Topaz
Z Wikipedii
Topaz – minerał z gromady krzemianów. Minerał często spotykany, rozpowszechniony w wielu rejonach świata.
Nazwa pochodzi od gr. topazos = poszukiwać; także z sanskr. Topas = ogień i nawiązuje do pomarańczowozłotej barwy i blasku szlachetnych odmian tego minerału.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: Al2F2SiO4 - zasadowy fluorokrzemian glinu
- Układ krystalograficzny - rombowy
- Twardość w skali Mohsa - 8
- Łupliwość – doskonała, jednokierunkowa
- Rysa - biała
- Gęstość - 3,4 do 3,6 g/cm3
- Barwa - bezbarwny lub różne barwy
- Połysk - szklisty,
- Przełam - muszlowy,
- Współczynniki załamania (dwójłomność): nα = 1,618, nβ = 1,620, nγ = 1,627 (długość fali ~ 590nm)
Tworzy kryształy słupkowe, niemal izometryczne, także beczułkowate (znanych jest ok. 150 różnych jego postaci). Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych słupkowych i pręcikowych. Jest kruchy i przezroczysty, charakteryzuje się ogromnym bogactwem barw. To bardzo twardy, ciężki i rzadko spotykany minerał.
W zależności od zabarwienia, wykształcenia i pochodzenia bywa określany różnymi nazwami regionalnymi, zwyczajowymi, handlowymi i gemmologicznymi: t. sherry, hiacynt, t. imperial, t. szlachetny, t. syberyjski, t. safiras, t. royal, t. Peredell, t. taurydzki, szafir brazylijski, szafir wodny, rubin brazylijski, diament niewolników, pyknit.
Często zawiera domieszki żelaza, chromu, wanadu, tytanu. Okazy niebieskie i żółtopomarańczowe wykazują niekiedy efekt kociego oka.
[edytuj] Występowanie
Występuje w kwaśnych skałach magmowych: granitach, pegmatytach, w skałach kontaktowych: grejzenach. Współwystępuje z turmalinem, kasyterytem, fluorytem, muskowitem.
Miejsca występowania to głównie: Brazylia – Minas Gerais (kryształy kilkadziesiąt cm i o wadze 150 –300kg: największy okaz znaleziono w 1986r. mierzy 2x1,8m i waży 5 ton), Sri Lanka, Pakistan, Ural, Nigeria i Madagaskar, Mozambik – (znaleziono kryształ 1m wysokości i ważył 2,5 t.), Indie, Japonia, Rosja, Czechy, Niemcy, Norwegia – (żółty kryształ o wadze 80 kg), Ukraina.
W Polsce występuje w Górach Izerskich, Karkonoszach oraz okolicach Strzegomia i Strzelina .
[edytuj] Zastosowanie:
- Jest stosowany przy produkcji materiałów ogniotrwałych i ściernych
- bardzo atrakcyjny kamień kolekcjonerski
- stosowany w jubilerstwie – stosuje się szlif fasetkowy.
[edytuj] Ciekawostki
Topaz w Biblii
Topaz jest wymieniany jako jeden z kamieni pektorału Aarona (Wj 28:17, Wj 39:10). W Apokalipsie Św. Jana stanowi ozdobę dziewiątej wartstwy fundamentu niebieskiego Jeruzalem (Ap 21:20)