Władysław Ślebodziński
Z Wikipedii
Władysław Ślebodziński (ur. 6 lutego 1884 w Pysznicy, zm. 3 stycznia 1972 we Wrocławiu) – polski matematyk, profesor Politechniki Wrocławskiej.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1903-1908. Doktoryzował się na Uniwersytecie Warszawskim w 1928 pod kierunkiem Wacława Sierpińskiego i tam też habilitował się w 1934.
Od 1919 do wybuchy wojny mieszkał i pracował w Poznaniu. Od 1940 przebywał w Bochni, gdzie zaangażował się w tajne nauczanie. Został za to aresztowany i w 1942 uwięziony w Auschwitz-Birkenau. Po ewakuacji tego obozu w 1945 był więźniem obozów Groß-Rosen i w Nordhausen[1].
W sierpniu 1945, wkrótce po zakończeniu wojny, przyjechał do Wrocławia. Motywację tej decyzji podaje Edward Marczewski[2]:
- Przyjechał do Wrocławia na kilka dni Władysław Ślebodziński, który przed wojną wykładał w Poznaniu, a teraz pragnął zrealizować zamiar powzięty w Oświęcimiu i zapowiedziany towarzyszom obozowym, że po wojnie będzie profesorem właśnie we Wrocławiu, na polskim uniwersytecie.
Razem z Bronisławem Knasterem, Edwardem Marczewskim i Hugo Steinhausem, był twórcą wrocławskiej szkoły matematycznej. W październiku 1945 przyjęli oni formalne zaproszenia Stanisława Kulczyńskiego do objęcia katedr matematyki na tworzonych we Wrocławiu Uniwersytecie i Politechnice. Roman Duda i Aleksander Weron[3] tak piszą o tej czwórce profesorów:
- Łączyły ich pionierski zapał i pewność, że Wrocław jest i pozostanie polski oraz wola pozostania w nim na stałe. Jako matematycy legitymowali się poważnym i znanym w świecie dorobkiem, mieli więc duży i naturalny autorytet naukowy, znali swoją wartość, a nadto cenili się wzajemnie. Wszyscy czterej zamieszkali na ocalałym z pożogi oblężenia Biskupinie (...) co sprzyjało utrzymywaniu bliskich i przyjacielskich stosunków.
W 1950 r. grupa ta założyła i później redagowała czasopismo matematyczne Colloquium Mathematicum.
W latach 1961-63 Ślebodziński był prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego.
Zmarł 3 stycznia 1972 we Wrocławiu, został pochowany na cmentarzu Świętej Rodziny.
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
- Członek honorowy Polskiego Towarzystwa Matematycznego[4].
- Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
[edytuj] Dorobek naukowy i dydaktyczny
Wprowadził pojęcie pochodnej Liego. Autor ponad 50 publikacji z zakresu geometrii różniczkowej oraz:
- Pidek-Łopuszańska, H., Ślebodziński, W., Urbanik, K.: Matematyka dla chemików. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958.
- Ślebodziński, W.: Formes extérieures et leurs applications. Vol. I.. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1954, seria: Monografie Matematyczne, Tom XXXI. Książka jest dostępna z serwisu Biblioteka Wirtualna Nauki.
- Ślebodziński, W.: Formes extérieures et leurs applications. Vol. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963. .
Promotor rozpraw doktorskich Stefana Drobota, Abrahama Goetza, Tadeusza Huskowskiego, Witolda Rotera.
Przypisy
- ↑ Roman Duda: Początki matematyki w powojennym Wrocławiu. [dostęp 5 maja 2008].
- ↑ Marczewski, Edward. Początki matematyki wrocławskiej. Wiadomości Matematyczne, XII, 65. 1969.
- ↑ Duda, Roman i Weron, Aleksander. Wrocławska szkoła matematyczna. Wiadomości Matematyczne, XLII, 75. 2006.
- ↑ Janusz Kowalski: Polish Mathematical Society (PTM). [dostęp 5 maja 2008].