Sosna Armanda

Sosna Armanda (Pinus armandii Franchet) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych. Sosna Armanda występuje w stanie dzikim w Azji - zachodnie Chiny, południowa Japonia, północny Tajwan i Korea. W Polsce rzadko spotykana, przeważnie w arboretach lub ogrodach botanicznych.

Pokrój: Drzewo wiecznie zielone, rośnie w średnim tempie. Korona luźna, gałęzie długie.
Pień: Osiąga 15–30 m wysokości, średnica do 1,5 m. Na młodych gałązkach kora cienka i gładka, z wiekiem staje się lekko spękana, ciemnobrązowa z odcieniem czerwieni.
Liście: Igły zebrane w pęczki po 5, długości 8–15 cm, jasnozielone i zwisające, drobnoząbkowane. Igły wydzielają specjalną substancję, która spłukiwana przez deszcz wsiąka w grunt i wpływa hamująco na proces kiełkowania nasion, przez co w pobliżu drzewa wstrzymywany jest wzrost innych roślin.
Kwiaty: Gatunek jednopienny, obydwa rodzaje kwiatów (męskie i żeńskie) rosną na tym samym drzewie. Kwitnie w czerwcu, wiatropylna.
Szyszki: Jajowate, o długości 14–20 cm i średnicy 6 cm. Łuski sztywne i grube, miseczkowato wygięte, zakończone małą piramidalną tarczką. Dojrzewają w październiku. Nasiona o rozmiarach 13x11 mm, bez skrzydełek, jadalne.
Biotop: Rośnie na terenach górzystych i w dolinach rzek, na wysokości 1000–3300 m n.p.m. Preferuje gleby lekkie (piaszczyste) i iłowate o odczynie kwaśnym, może rosnąć na glebach ubogich w składniki odżywcze. Dobrze znosi susze, toleruje suche i wilgotne podłoże. Lubi stanowiska nasłonecznione. Stanowi sklepienie i górne partie lasu.

Pinus armandii var. armandii – cały zasięg, z wyjątkiem populacji wymienionych poniżej.
Pinus armandii var. dabeshanensis – góry Dabie Shan na granicy chińskich prowincji Anhui i Hubei.
Pinus armandii var. mastersiana – góry w centrum Tajwanu.

Sztuka kulinarna: jadalne nasiona, smażone lub gotowane, cenione są za delikatny smak.
Z żywic uwalnianych z miazgi drzewnej pozyskiwana jest przyprawa waniliowa, jako produkt uboczny tego procesu.