Wierzbówka kiprzyca

Z Wikipedii

Wierzbówka kiprzyca

Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	mirtowce
Rodzina	wiesiołkowate
Rodzaj	wierzbówka
Gatunek	wierzbówka kiprzyca
Nazwa systematyczna
Chamerion angustifolium (L.) Holub)
Synonimy
Chamerion angustifolium (L.) Scop. Epilobium angustifolium L.
Galeria zdjęć i grafik

Wierzbówka kiprzyca (Chamaenerion angustifolium), przez wielu botaników klasyfikowana jako wierzbownica kiprzyca (Epilobium angustifolium L.) – gatunek byliny należący do rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Ma zasięg okołobiegunowy, występuje w Ameryce Północnej, Azji i w Europie. W Polsce jest rośliną pospolitą zarówno na niżu, jak i w górach.

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga: Z kłącza wyrastają liczne łodygi o wysokości 50-150 cm (w sprzyjających warunkach nawet 2 m). Są one prosto wzniesione, obłe, pojedyncze lub rozgałęzione, nagie i często czerwono zabarwione.

Liście: Ulistnienie skrętoległe, liście lancetowate do podłużnie eliptycznych, miękkie, siedzące lub krótkoogonkowe, z zaostrzonymi nasadami i końcami, o szerokości ponad 10 mm. Pod spodem są jaśniejsze i mają wystające unerwienie boczne. Posiadają wyraźny nerw brzeżny, a nerwy boczne wychodzą od głównego pod niemal prostym kątem. Górne liście przechodzą w przysadki.

Kwiaty: Wyrastają w szczytowym gronie, mają średnicę 2-4 cm. Płatki korony różowoczerwone z lekkim fioletowym odcieniem, szerokie, płytko wycięte na szczycie lub ucięte, z krótkim paznokciem i przeważnie różnej wielkości (kwiaty słabo grzbieciste). Działki kielicha owłosione. Szyjka słupka z czterołatkowym znamieniem, zwykle odgięta. Pręciki pozornie w jednym okółku. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty przedprątne, zapylane przez błonkówki. Roślina miododajna. Kwiaty zakwitają stopniowo od dołu ku górze łodygi.

Owoc: Bardzo krótko owłosiona, równowąska torebka o klapach skręcających się przy otwarciu. Nasiona bardzo liczne, gładkie, z białym puchem, rozsiewane przez wiatr.
Część podziemna: Roślina posiada krótkie, czołgające się kłącze, które wytwarza liczne, mięsiste rozłogi z wydłużonymi międzywęźlami. Okryte jest mięsistymi, białymi, skrętolegle ustawionymi łuskami.

Biotop, wymagania: Lasy, głównie iglaste, skraje lasów, polany, przydroża, rowy, łąki. Często tworzy duże i niemal jednogatunkowe łany. Roślina wskaźnikowa gleb próchnicznych, azotolubna. Hemikryptofit. W górach występuje aż po piętro kosówki, na niektórych halach tatrzańskich tworzy duże łany. Rośnie zarówno na podłożu granitowym, jak i na wapieniu. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Epilobietea angustifolii, związku zespołów (All.) Epilobion angustifolii oraz Ass. Senecioni-Epilobietum^[1].

[edytuj] Systematyka

W systemie Reveala gatunek ten jako Epilobium angustifolium (wierzbownica kiprzyca) włączony jest do rodzaju wierzbownica (Epilobium)^[2].
Wg Krytycznej listy roślin naczyniowych Polski należy do oddzielnego rodzaju wierzbówka (Chamaenerion)^[3].

[edytuj] Ciekawostki

Polska nazwa gatunkowa pochodzi od liści wierzbówki, które podobne są do liści wierzby. Łacińska nazwa gatunkowa wskazuje na podobieństwo rośliny do oleandra (gr. chamai = niski, nerion = oleander)
Dawniej uważano wierzbówkę za roślinę leczniczą.
Zwierzęta nie jedzą wierzbówki.
Z liści przyrządzano dawniej namiastkę herbaty.

Zobacz też: rośliny tatrzańskie.

[edytuj] Bibliografia

František Činčura, Viera Feráková, Jozef Májovský, Ladislav Šomšák, Ján Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
Zbigniew Mirek, Halina Pięknoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
Rostafiński Józef, Seidl Olga. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa, 1973.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Przypisy

↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Epilobium wg Reveala
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.