Stanisław Pigoń
Z Wikipedii
Stanisław Pigoń (ur. 27 września 1885 w Komborni koło Krosna, zm. 18 grudnia 1968 w Krakowie) - historyk literatury polskiej, edytor, wychowawca i pedagog.
W latach 1906-1912 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W latach 1921-1930 był profesorem historii literatury polskiej na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, a w 1926-1928 jego rektorem. W 1931-1960 (z przerwą 1939-1945) był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
[edytuj] Życiorys
Stanisław Pigoń pochodził z ubogiej rodziny chłopskiej. Jego droga do profesury była długa i pełna przeszkód; rodzina nie ułatwiała mu drogi do poszerzania wiedzy. Urodził się na wsi, więc jego głównym zajęciem miała być praca na roli i pomoc rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Stanisław wolał jednak czytać książki niż chodzić za pługiem. Rodzina niechętnie odnosiła się do jego decyzji o wyjeździe na studia (głównym problemem były zbyt skromne finanse). Doszło już nawet do tego, że Stanisław zaniechał myśli o studiach. Ostatecznie po skończeniu jasielskiego Gimnazjum jednak udało mu się wyjechać do Krakowa i rozpocząć studia na UJ. Nie powrócił już na stałe w rodzinne strony. Był jednym z profesorów Karola Wojtyły, gdy ten studiował polonistykę na Uniwesytecie Jagiellońskim.
Na początku okupacji Pigoń (wraz z grupą profesorów krakowskich) więziony był w niemieckim obozie koncentracyjnym Oranienburg-Sachsenhausen. Swoje doświadczenia z pobytu w obozie ujął w szkicu Wspomnienia z obozu Sachsenhausen 1939-40. Był członkiem Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności. Koleje swojego życia opisał w pamiętniku Z Komborni w świat i Z przędziwa pamięci. Urywki wspomnień.
Pigoń zajmował się literaturą jako przekazem doniosłych treści poznawczych, ideowo-wychowawczych i filozoficznych oraz jej rolą w kształtowaniu polskiej świadomości narodowej. Był skrupulatnym badaczem i wydawcą tekstów ważnych dla poznania życia i twórczości wielkich pisarzy. Interesował się szczególnie okresami romantyzmu i modernizmu, a przede wszystkim postacią i dziełem Adama Mickiewicza. Badał również i wydawał utwory Aleksandra Fredry, Stefana Żeromskiego i Władysława Orkana. Pigoń był także odkrywcą twórczości samorodnych pisarzy chłopskich; zajmował się kulturą polskiej wsi.
Ponadto, po odejściu Wincentego Lutosławskiego, przewodził wileńskiej sekcji ruchu Eleusis.
Stanisław Pigoń • Tadeusz Strumiłło • Jerzy Grodyński • Andrzej Małkowski • Ignacy Kozielewski • Wincenty Lutosławski
Olga Drahonowska • Jadwiga Falkowska • Kazimierz Lutosławski • Michał Affanasowicz • Zofia Langierówna
