaczęły rozwijać się, stając się elementem strategii biznesowej. W lipcu 2005 roku News Corporation wykupiło MySpace.com, a w grudniu brytyjski koncern ITV kupił Friends Reunited. Zaczęły powstawać nowe portale tego typu w różnych językach, dostosowane do potrzeb użytkowników w innych krajach. Szacuje się, że obecnie na świecie istnieje ponad 200 serwisów społeczności internetowych.

^[1]

[edytuj] Serwisy społecznościowe w socjologii

Facebook oraz inne portale tego typu, stają się ośrodkiem zainteresowania coraz większej liczby naukowców. Socjolodzy zaczęli badać wpływ takich portali na społeczeństwo. Kwestie poruszane w większości artykułów dotyczą:

• Tożsamości
• Prywatności
• E-learningu
• Kapitału społecznego
• Stosowania portali przez nastolatków

[edytuj] Serwisy społecznościowe w biznesie

Serwisy społecznościowe łączą ludzi niewielkim kosztem, co może być niezwykle korzystne dla przedsiębiorców i sektora małych i średnich firm (sektor MSP), chcących poszerzyć zakres swoich kontaktów. Bardzo często firmy wykorzystują serwisy aby wpłynąć na potencjalnego klienta. Firmy mogą również wykorzystywać serwisy na potrzeby kampanii reklamowej w formie ogłoszeń. Ponieważ biznes działa w skali globalnej, serwisy ułatwiają utrzymywanie kontaktów na całym świecie.

LinkedIn.com (polskim odpowiednikiem jest Golden Line) jest dobrym przykładem społeczności internetowej stosowanej w biznesie. LinkedIn.com stał jednym z najpotężniejszych i powszechnie używanych portali z ponad 20 milionami zarejestrowanych użytkowników reprezentujących 150 różnych branży przemysłowych.

Biznesowe społeczności internetowe funkcjonują jako spotkania online dla specjalistów z dziedziny biznesu i przemysłu. Inne portale wykorzystują ten model w celu tworzenia niszowych społeczności internetowych.

Dzięki biznesowym społecznościom wirtualnym, poszczególne jednostki mogą być dostępne. Ludzie tworzą swoją prawdziwą tożsamość w wiarygodnym miejscu. Następnie nawiązują kontakty bezpośrednio ze sobą lub w obrębie grupy, która wykazuje wspólne zainteresowania i podobne cele. Mogą oni także tworzyć własne blogi, obrazy, slajdy i filmy. Podobnie jak w przypadku serwisów społecznościowych, użytkownik istotnie staje się wydawcą.

Tradycyjnym sposobem komunikacji jest rozmowa twarzą w twarz. Jednakże dzięki interaktywnej technologii komputerowej, połączenie P2P (z ang. peer-to-peer) możliwe jest w każdej chwili. Serwisy sieci społecznościowych skupiają ogromną rzeszę osób zainteresowanych, poprzez tworzenie interaktywnych miejsc spotkań informacyjnych. Co więcej, członkowie społeczności mają możliwość rozwoju zawodowego.

^[1]

[edytuj] Serwisy społecznościowe w medycynie

Lekarze i pracownicy medyczni zaczynają akceptować serwisy społeczności internetowych jako sposób zdobywania wiedzy i przekazywania informacji, jak również w celu oceny indywidualnych lekarzy i instytucji. Korzyścią płynącą z używania wyspecjalizowanego serwisu medycznych społeczności internetowych jest fakt, że wszyscy użytkownicy muszą być wpisani na państwową listę licencjonowanych lekarzy.

Serwisy medycznych sieci społecznościowych cieszą się szczególnym zainteresowaniem firm farmaceutycznych, które 32 procent środków przeznaczonych na marketing wydają na pozyskanie konsumentów wśród użytkowników tych serwisów.

Strona internetowa Sermo jest dobrym przykładem społeczności internetowej stworzonej na potrzeby medyczne. Jest to społeczność online dla lekarzy amerykańskich i jest przeznaczona do wzbogacania ogólnej wiedzy medycznej. Skupia ona lekarzy, którzy nie mogliby spotkać się w normalnych warunkach np. z powodu odległości między miejscami pracy. Tam mogą dzielić się wiedzą i dyskutować o zagadnieniach medycznych z wieloma fachowcami. Sermo umożliwia lekarzom „otoczenie pacjentów lepszą i bardziej odpowiednią opieką niż dotychczas”.

[edytuj] Serwisy społecznościowe, a działalność charytatywna

Coraz większa liczba stron internetowych zaczyna korzystać z potencjału, który mają społeczności sieciowe, aby prowadzić działalność charytatywną. Dzięki portalom zrzeszającym ludzi o podobnych zainteresowaniach i chętnych do pomocy innym, małe organizacje mają możliwość dotarcia do szerszej publiczności i przedstawienia jej podstaw swojej działalności charytatywnej. Za przykład mogą posłużyć takie portale jak: SixDegrees.org oraz Network for Good zajmujące się zbieraniem datków oraz tworzących listę dawców organów.

[edytuj] Typowa budowa serwisu społecznościowego

[edytuj] Podstawy

Ogólnie rzecz biorąc, serwisy społecznościowe to miejsca w Internecie, gdzie każdy użytkownik może stworzyć swój własny profil. Służą one głównie zwiększeniu poczucia przynależności do jakiejś grupy społecznej.

Serwisy te dzielą się na dwie kategorie:

• zewnętrzne (z ang. external social networking ESN) – otwarte/ publiczne i dostępne dla wszystkich użytkowników Internetu, umożliwiając im swobodną komunikację między sobą. Ich użytkownicy mogą wysyłać swoje zdjęcia oraz zaprzyjaźniać się z innymi użytkownikami, zwykle po tym, jak obie strony zaakceptują wysłaną wcześniej prośbę o dodanie do listy znajomych (z ang. friend request). Oto przykład: jeśli Ania chce dodać Piotrka do listy swoich znajomych, wysyła do niego właśnie prośbę o dodanie do listy kontaktów. Piotrek może tę prośbę odrzucić lub też przyjąć i wtedy oboje zostają dodani do swoich list znajomych.
• wewnętrzne (z ang. internal social networking ISN) – zamknięte/ prywatne społeczności składające się z grupy ludzi jednej firmy, stowarzyszenia, instytucji edukacyjnej lub innej organizacji, a także stworzonej przez użytkownika ESN grupy zamkniętej, tzn. takiej, do której można się dostać jedynie poprzez zaproszenie od znajomego.

Niektóre serwisy posiadają możliwość dodawania ludzi do „ulubionych”, co nie musi być potwierdzane przez innych użytkowników. Zazwyczaj serwisy społecznościowe umożliwiają kontrolę nad swoją prywatnością, tzn. użytkownicy mogą wybierać, co jest a co nie jest widoczne dla innych w ich profilu oraz to, kto może ich profil przeglądać lub się z nimi kontaktować.

[edytuj] Dodatkowe opcje

Niektóre serwisy społecznościowe posiadają dodatkowe opcje, np. tworzenie grup o sprecyzowanych zainteresowaniach, przesyłanie filmów oraz prowadzenie rozmów na forach. Ponadto, istnieją "serwisy geospołeczne", które używają internetowych aplikacji mapujących w celu gromadzenia użytkowników zgodnie z ich geograficznym położeniem. Pojawił się również trend zmierzający w kierunku większej współpracy między różnymi serwisami społecznościowymi, któremu przewodzą takie firmy jak OpenID oraz OpenSocial. Jego ideą jest umożliwienie użytkownikom stworzenia jednego wspólnego profilu na wielu serwisach internetowych. Obecnie w ten sposób współpracują między sobą następujące serwisy: Facebook, Flickr, Blogger, Wordpress, itd.

[edytuj] Model biznesowy

Obecnie tylko niewielka liczba serwisów społecznościowych pobiera opłaty za członkostwo. Wynika to być może z faktu, że jest to dość nowa forma usług, której wartość jeszcze się nie utrwaliła w umysłach konsumentów. Firmy takie jak MySpace czy Facebook sprzedają na swoich stronach reklamy online, dlatego ich celem jest jak największa liczba członków, a wprowadzenie opłat przyniosłoby efekt przeciwny. Niektórzy twierdzą, że szczegółowe informacje o użytkownikach danych serwisów umożliwiają kierowanie reklamy do wyspecjalizowanej grupy odbiorców w takim stopniu, jaki nie jest możliwy nigdzie indziej. Innym źródłem dochodów takich stron jest tworzenie internetowych giełd (np. Giełda Facebook’a) lub sprzedawanie informacji i kontaktów zawodowych firmom (LinkedIn). Polskim przykładem takiego serwisu może być GoldenLine, który również umożliwia rozbudowywanie sieci kontaktów zawodowych, a także rozwijanie swojej kariery zawodowej.

Co ciekawe, internetowe serwisy społecznościowe funkcjonują na zasadzie niezależnego modelu biznesowego – użytkownicy spełniają podwójną rolę – są zarówno dostawcami jak i odbiorcami danych treści. Jest to przeciwieństwem tradycyjnego modelu, w którym dostawcy i odbiorcy danych dóbr są odrębnymi podmiotami. Dlatego w modelu niezależnym dochód generowany jest głównie dzięki reklamie. Jednak, kiedy treść danego serwisu jest ceniona wystarczająco wysoko, możliwy jest również dochód ze składek.

^[1]

[edytuj] Prywatność

Rosną obawy, że użytkownicy portali podają zbyt wiele informacji osobistych, co może zwiększyć liczbę przestępstw na tle seksualnym. Bez względu na to, jak często duże portale (np. MySpace) współpracują z organami ścigania, aby zapobiec tego typu incydentom, użytkownicy portali muszą być świadomi zagrożeń jakie czyhają na nich w sieci, tj.: złodzieje danych osobowych oraz wirusy komputerowe. Istnieje również zagrożenie prywatności związane z zamieszczanie zbyt szczegółowych personaliów na stronach wielkich przedsiębiorstw lub organizacji rządowych, które mają możliwość stworzenia profilu osobistego. Problem stanowi również kwestia dotycząca kontroli danych, ponieważ informacje zmienione, bądź usunięte przez użytkownika mogą zostać odtworzone i trafić w ręce osób trzecich. Uwagę na problem kontroli danych zwróciła sprawa kontrowersyjnego portalu Quechup, który wysyłał spam na adresy emailowe pozyskane od swoich użytkowników. Zdobywanie informacji od podmiotów badanych poprzez ankiety medyczne i naukowe na temat zwyczajów życia codziennego jest ściśle kontrolowane przez specjalne komisje rewizyjne, np. aby upewnić się, że osoby nieletnie i ich rodzice wyrazili zgodę na przeprowadzenie badania. Jednak nie jest jasne, czy takie same zasady dotyczą zbierających informacje na serwisach społecznościowych. Na tego typu serwisach często zamieszczane są personalia, które ciężko byłoby uzyskać w tradycyjny sposób. Mimo, że dane znajdujące się na portalach są publiczne, posługiwanie się nimi w pracach naukowych jest naruszeniem prywatności.

[edytuj] Dochodzenia

Portale społecznościowe coraz powszechniej są wykorzystywane w postępowaniach sądowych i śledztwach kryminalnych. Informacje zamieszczone na portalach Myspace i Facebook zostały wykorzystane przez policję, kuratora oraz władze uniwersyteckie do oskarżenia użytkowników tych portali. W niektórych sprawach informacje zamieszczone na MySpace zostały wykorzystane w sądzie. Portal Facebook jest źródłem dowodów przeciwko studentom dla władz uczelni oraz organów sprawujących władzę. Facebook, który jest najczęściej odwiedzany przez studentów, pozwala na utworzenie własnego profilu z danymi osobistymi. Dostęp do profili osobistych mogą mieć inni zarejestrowani użytkownicy z tej samej szkoły, do których często dołączają władze i ochrona szkoły.

Przypisy