Stanisław Miński
Z Wikipedii
Stanisław Miński (ok. 1561-1607) herbu Prus III, wojewoda łęczycki, podkanclerzy koronny, syn Kaspra, wojskiego warszawskiego i Doroty Goryńskiej z Ojrzanowa. Pochodził z rodziny szlacheckiej osiadłej na Mazowszu. Posiadał duży folwark i pałac w Mińsku Mazowieckim, ufundował ceglany kościół pw. Narodzenia NMP (dziś biały w centrum miasta).
Początkowo kształcił się w Polsce, m.in. w Kolegium Jezuitów w Pułtusku. Po rychłej śmierci rodziców został oddany w opiekę biskupa krakowskiego Franciszka Krasińskiego. Z woli biskupa płockiego Piotra Dunin-Wolskiego, dobroczyńcy pułtuskiej uczelni, Miński odbył podróż do Włoch. Po powrocie do Rzeczypospolitej rozpoczął działalność na dworze królewskim. W 1583 zawarł związek małżeński z Urszulą Dembińską, córką kasztelana krakowskiego Walentego Dembińskiego.
W trakcie bezkrólewia 1587 (po śmierci Zygmunta Augusta Stanisław Miński należał do stronnictwa kanclerza koronnego Jana Zamoyskiego i opowiadał się za kandydaturą na tron Zygmunta III Wazy. Rychło jednak porzucił otoczenie wszechwładnego magnata i stał się bliskim współpracownikiem nowego króla, na co duży wpływ miał żarliwy katolicyzm Mińskiego. Już w 1588 Miński został kasztelanem liwskim, w tym samym jeszcze roku awansował na kasztelana zakroczymskiego. W 1590 został wyznaczony na jednego z komisarzy do ratyfikacji traktatu będzińsko-bytomskiego i jednocześnie objął godność wojewody łęczyckiego. W pełni popierał tajne plany Zygmunta III Wazy wyjazdu do Szwecji i przekazania tronu polskiego w ręce Habsburgów; Gdy sprawa wyszła na jaw gorliwie bronił króla na sejmach przeciwko opozycji kanclerza Zamoyskiego.
W 1593 Stanisław Miński posłował do Rzymu w celu przedstawienia papieżowi Klemensowi VIII obediencji i dla pomyślnego załatwienia sprawy kanonizacji Jacka Odrowąża. Misja została zakończona powodzeniem, a papież kanonizował Odrowąża 17 kwietnia 1593. Z podróży do Włoch Miński pozostawił rady dyplomatyczne i praktyczne w dziełku pt. Sposób odprawowania poselstwa do Rzymu. Za zasługi i wydatki związane z poselstwem król obdarował go starostwami tyszowieckim i płockim oraz licznymi dobrami na Kujawach i w Wielkopolsce.
Stanisław Miński gorliwie wypełniał obowiązki senatorskie, uczestnicząc w sejmach Rzeczypospolitej i w wielu komisjach sejmowych. M.in. w 1596 przyjmował jako komisarz senatorski poselstwo cesarza Rudolfa II, a w 1604 był członkiem komisji menniczej. W 1605 przewodniczył grupie senatorów witającej w Krakowie arcyksiężnę Konstancję Habsburżankę, żonę Zygmunta III Wazy. 1 kwietnia 1606 król oddał mu pieczęć podkanclerzego koronnego.
Po wybuchu rokoszu Zebrzydowskiego Miński wraz z biskupem krakowskim Piotrem Tylickim posłował do obozu zbuntowanej szlachty, jednak nie udało się osiągnąć kompromisu. Krótko potem podkanclerzy ciężko zachorował i z woli króla wyjechał dla kuracji do wód leczniczych w pobliżu Neapolu we Włoszech. Z powodu napiętej sytuacji politycznej w Rzeczpospolitej wezwany przez monarchę do powrotu zmarł podczas podróży w Padwie 21 lipca 1607. Pochowany został w kościele św. Antoniego. Pozostawił 4 córki: Barbarę, Annę, Dorotę i Zofię.
[edytuj] Bibliografia
- Polski Słownik Biograficzny, t. XXI, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1976, s. 321-322.
